Στις ΗΠΑ φαίνεται πως πέφτει το βάρος μιας απόφασης που θα δημιουργήσει νέα δεδομένα στον πόλεμο της Ουκρανίας και θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια ραγδαία κλιμάκωση με απρόβλεπτες διαστάσεις. Πρόκειται για την «άδεια» στο Κίεβο να χτυπήσει με δυτικά όπλα εντός της Ρωσίας.
Καθώς η Ρωσία σημειώνει εδαφικά κέρδη στο πεδίο των μαχών, το αίτημα του Βολοντίμιρ Ζελένσκι το τελευταίο διάστημα συγκεντρώνει όλο και περισσότερους υποστηρικτές στην Ευρώπη. Μάλιστα υπέρ της έγκρισης χτυπημάτων εντός της ρωσικής επικράτειας τάχθηκε και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν προειδοποίησε πριν από λίγα 24ωρα πως μια τέτοια κίνηση θα είχε «σοβαρές συνέπειες», ιδιαίτερα για τις «μικρότερες χώρες», που εμφανίζονται και οι πιο ένθερμες για μια τέτοια εξέλιξη. Αυτός είναι και ο μεγάλος φόβος της Δύσης από την αρχή του πολέμου και για αυτό μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί άδεια στο Κίεβο για τέτοια χτυπήματα.
Σχολιάζοντας τις τελευταίες δηλώσεις από ευρωπαίους ηγέτες για το ζήτημα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, δήλωσε πως η στάση της Ουάσιγκτον θα «προσαρμοστεί» με βάση τις μεταβαλλόμενες συνθήκες στο πεδίο της μάχης. Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας βρίσκεται στην πρωτεύουσα της Τσεχίας, Πράγα, για τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ.
Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, δήλωσε την Τετάρτη ότι παρόλο που η υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Κίεβο έχει εξελιχθεί, «αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει επίσης καμία αλλαγή στην πολιτική μας».
Εκτός από τον Μακρόν, ολοένα και περισσότεροι κορυφαίοι αξιωματούχοι ευρωπαϊκών κρατών μελών υποστηρίζουν το αίτημα της Ουκρανίας να μπορεί να εκτοξεύσει πυραύλους, που της προσφέρει η Δύση, κατά θέσεων εντός της ρωσικής επικράτειας. Ακόμη και η κατηγορηματικά αντίθετη μέχρι σήμερα Γερμανία άφησε για πρώτη φορά ανοιχτό ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αν και ο Σολτς επίσημα το απορρίπτει, εκπρόσωπος στο Βερολίνο δήλωσε ότι «η αμυντική δράση δεν περιορίζεται στο έδαφος της χώρας που δέχεται την επίθεση, αλλά περιλαμβάνει και το έδαφος του επιτιθέμενου».
Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, η Ολλανδή υπουργός Άμυνας Κάισα Όλονγκρεν τόνισε ότι «είναι πολύ σαφές πως οι Ουκρανοί θα πρέπει να χτυπήσουν εντός της Ρωσίας». «Κατά την άποψή μου αυτό δεν θα πρέπει να είναι θέμα συζήτησης και ελπίζω ότι οι άλλες χώρες που έχουν διαφορετική θέση θα την αλλάξουν», πρόσθεσε.
Στο ίδιο μήκος και ο Εσθονός ομόλογός της Χάννο Πέβκουρ, ο οποίος επισήμανε: «Δεν μπορεί να είναι φυσιολογικό η Ρωσία να επιτίθεται βαθιά στο ουκρανικό έδαφος και οι Ουκρανοί να πολεμούν με το ένα χέρι πίσω από την πλάτη».
