Σαρακοστή: Συμβουλές για ασφαλείς αγορές τροφίμων

Η Σαρακοστή είναι μια περίοδος νηστείας που χαρακτηρίζεται από την κατανάλωση συγκεκριμένων εδεσμάτων, όπως θαλασσινά, οστρακοειδή, τουρσιά, χαλβά και ταραμά. Καθώς οι αγορές αυτών των προϊόντων αυξάνονται σημαντικά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο ΕΦΕΤ εξέδωσε χρήσιμες οδηγίες για την επιλογή και τη σωστή διαχείριση των σαρακοστιανών τροφίμων, προκειμένου να διασφαλιστεί η υγιεινή και η ασφάλεια των καταναλωτών.

Η Σαρακοστή είναι μια περίοδος νηστείας που προηγείται του Πάσχα και χαρακτηρίζεται από την αποχή από το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά. Ωστόσο, η ελληνική παράδοση προσφέρει μια μεγάλη ποικιλία από νόστιμα και θρεπτικά νηστίσιμα φαγητά που καταναλώνονται ευρέως.

Τα βασικά σαρακοστιανά εδέσματα

1. Θαλασσινά & οστρακοειδή

   Advertisement
   • Χταπόδι, καλαμάρι, θράψαλο, σουπιά
   • Γαρίδες, καραβίδες, καβούρια, αστακοί
   • Μύδια, κυδώνια, στρείδια, γυαλιστερές, χτένια, αχιβάδες, αχινοί

Όσπρια & λαχανικά

• • • Φακές, ρεβίθια, φασόλια, φάβα
    • Σπανάκι, λαχανίδες, μπρόκολο, κουνουπίδι
    • Τουρσιά (αγγουράκι, λάχανο, πιπεριές, καρότα κ.ά.)

Άρτος & ζυμαρικά

• • Λαγάνα (το παραδοσιακό ψωμί της Καθαράς Δευτέρας)
  • Νηστίσιμα ζυμαρικά (χωρίς αυγά)
  • Πλιγούρι, τραχανάς χωρίς γάλα

Ταραμάς & αυγοτάραχο

• • Ο λευκός ή ροζ ταραμάς, πλούσιος σε Ω-3 λιπαρά
  • Το αυγοτάραχο, ένα εκλεκτό ελληνικό έδεσμα

Ξηροί καρποί & αλείμματα

• • Χαλβάς σησαμένιος ή με ξηρούς καρπούς
  • Φυστικοβούτυρο, ταχίνι
  • Καρύδια, αμύγδαλα, φιστίκια, φουντούκια

Ελιές & ελαιόλαδο

• • Πράσινες, μαύρες, καλαμών, θρούμπες
  • Ελαιόλαδο για σαλάτες και μαγειρική χρήση

Γλυκά & επιδόρπια

• • Χαλβάς (σησαμένιος ή σιμιγδαλένιος)
  • Λουκουμάδες με μέλι
  • Ρυζόγαλο χωρίς γάλα

Πώς να επιλέξουμε σωστά τα σαρακοστιανά τρόφιμα

1. Κεφαλόποδα (Χταπόδι, Καλαμάρι, Θράψαλο, Σουπιά)

• Νωπά προϊόντα: Θα πρέπει να έχουν τη χαρακτηριστική οσμή της θάλασσας και όχι δυσάρεστες μυρωδιές όπως αμμωνίας. Η επιφάνειά τους πρέπει να είναι γυαλιστερή και ελαφρώς υγρή, ενώ η σάρκα συμπαγής και ελαστική. Τα μάτια τους πρέπει να είναι καθαρά και λαμπερά.
• Διαφορά Καλαμαριού – Θράψαλου: Το καλαμάρι έχει ρομβοειδές πτερύγιο που καλύπτει σχεδόν όλο το σώμα, ενώ το θράψαλο διαθέτει τριγωνικό πτερύγιο. Επιπλέον, τα καλαμάρια έχουν δύο μακριά πλοκάμια, σε αντίθεση με τα θράψαλα, όπου όλα τα πλοκάμια είναι σχεδόν ίδιου μήκους.
• Κατεψυγμένα & αποψυγμένα: Δεν πρέπει να έχουν αλλοιώσεις στο χρώμα ή την υφή. Αν είναι αποψυγμένα, η συσκευασία πρέπει να φέρει σαφή σήμανση «αποψυχθέν».

2. Οστρακοειδή (Μύδια, Κυδώνια, Στρείδια, Αχιβάδες, Χτένια)

• Τα νωπά οστρακοειδή πρέπει να είναι ζωντανά, κάτι που φαίνεται από το σφιχτό κλείσιμο του κελύφους τους όταν τα αγγίζουμε.
• Η σάρκα τους πρέπει να είναι υγρή και γερά προσκολλημένη στο κέλυφος, ενώ αν έρθει σε επαφή με λεμόνι ή καρφίτσα, να αντιδρά με συστολή.
• Τα καθαρισμένα μύδια πάνω στον πάγο πρέπει να είναι γυαλιστερά και να μυρίζουν θάλασσα.

3. Μαλακόστρακα (Γαρίδες, Καραβίδες, Αστακοί, Καβούρια)

• Τα νωπά προϊόντα πρέπει να έχουν τη φυσική μυρωδιά της θάλασσας, χωρίς δυσάρεστες οσμές.
• Τα πόδια τους να είναι σκληρά και καλά συνδεδεμένα με το σώμα.
• Το κεφάλι και ο θώρακας να είναι καθαρά, χωρίς μαύρες κηλίδες ή αλλοιώσεις.
• Αν είναι ζωντανά, να παρουσιάζουν αντανακλαστικές κινήσεις στα μάτια και τις κεραίες.

4. Αχινοί

• Πρέπει να είναι ζωντανοί, κάτι που φαίνεται από την κίνηση των αγκαθιών τους.

5. Κονσέρβες θαλασσινών

• Οι κονσέρβες που διατηρούνται εντός ή εκτός ψυγείου πρέπει να είναι ακέραιες, χωρίς βαθουλώματα ή εξογκώματα, που μπορεί να υποδηλώνουν αλλοίωση.

6. Λοιπά σαρακοστιανά εδέσματα (Χαλβάς, Ταραμάς, Τουρσί, Αυγοτάραχο, Μπρικ)

• Χαλβάς: Προσοχή στα αλλεργιογόνα που αναγράφονται στη συσκευασία.
• Ταραμάς: Να έχει ομοιόμορφο χρώμα. Αν εμφανίσει μούχλα, ξηρότητα ή τάγγιση, δεν είναι ασφαλής για κατανάλωση.
• Τουρσί & άλλα προϊόντα: Να έχουν ευχάριστη όψη, χωρίς αλλοιώσεις στο χρώμα ή την υφή.

---