COVID-19 
Του Γιώργου Αποστολόπουλου*
Αν με αφορμή την έλευση του νέου έτους επιχειρήσουμε να κάνουμε έναν «απολογισμό Καθημερινότητας» στο Δήμο Αθηναίων, θα κυριαρχήσει η απογοήτευση και η θλίψη. Παρά τις όποιες προσπάθειες γίνονται για βελτίωση των συνθηκών ζωής στο Κέντρο και στις γειτονιές, η κατάσταση παραμένει τουλάχιστον στάσιμη.
Οι εξαγγελίες μεγάλων έργων δεν ήταν ποτέ το καλύτερο σημείο των Δημάρχων στην Αθήνα. Από την εποχή του Μιλτιάδη Έβερτ μέχρι και σήμερα έχουν κατά καιρούς εξαγγελθεί δεκάδες έργα που τελικά παρέμειναν ως σχέδια και μακέτες.
Το μεγάλο πάρκο στον ελαιώνα, οι ανισόπεδες διαβάσεις στον άξονα Κηφισίας-Βασιλίσσης Σοφίας, η «διπλή ανάπλαση», η υπογειοποίηση της οδού Ακαδημίας, η διαπλάτυνση της οδού Λιοσίων, η ενοποίηση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου με το Πολυτεχνείο, η αξιοποίηση των προσφυγικών πολυκατοικιών στους Αμπελόκηπους, οι μεγάλες απαλλοτριώσεις, η μετακίνηση αμαξοστασίων για δημιουργία χώρων πρασίνου, η επέκταση του μετρό, είναι ορισμένα μόνο από αυτά.
Συγχρόνως, αρκετές αναπλάσεις που υλοποιήθηκαν οδήγησαν τελικά σε… νοσταλγία και αναπόληση της προτέρας κατάστασης. Κλασικά παραδείγματα αποτελούν η Ομόνοια, το Σύνταγμα (όπου είχαν χρησιμοποιηθεί… ταφόπλακες), η πλατεία Κολωνακίου, η πλατεία Εξαρχείων, ο πεζόδρομος της Μασσαλίας, η Φωκίωνος Νέγρη, το πάρκο Κύπρου και Πατησίων. Η ατυχής αυτή «δημοτική παράδοση» συνεχίστηκε και το 2020 με τις βεβιασμένες κινήσεις για τον «μεγάλο περίπατο» και την Πανεπιστημίου.
Ανάλογη δυστυχώς κρίνεται η κατάσταση και σε βασικές υπηρεσίες της Καθημερινότητας, παρά τις ηρωικές προσπάθειες αρκετών εργαζόμενων.
Η Καθαριότητα είναι ελάχιστα βελτιωμένη, παρά τη «αρωγή» του lockdown που έκλεισε τον κόσμο στα σπίτια περιορίζοντας τους ρύπους. Ο εξοπλισμός λέγεται ότι φθείρεται γρήγορα από τα απολυμαντικά, οι νέοι κάδοι από πλαστικό καίγονται ή καταστρέφονται εύκολα, οι μουντζούρες στους τοίχους κυριαρχούν παντού και η ανακύκλωση παραμένει ένα τεράστιο ερωτηματικό.
Η οδοποιία έχει ρίξει εδώ και χρόνια το «μπαλάκι στην εξέδρα» για τα διάτρητα και επικίνδυνα πεζοδρόμια αφού σύμφωνα με το νόμο οφείλουν να τα αποκαταστήσουν οι όμοροι ιδιοκτήτες και όχι ο Δήμος. Όσο για τις ασφαλτοστρώσεις, σύντομα γίνονται ξανά σουρωτήρια από καινούργια έργα.
Το πράσινο παρουσιάζει ελλείψεις προσωπικού, περιορισμένο εξοπλισμό, καθυστερήσεις στις εργολαβίες και έλλειψη φαντασίας.
Ο φωτισμός αντιμετωπίζει σε μόνιμη βάση το προβληματικό δίκτυο (για το οποίο έχει πάρει το Δημοτικό Συμβούλιο επανειλημμένα αποφάσεις εκσυγχρονισμού με led που δεν υλοποιούνται). Οι βασικές παθογένειες ωστόσο είναι και εδώ ελλείψεις ανταλλακτικών και προσωπικού.
Ένας «Αθηναϊκός απολογισμός» δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί εάν δεν περιλαμβάνονταν σε αυτόν τα μεγάλα διαχρονικά προβλήματα που άπτονται της άμεσης αρμοδιότητας της εκάστοτε Κυβέρνησης. Αναφέρομαι στα «καυτά» θέματα του μεταναστευτικού, της εγκληματικότητας, των ναρκωτικών και της πορνείας.
Το μεταναστευτικό και η εγκληματικότητα
Δυστυχώς και εδώ η βαθμολογία είναι εξαιρετικά χαμηλή.
Στο μεταναστευτικό οι εξαγγελίες της Κυβέρνησης παρέμειναν θεωρητικές.
Πλατεία Βικτωρίας, Άγιος Παντελεήμονας, πλατεία Αμερικής, Κυψέλη, Αχαρνών, πλατεία Αττικής, πλατεία Βάθης-Άγιος Παύλος, Ψυρρή, Πατήσια, Κολωνός, Μεταξουργείο, Άγιος Νικόλαος και αρκετές άλλες περιοχές βρίσκονται στη «σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού». Ο Δήμος δεν πιέζει την Κυβέρνηση ως οφείλει και με λανθασμένες αποφάσεις απλά μετακινεί το πρόβλημα σε άλλα σημεία όπως για παράδειγμα στο Βοτανικό. Εκεί δημιουργεί έναν δεύτερο χώρο φιλοξενίας, αδυνατώντας να κατανοήσει την κορυφαία σημασία της αποκέντρωσης των δομών εκτός Δήμου Αθηναίων.
Στην εγκληματικότητα, παρά τη βελτίωση που παρατηρείται στο μεγαλύτερο μέρος των Εξαρχείων, τα πράγματα συνολικά δεν δείχνουν αισιόδοξα.
Λόφος Στρέφη, Κολωνός, Κάτω Πατήσια-Θυμαράκια, Σεπόλια, Ακαδημία Πλάτωνος, Νέος Κόσμος και όλες οι γειτονιές που αναφέρθηκαν προηγουμένως για το μεταναστευτικό, νοσούν και από την εγκληματικότητα.
Στο θέμα των ναρκωτικών τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα.
Ομόνοια, Άγιος Κωνσταντίνος, Άγιος Παύλος-πλατεία Βάθης, Εξάρχεια, Κολωνάκι, Μεταξουργείο, πλατεία Κουμουνδούρου, πλατεία Βικτωρίας, Φερρών και Φυλής, Άγιος Παντελεήμονας, Νέος Κόσμος, Αμπελόκηποι, πλατεία Αμερικής και πολλά άλλα σημεία πραγματικά δεινοπαθούν. Έμποροι και χρήστες κινούνται ανεπηρέαστοι από το lockdown ενώ οι αστυνομικές επιχειρήσεις αδυνατούν να λύσουν το πρόβλημα.
Τίθενται ωστόσο δύο σοβαρά ερωτήματα: Πώς έγινε εφικτό να εξαφανιστούν τα ναρκωτικά από το Πεδίον του Άρεως με αποτελεσματικές επιχειρήσεις και δεν μπορεί αυτό το θετικό γεγονός να επαναληφθεί και αλλού; Περαιτέρω, γιατί ο Δήμος Αθηναίων έλαβε την επιπόλαια απόφαση να δημιουργήσει δομή φιλοξενίας για χρήστες σε απόσταση αναπνοής από τη μεγάλη πιάτσα της οδού Χαλκοκονδύλη;
Η πορνεία στην Αθήνα
Τέλος, στο θέμα της πορνείας είναι πραγματικά αξιοπερίεργο πως εν μέσω κορονοϊού και «μέρα μεσημέρι» είναι ενεργές οι πιάτσες στην οδό Σωκράτους και σε άλλους δρόμους γύρω από την Ομόνοια ενώ συγχρόνως λειτουργούν ανεξέλεγκτα δεκάδες οίκοι ανοχής-studio στην οδό Φυλής, κοντά στην πλατεία Βικτωρίας, στο Μεταξουργείο και στην περιοχή της Ιουλιανού.
Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι η Αθήνα πρέπει να αντιμετωπιστεί με μία διαφορετική αυτοδιοικητική πολιτική. Κύριοι άξονες πρέπει να καταστούν η αποκέντρωση, το ενδιαφέρον για τις γειτονιές και την Καθημερινότητα, η ασφυκτική πίεση προς την κεντρική Κυβέρνηση, η κοινωνική ευαισθησία, η ορθολογική μείωση των δημοτικών τελών και το δόγμα «αιρετοί στο δρόμο».
Τα μεγάλα έργα μπορούν να είναι θετικά μόνο όταν εναρμονίζονται με την Αθηναϊκή παράδοση και συνδέονται με την ποιότητα ζωής. Κάθε άλλη προσπάθεια θα είναι πιθανότατα καταδικασμένη σε αποτυχία και κάθε απολογισμός χειρότερος από τον προηγούμενο…
*Ο Γιώργος Αποστολόπουλος είναι Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου Αθηναίων και Τομεάρχης Περιβάλλοντος-Μέλος Κ.Ε. ΚΙΝ.ΑΛ