Ο πρόεδρος της Λετονίας, Έντγκαρς Ρίνκεβιτς, δήλωσε στο CNN ότι τα πρόσφατα εδαφικά κέρδη της Ρωσίας στα βορειοανατολικά, στην περιφέρεια του Χάρκοβου, ήταν «συνέπεια της αδυναμίας μας να παράσχουμε στην Ουκρανία περισσότερα όπλα», αλλά και των περιορισμών στη χρήση «αυτών των όπλων για να χτυπήσει στρατιωτικούς στόχους στη Ρωσία». Η Λετονία είναι μία από τις πολλές χώρες της Ευρώπης που ζήτησαν πρόσφατα να επιτρέψουν στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει δυτικά όπλα εναντίον ρωσικού εδάφους.
Υποστηρικτές αυτής της θέσης είναι και η Φινλανδία και η Σουηδία, που εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ μόλις πριν από δύο μήνες. Και οι δύο αναφέρουν πως θα πρέπει να δοθεί η άδεια στην Ουκρανία να χτυπήσει με τα δυτικά όπλα εντός της Ρωσίας. Σε ανάλογες δηλώσεις έχουν προχωρήσει αξιωματούχοι και από Πολωνία και Λιθουανία.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Λόρδος Κάμερον, δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι εναπόκειται στην Ουκρανία να αποφασίσει πώς θα χρησιμοποιήσει τα βρετανικά όπλα, ενώ αυτή την εβδομάδα ο Πολωνός αναπληρωτής υπουργός Άμυνας είπε ότι οι Ουκρανοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν πολωνικά όπλα «όπως τους βολεύει».
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ισχυρίστηκε πως «έφτασε η ώρα» για τους συμμάχους του Κιέβου να προσφέρουν στις ουκρανικές δυνάμεις το ξεκάθαρο δικαίωμα να χτυπήσουν εντός της ρωσικής επικράτειας. Επίσης τη Δευτέρα, όπως αναφέρουν οι New York Times, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΝΑΤΟ, που αποτελείται από νομοθέτες χωρών που ανήκουν στη στρατιωτική συμμαχία, υιοθέτησε μια δήλωση που καλεί τα μέλη του ΝΑΤΟ να άρουν την απαγόρευση χρήσης δυτικών όπλων στη Ρωσία.
Ο Γενς Στολτενμπεργκ ισχυρίστηκε πως η χρήση δυτικών όπλων από την Ουκρανία σε ρωσικό έδαφος δεν θα καταστήσει το ΝΑΤΟ και τα μέλη του μέρος της σύγκρουσης. Όπως είπε κάθε χώρα που έχει στείλει όπλα στην Ουκρανία μπορεί να αποφασίσει μεμονωμένα εάν θα περιορίσει τη χρήση τους και δεν εναπόκειται στο ΝΑΤΟ να πει ποια δυτικά όπλα θα μπορούσαν να χτυπήσουν σε ρωσικό έδαφος. Το δικαίωμα της Ουκρανίας να υπερασπιστεί τον εαυτό της «περιλαμβάνει επίσης πλήγμα στόχων εκτός Ουκρανίας, νόμιμους στόχους εντός της Ρωσίας», τόνισε πριν από μια συνάντηση με τους υπουργούς Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες.
Προειδοποιητικό μήνυμα από Πούτιν
Από την πλευρά του, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έστειλε προειδοποιητικό μήνυμα στα δυτικά κράτη που υποστηρίζουν πως θα πρέπει να δοθεί η άδεια στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει τα δυτικά όπλα για χτυπήματα εντός ρωσικού εδάφους. Όπως τόνισε θα υπάρξουν «σοβαρές συνέπειες» εάν το Κίεβο λάβει την έγκριση και προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση. «Στην Ευρώπη, ειδικά οι μικρές χώρες, θα πρέπει να γνωρίζουν σε ποιο παιχνίδι μπαίνουν. Και θα πρέπει να το θυμούνται ως χώρες με πυκνοκατοικημένα εδάφη πριν μιλήσουν και υποστηρίξουν πλήγματα εντός της Ρωσίας», σημείωσε κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Ουζμπεκιστάν.
