Τα ταμεία του Κιέβου εξαντλούνται γρήγορα και σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους τα τρέχοντα οικονομικά κεφάλαιά στην Ουκρανία αρκούν μόνο έως τον Απρίλιο.
Συγκεκριμένα η ισπανική El Pais, σε σχετικό ρεπορτάζ της, αναφέρει ότι η «η Ουκρανία αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα». Σύμφωνα με πηγές της ΕΕ, που επικαλείται η εφημερίδα, το Κίεβο διαθέτει αυτή τη στιγμή επαρκή κεφάλαια για να επιβιώσει «μόνο έως το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2026».
Υπενθυμίζεται πως οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι το Κίεβο θα μπορούσε να χρειαστεί ετησίως έως και 100 δισ. δολάρια σε οικονομική βοήθεια, ποσό δυσβάσταχτο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία καλείται να καλύψει τις ανάγκες της Ουκρανίας χωρίς τη συνδρομή των ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν πως τα κεφάλαια που έχουν δοθεί ήδη ως δάνεια δεν πρόκειται να αποπληρωθούν.
Το σχέδιο για τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια
Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, που πραγματοποιείται σήμερα Πέμπτη (23/10) στις Βρυξέλλες θα τεθεί εκ νέου στο τραπέζι η πρόταση της Κομισιόν για χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ώστε να δοθεί δάνειο ύψους έως 140 δισ. ευρώ στην Ουκρανία. Το σχέδιο προβλέπει την αποπληρωμή του δανείου από το Κίεβο μόνο όταν η Μόσχα θα συμφωνήσει να καταβάλει πολεμικές αποζημιώσεις.
Επί της ουσίας πρόκειται για κατάσχεση των ρωσικών κεφαλαίων που έχουν εγκλωβιστεί σε ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία για τον πόλεμο. Για τη συγκεκριμένη κίνηση έχουν εκφραστεί πολλές ενστάσεις από ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως η ΕΚΤ, αλλά και από την ίδια τη Euroclear (τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό με έδρα τις Βρυξέλλες που έχει στην κατοχή του το μεγαλύτερο ποσοστό των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων).
► Η ΕΕ έτοιμη να αρπάξει τα «παγωμένα» κεφάλαια της Ρωσίας
Όπως επισημαίνουν, η ΕΕ θα μπορούσε να βρεθεί εκτεθειμένη, νομικά αλλά και οικονομικά, καθώς η χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων εγκυμονεί σοβαρό κίνδυνο απαίτησης αποζημιώσεων, μέσω αγωγών, λόγω παραβίασης των διεθνών χρηματοπιστωτικών κανόνων. Η Ρωσία έχει καταγγείλει το ευρωπαϊκό σχέδιο ως «κλοπή» και έχει διαμηνύσει πως δεν πρόκειται να αφήσει αναπάντητη αυτή την ενέργεια, ενεργοποιώντας κάθε διαδικασία σε βάρος των Ευρωπαίων.
Το Βέλγιο έχει ζητήσει δεσμεύσεις πως η ευθύνη θα επιμεριστεί και η Ευρώπη θα επωμιστεί από κοινού το κόστος πιθανόν αποζημιώσεων, ενώ την αντίθεσή του εξέφρασε πρόσφατα και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, τονίζοντας πως πρόκειται για παραβίαση των διεθνών κανονισμών.
Παρότι αρχικά η πρόταση απορρίφθηκε στη Σύνοδο της Κοπεγχάγης, οι πληροφορίες αναφέρουν πως στη σημερινή Σύνοδο, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα καλέσουν την Κομισιόν να συντάξει ένα αναλυτικό σχέδιο – μια επίσημη νομική πρόταση – για το πώς θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν τα ρωσικά κεφάλαια. Το επίμαχο σχέδιο θα μπορούσε να εγκριθεί έως το τέλος του χρόνου.
Σε κάθε περίπτωση, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, προσερχόμενος στη Σύνοδο μαζί με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τόνισε πως η ΕΕ θα διασφαλίσει τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας για τα επόμενα δύο χρόνια, με τις τεχνικές λεπτομέρειες να οριστικοποιούνται αργότερα. «Θα λάβουμε την πολιτική απόφαση να διασφαλίσουμε τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας για το 2026 και το 2027, περιλαμβανομένης της αγοράς στρατιωτικού εξοπλισμού», δήλωσε.
Διαφωνίες στην ΕΕ και για τους όρους και τη χρήση του δανείου
Οι διαφωνίες στο εσωτερικό της ΕΕ δεν περιορίζονται μόνο στη νομιμότητα της εν λόγω ενέργειας, αλλά και στους όρους του αποκαλούμενου «δανείου αποζημιώσεων». Σύμφωνα με τις πληροφορίες, μια ομάδα ηγετών υποστηρίζει τα χρήματα να κατευθυνθούν απευθείας για κάλυψη των στρατιωτικών αναγκών της Ουκρανίας και κυρίως για αγορά ευρωπαϊκών όπλων.
Στον αντίποδα ορισμένοι υποστηρίζουν πως θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα αγοράς και αμερικανικών όπλων και επιπλέον ένα μέρος των κεφαλαίων να διατεθεί για να καλύψει τις γενικές δημοσιονομικές ανάγκες. «Παρόλο που υπάρχει, πιστεύω, καθαρή πολιτική βούληση να προχωρήσουμε, υπάρχουν ακόμα πολλά ερωτήματα», ανέφερε Ευρωπαίος διπλωμάτης υπό καθεστώς ανωνυμίας.
Αυτή είναι μια θέση που υποστηρίζει και η ίδια η Ουκρανία. Ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης Ζελένσκι δήλωσε στο Reuters ότι η Ουκρανία χρειάζεται τα χρήματα μέχρι το τέλος του έτους και θέλει αυτονομία στον τρόπο διάθεσής τους. Η Κομισίον προτείνει έναν συμβιβασμό: το μεγαλύτερο μέρος του δανείου να χρησιμοποιηθεί για την αγορά ουκρανικών και ευρωπαϊκών όπλων, ενώ ένα μικρότερο ποσό να διατεθεί για γενική δημοσιονομική στήριξη —την οποία το Κίεβο θα μπορούσε να αξιοποιήσει και για αγορές όπλων εκτός Ευρώπης.
Έλλειμμα άνω του 58% στην Ουκρανία
Τα συνολικά δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας εκτιμώνται σε περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια, εκ των οποίων τα 213 δισεκατομμύρια βρίσκονται στη Euroclear. Ήδη έχουν αξιοποιήσει τα έσοδα που παράγονται από αυτά τα ρωσικά κεφάλαια για την παροχή βοήθειας στο Κίεβο.
Την Τετάρτη, το ουκρανικό κοινοβούλιο ενέκρινε το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2026, το οποίο προβλέπει έλλειμμα άνω του 58%. Ο προϋπολογισμός εκτιμά ότι η κυβέρνηση του Κιέβου θα δαπανήσει 4,8 τρισεκατομμύρια γρίβνες (περίπου 114 δισ. δολάρια) το επόμενο έτος, ενώ τα έσοδά της θα ανέλθουν μόλις σε 2,8 τρισεκατομμύρια γρίβνες (περίπου 68 δισ. δολάρια). Σύμφωνα με το σχέδιο, τα φορολογικά έσοδα ύψους 2,8 τρισ. γριβνών θα διατεθούν αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση του στρατού, ενώ όλες οι υπόλοιπες κρατικές δαπάνες θα καλυφθούν μέσω οικονομικής βοήθειας από ξένους υποστηρικτές.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα