Τον περασμένο Ιούλιο ένας 17χρονος ταξίδεψε 500 μίλια μακριά από το σπίτι του στην ανατολική Ουκρανία για να παραλάβει μια βόμβα και μία συσκευή τηλεφώνου, που ήταν κρυμμένα σε πάρκο στη δυτική πόλη Ρίβνε.
Ο ίδιος υποστηρίζει ότι του υποσχέθηκαν αμοιβή 2.000 δολάρια για να τοποθετήσει τη βόμβα σε βαν που χρησιμοποιείται από την ουκρανική στρατιωτική υπηρεσία στρατολόγησης. «Όταν συνέδεα τα καλώδια, φοβήθηκα ότι θα εκραγεί και θα πεθάνω», ανέφερε στο BBC.
Ο Βλαντ είναι ένα από τα εκατοντάδες παιδιά που, όπως υποστηρίζει η ουκρανική κυβέρνηση, έχουν στρατολογηθεί μέσω διαδικτύου από τη Ρωσία για να πραγματοποιούν δολιοφθορές εναντίον της χώρας τους, με οικονομικό αντάλλαγμα.
Ο 17χρονος ανέφερε στο BBC ότι του είπαν να ρυθμίσει το τηλέφωνο ώστε να μεταδώσει ζωντανά την εικόνα στον «υπεύθυνό του», για να μπορέσουν να πυροδοτήσουν εξ αποστάσεως τη συσκευή, όταν κάποιος θα έμπαινε στο βαν. Ωστόσο, η υπηρεσία ασφαλείας SBU της Ουκρανίας απέτρεψε την επίθεση.
Ο Βλαντ -τώρα είναι 18 ετών και βρίσκεται σε κέντρο κράτησης – περιμένει να γίνει η δίκη του και τον βαραίνουν κατηγορίες που μπορεί να τον «στείλουν» στη φυλακή για 12 έτη.
Μιλώντας μέσα από το κέντρο κράτησης στο Ρίβνε όπου βρίσκεται, παραδέχεται ότι θα μπορούσε να είχε βοηθήσει στη δολοφονία κάποιου.
SBU: Προσπάθησαν να στρατολογήσουν μέχρι και 9χρονα παιδιά
Η SBU ισχυρίζεται ότι τα τελευταία δύο χρόνια περισσότεροι από 800 Ουκρανοί έχουν ταυτοποιηθεί ως «στρατολογημένοι από τη Ρωσία» – 240 από αυτούς είναι ανήλικοι, ορισμένοι μόλις 11 ετών.
Μάλιστα, η ειδικός σε θέματα κυβερνοασφάλειας, Αναστασια Απετίκ, υποστηρίζει ότι «προσπάθησαν να στρατολογήσουν παιδιά ηλικίας ακόμη και εννέα ή δέκα ετών».
Ο Αντρί Νεμπίτοφ, αναπληρωτής αρχηγός της ουκρανικής αστυνομίας, υποστηρίζει ότι στόχευαν σε ευάλωτα παιδιά, που μπορούν να χειραγωγηθούν. «Τα παιδιά δεν συνειδητοποιούν πάντα πλήρως τις συνέπειες των πράξεών τους», αναφέρει. «Ο εχθρός δεν ντρέπεται που χρησιμοποιεί ανηλίκους για την κατασκευή εκρηκτικών από οικιακά χημικά, τοποθετώντας τους σε διάφορες τοποθεσίες, όπως γραφεία στρατολόγησης του στρατού ή αστυνομικά τμήματα», πρόσθεσε.
SBU: Μέσω Telegram και TikTok η στρατολόγηση
Η SBU υποστηρίζει ότι η στρατολόγηση γίνεται κυρίως μέσω της εφαρμογής Telegram, αλλά και μέσα από το TikTok ή πλατφόρμες βιντεοπαιχνιδιών.
Ουκρανοί αξιωματούχοι αναφέρουν ότι όσοι στρατολογούνται το κάνουν κυρίως για τα χρήματα που τους υπόσχονται ως αμοιβή, όχι επειδή συμπαθούν τη Ρωσία.
Ο Βλαντ εξήγησε στο BBC πώς στρατολογήθηκε.
Είχε εγγραφεί σε δύο κανάλια στην πλατφόρμα Telegram και είχε δημοσιεύσει ότι έψαχνε για εξ αποστάσεως εργασία. Μέσα σε μισή ώρα, απάντησε ένας άνδρας που αυτοαποκαλούταν «Ρόμαν». Όταν αργότερα μίλησαν στο τηλέφωνο, ο Βλαντ λέει ότι ο «Ρόμαν» μιλούσε ρωσικά, με «προφορά του δρόμου».
Ο Βλαντ είπε ότι αρχικά ήταν διστακτικός, αλλά πείστηκε να αναλάβει μια σειρά από όλο πιο επικίνδυνες αποστολές. Αρχικά, του είπαν να παραλάβει μια χειροβομβίδα, αλλά όταν έφτασε στην καθορισμένη τοποθεσία, αυτή δεν ήταν στο σημείο που του είχαν πει. Ωστόσο, του έδωσαν τα 30 δολάρια που του είχαν υποσχεθεί.
Σε άλλη αποστολή του, κλήθηκε να βάλει φωτιά σε βαν που ανήκε σε κέντρο στρατολόγησης, να το βιντεοσκοπήσει και να γίνει… καπνός.
Για την επίθεση αυτή, ο Βλαντ λέει ότι έλαβε περίπου 100 δολάρια σε κρυπτονομίσματα – πολύ λιγότερα από τα 1.500 δολάρια που του είχαν υποσχεθεί. Ο «Ρόμαν» του υποσχέθηκε ότι θα πάρει τα υπόλοιπα αν έβαζε τη βόμβα στο Ρίβνε.
Τα κανάλια στο Telegram όπου γίνονται οι στρατολογήσεις, τα οποία έχει δει το BBC, δεν είναι ξεκάθαρα φιλορωσικά, ωστόσο ενισχύουν την οργή που νιώθουν ορισμένοι Ουκρανοί απέναντι στην υπηρεσία στρατολόγησης, η οποία έχει πληγεί από καταγγελίες για βία και διαφθορά.
Ο τιμοκατάλογος που έλαβε το BBC
Χρησιμοποιώντας ένα τηλέφωνο και ένα ψευδώνυμο, το BBC εντάχθηκε σε αυτά τα κανάλια.
«Ένας λογαριασμός με τον οποίο επικοινωνήσαμε προσέφερε αμέσως πληρωμή, είτε σε κρυπτονομίσματα είτε μέσω τράπεζας, για να πραγματοποιήσουμε έναν εμπρησμό. Μας είπαν να επικοινωνήσουμε με έναν δεύτερο λογαριασμό για περισσότερες λεπτομέρειες και στη συνέχεια λάβαμε ένα μήνυμα με έναν τιμοκατάλογο που περιέγραφε λεπτομερώς τις αμοιβές που πρόσφεραν, για διαφορετικούς στόχους», αναφέρει το BBC.
Οι πληρωμές κυμαίνονταν από 1.500 δολάρια, για την πυρπόληση ενός ταχυδρομείου έως 3.000 δολάρια για το κάψιμο μίας τράπεζας.
Οι τράπεζες αξίζουν περισσότερο, επειδή τα τζάμια ασφαλείας κάνουν πιο δύσκολη την αποστολή.
«Πρέπει να πετάξεις μέσα βενζίνη ή μερικές μολότοφ», συμβούλευε ο λογαριασμός.
Ακόμη και οι απλοί Ουκρανοί που αναζητούν εργασία μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με τέτοιες προσφορές που συνδέονται με ενέργειες δολιοφθοράς.
Το BBC εντόπισε αγγελίες που προσέφεραν υψηλή αμοιβή για… απροσδιόριστη μερική απασχόληση. Οι αγγελίες ήταν αναρτημένες σε άσχετες ουκρανικές ομάδες (για παράδειγμα σε μία έδιναν… συμβουλές ομορφιάς) στο Telegram.
«Όταν παρακολουθήσαμε μία από αυτές, ένας μας προσέφερε ξανά χιλιάδες δολάρια για εμπρηστικές επιθέσεις και μας ζήτησε να στείλουμε αποδεικτικό βίντεο», τονίζει το βρετανικό δημοσίευμα.
«Χρειάζομαι όσο το δυνατόν περισσότερους εμπρησμούς», ανέφερε το μήνυμα. «Πληρώνω όσα αναφέρω και το κάνω άμεσα, συνήθως λίγες ώρες από την παραλαβή του αποδεικτικού βίντεο», συμπλήρωνε.
Ουκρανοί αξιωματούχοι έχουν κατονομάσει δημόσια μέλη των ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών που υποψιάζονται ότι ενεργούν ως «χειριστές των σαμποτέρ».
Το BBC δεν μπόρεσε να επαληθεύσει ότι το ίδιο το ρωσικό κράτος είναι υπεύθυνο.
Ωστόσο, αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν δηλώσει ότι έχουν στοιχεία για Ρώσους πράκτορες που στρατολογούν νεαρούς άνδρες για να πραγματοποιήσουν πράξεις βανδαλισμού, εμπρησμούς ή ακόμα και παρακολουθήσεις στις χώρες τους.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, έξι άνδρες φυλακίστηκαν για συμμετοχή σε εμπρηστική επίθεση με εντολή της Ρωσίας, σε αποθήκη στο Λονδίνο, που παρείχε βοήθεια στην Ουκρανία.
To ρεπορτάζ του BBC κλείνει με ένα μήνυμα του Βλαντ προς όσους δελεάζονται από τους στρατολογητές: «Δεν αξίζει τον κόπο. Είτε θα σε εξαπατήσουν και μετά θα καταλήξεις στη φυλακή όπως κι εγώ, είτε θα σκοτωθείς».
Με πληροφορίες από BBC
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα