Μετά από μήνες έντονων διαπραγματεύσεων και εσωτερικών τριβών, Βαγδάτη και Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν (KRG) κατέληξαν σε προκαταρκτική συμφωνία με διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες για την επανέναρξη της ροής αργού πετρελαίου μέσω του αγωγού Ιράκ–Τουρκίας. Η εξέλιξη αυτή δίνει στην Άγκυρα μια στρατηγική επιτυχία χωρίς στρατιωτικό κόστος.
Η συμφωνία, που θα επικυρωθεί από το ιρακινό υπουργικό συμβούλιο, προβλέπει την εξαγωγή περίπου 230.000 βαρελιών ημερησίως, τα οποία είχαν παγώσει από τον Μάρτιο του 2023. Ο αγωγός είχε κλείσει μετά από απόφαση του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (ICC), που επέβαλε στην Τουρκία αποζημίωση 1,5 δισ. δολαρίων προς το Ιράκ για «παράνομες» εξαγωγές πετρελαίου της KRG.
Σύμφωνα με τους νέους όρους, η KRG θα παραδίδει τα 230.000 βαρέλια ημερησίως στη SOMO (κρατική εταιρεία εμπορίας πετρελαίου του Ιράκ), κρατώντας άλλα 50.000 για εσωτερική κατανάλωση. Οι εξαγωγές μέσω του λιμανιού Τσεϊχάν θα γίνονται από ανεξάρτητο έμπορο με βάση τις επίσημες τιμές της SOMO, ενώ 16 δολάρια ανά βαρέλι θα κατατίθενται σε λογαριασμό μεσεγγύησης για τους παραγωγούς.
Ωστόσο, παραμένουν ανοιχτά ζητήματα: η νορβηγική DNO και η Genel Energy δεν έχουν υπογράψει ακόμη, καθώς ζητούν ρυθμίσεις για ανεξόφλητα ποσά που αγγίζουν τα 300 εκατ. δολάρια. Επιπλέον, εκκρεμεί ο διακανονισμός χρεών περίπου 1 δισ. δολαρίων από παραδόσεις αργού το 2022–2023.
Γεωπολιτική διάσταση
Η εξέλιξη αυτή συμπίπτει με συζητήσεις για πιθανή αναβίωση ενός παλιού αγωγού που θα συνέδεε τα ιρακινά κοιτάσματα με τη Μεσόγειο. Παράλληλα, η Τουρκία χρησιμοποιεί την επανεκκίνηση του αγωγού ως μοχλό για το κινεζικό «μεσαίο δρόμο του μεταξιού», ένα σχέδιο που περιλαμβάνει εκσυγχρονισμό ιρακινών σιδηροδρόμων και αυτοκινητοδρόμων ώστε τα κινεζικά προϊόντα να φθάνουν στην ΕΕ μέσω Τουρκίας.
Ιδιαίτερο βάρος αποδίδεται και στην παρέμβαση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, που κάλεσε το PKK να καταθέσει τα όπλα και να σταματήσει τις επιθέσεις στα σύνορα Τουρκίας–Ιράκ, συμβάλλοντας στην αποκλιμάκωση.
Η αμερικανική διάσταση
Η επανέναρξη του αγωγού έρχεται σε μια συγκυρία όπου οι ΗΠΑ ζητούν από την Άγκυρα να περιορίσει την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Μόσχα. Η κίνηση αυτή, κατά πολλούς, δεν είναι τυχαία, καθώς ενισχύει το αμερικανικό αίτημα και δίνει στον Ερντογάν ένα διαπραγματευτικό χαρτί απέναντι στην Ουάσινγκτον.
Το ερώτημα που μένει ανοιχτό είναι αν η Τουρκία θα επιλέξει να συμβαδίσει με τις αμερικανικές απαιτήσεις ή θα συνεχίσει να ισορροπεί ανάμεσα σε ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία, ακολουθώντας διπλό παιχνίδι στη γεωπολιτική σκακιέρα.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα