COVID-19 LIVE όλες οι εξελίξεις

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ελληνοτουρκικά: «Κρας Τεστ» Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Πράγα – Η τελευταία ‘παράσταση’ πριν το ‘μπαμ’;

Στην Πράγα το «κρας τεστ» της τεταμένης σχέσης Ελλάδας – Τουρκίας. Ο Ερντογάν θα πάει στην συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας. Τελευταία ευκαιρία για τον Μητσοτάκη να ‘τρίξει τα δόντια’ στον Σουλτάνο.

Στις 6 Οκτωβρίου και στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ θα συμμετάσχει ο Ταγίπ Ερντογάν, ενώ η Αθήνα βρίσκεται σε δίλημμα σχετικά με την επικείμενη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο.

Την ίδια ώρα η Άγκυρα κλιμακώνει τις απειλές της σε Αιγαίο και Κύπρο. Όπως όλα δείχνουν και οι πιο εξωφρενικές ιδέες έχουν μπει στην ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, με την επιλογή του Ταγίπ Ερντογάν να αναγάγει σε εχθρική χώρα την Ελλάδα.

Τα πολεμικά σενάρια στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης και οι παρεμβάσεις πρώην στρατιωτικών και διπλωματών, σε ρόλο πολλαπλασιαστών αυτού του κλίματος, προοιωνίζονται τις επόμενες επιθετικές κινήσεις της Άγκυρας απέναντι στην Αθήνα και τη Λευκωσία, η οποία μπαίνει ξανά στο κάδρο των τουρκικών απειλών.

Ο Ερντογάν παίζει το χαρτί της δυσφορίας
Επόμενη στάση στην πορεία όξυνσης που έχει χαράξει ο Τ. Ερντογάν είναι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και η συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, στην Πράγα (6-7 Οκτωβρίου). Αν και η Άγκυρα δεν έχει επιβεβαιώσει ακόμα τη συμμετοχή Ερντογάν, διπλωματικές πηγές θεωρούν απίθανο να μην πάει.

Παίζει το χαρτί της… δυσφορίας για τις αποστάσεις των Βρυξελλών από την Τουρκία και θα επιχειρήσει, ως συνήθως, να πάρει με το μέρος του κάποιους από τους αρχηγούς των χωρών της Ε.Ε. και των χωρών που συμμετέχουν στο νεοσύστατο σχήμα (17 μαζί με την Τουρκία).

Η Πολιτική Κοινότητα συνεστήθη με πρωτοβουλία της Γαλλίας, ως βήμα στη διαδικασία «ευέλικτης διεύρυνσης» ή «αλληλένδετων δακτυλίων», και δεν έγινε ασμένως δεκτή.
Ο Ερντογάν επικρίνει την Ε.Ε. και τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμ. Μακρόν για παρελκυστική τακτική και διά της πλαγίας θα βάλει κατά Αθήνας και Λευκωσίας ότι εγείρουν εμπόδια στην προσέγγιση (αναβάθμιση της τελωνειακής σύνδεσης, άρση των θεωρήσεων βίζας και σειρά άλλων μέτρων) που οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε. δεν θέλουν να συζητήσουν.

Αντιθέτως, ζητούν από την Αγκυρα να μην υπονομεύει το πλαίσιο των κυρώσεων κατά της Μόσχας.

Σε αυτή τη συνάρτηση, η Άγκυρα αναμένεται να προσθέσει και τα Ελληνοτουρκικά. Συνάντηση Μητσοτάκη–Ερντογάν σε άδειο τραπέζι, όπως επιδιώκει η τουρκική διπλωματία, μπορεί να φανεί σαν σήμα εκτόνωσης, ωστόσο αυτό θα είναι εντελώς ψευδές εκεί που έχει φέρει την κατάσταση ο Πρόεδρος της Τουρκίας.

Την επομένη είναι πιθανόν να ισχυριστεί ότι έθεσε όλα τα θέματα, όπως έκανε μετά τη συνάντηση της Κωνσταντινούπολης τον Μάρτιο, και μετά να επανέλθει με κατηγορίες ότι η Ελλάδα απορρίπτει τον διάλογο (στη μορφή που εννοεί η Άγκυρα τον διμερή διάλογο, εκτός του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας και χωρίς την παρουσία Οργανισμών).

Οι δύο επιλογές της Αθήνας
Δύο είναι σχηματικά οι επιλογές της Αθήνας: η πρώτη να αποδεχθεί μια άτυπη συνάντηση κορυφής, για την αποκατάσταση της επικοινωνίας, και η δεύτερη να θέσει ως προϋπόθεση την ανάκληση των απειλών, κάτι που δεν πρόκειται να πράξει η Αγκυρα.

Τις τελευταίες απειλές («με όλα τα μέσα») διατύπωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας της Τουρκίας. Στη δεύτερη περίπτωση η ελληνική κυβέρνηση θα επιδιώξει την πολιτική αντίδραση του ΝΑΤΟ και την εκκίνηση της επιβολής κυρώσεων από την πλευρά της Ε.Ε.

Η Τουρκία μετά την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας απειλεί με στρατιωτικές ενέργειες και την Κύπρο, προαναγγέλλοντας ενίσχυση των στρατιωτικών της δυνάμεων στα κατεχόμενα (είναι ήδη 40.000 όπως δήλωσε ο ίδιος ο Τ. Ερντογάν), ως απάντηση -όπως λέει- για την άρση του εμπάργκο όπλων από τις ΗΠΑ, που τίθεται σε ισχύ με την έναρξη του νέου οικονομικού έτους, δηλαδή τον Οκτώβριο.

Ο Μ. Τσαβούσογλου, σε δηλώσεις του χθες, προχώρησε ένα βήμα περαιτέρω, λέγοντας ότι «αφού θέλετε να εξοπλίσετε το νησί, θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο». Και για να μην υπάρχουν περιθώρια για παρερμηνείες, κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι «δέχονται τους εκβιασμούς της Ελλάδας» για τα F-16, συνέχισε με τις «εννέα αμερικανικές βάσεις», τη μεταφορά «αμερικανικών όπλων στα νησιά που θα έπρεπε να είναι αποστρατιωτικοποιημένα» και τέλος κατηγόρησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για «κάλυψη των επιθετικών θέσεων της Ελλάδας».

Υπό αυτό το πρίσμα και η πώληση F-16 από τις ΗΠΑ δεν θα έκανε τη διαφορά στην πολιτική της Τουρκίας. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, θα πυροδοτούσε και άλλες τουρκικές απαιτήσεις έναντι όλων των γειτονικών χωρών, ενώ στο εσωτερικό θα προσέφερε πόντους στον Τ. Ερντογάν στην προεκλογική του καμπάνια.

Τα κατεχόμενα
Στο διπλωματικό πεδίο, η Άγκυρα σχεδιάζει να προχωρήσει και σε νέα κίνηση προς τον ΟΗΕ, μετά τις τρεις επιστολές κατά της Ελλάδας με τις οποίες αμφισβητεί μέχρι και το καθεστώς των νησιών του ανατολικού Αιγαίου.

Το νέο βήμα θα είναι αίτημα συζήτησης για το καθεστώς των κατεχόμενων, δηλαδή θα εγείρει ζήτημα διεθνούς αναγνώρισης, κόντρα στα ψηφίσματα και τις αποφάσεις του Οργανισμού. Και αυτό, σε μια περίοδο που όλος ο κόσμος παρακολουθεί τις εξελίξεις στα κατεχόμενα εδάφη της Ουκρανίας και την προσάρτησή τους από τη Ρωσία.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές που επικαλείται η εφημερίδα Milliyet, η Άγκυρα καταρτίζει πρόταση αναγνώρισης του ψευδοκράτους προς τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Επικαλείται μάλιστα την αποδοχή που είχε η πρόταση αναγνώρισης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας της Παλαιστινιακής Αρχής, όταν οι ΗΠΑ επί Τραμπ αναγνώρισαν το 2017 τη Δυτική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ. Η πρόταση (με την Υεμένη) είχε πάρει 128 θετικές ψήφους αλλά δεν προχώρησε στο Σ.Α. του ΟΗΕ, λόγω αμερικανικού βέτο.

Η κίνηση για τα κατεχόμενα της Κύπρου ενέχει τον ορατό κίνδυνο για την Τουρκία να απορριφθεί με συντριπτική πλειοψηφία. Το πιθανότερο είναι να ζητήσει συζήτηση στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού και να δώσει έτσι το πρόσχημα σε φιλικές χώρες της, όπως το Αζερμπαϊτζάν και το Κιργιστάν, να προχωρήσουν. Ενδιαφέρον έχει και το παιχνίδι που γίνεται από τις ίδιες χώρες με τις κατεχόμενες ουκρανικές περιοχές, τις οποίες η Άγκυρα λέει ότι δεν θα αναγνωρίσει.

Τέλος στο εμπάργκο όπλων στην Τουρκία από τη Σουηδία
Η Σουηδία τερμάτισε το εμπάργκο όπλων και πολεμικού υλικού κατά της Τουρκίας. Η ενέργεια αυτή ήταν απόρροια της συμφωνίας των δύο χώρων κι ένας από τους όρους που είχε θέσει η τουρκική πλευρά ώστε να μην μπλοκάρει την ένταξη της εν λόγω σκανδιναβικής χώρας στο ΝΑΤΟ. Εδώ, υπάρχουν σοβαρές ευθύνες της Ελληνικής κυβέρνησης, η οποία δεν έθεσε κανέναν περιοριστικό όρο για να μπει η Σουηδία στη Συμμαχία.

Τα σενάρια που εξετάζει η Αθήνα

Τέλος, η Αθήνα εξετάζει τρία σενάρια όσον αφορά την ανθελληνική υστερία της Τουρκίας στα Ελληνοτουρκικά.

Το πρώτο είναι η επανάληψη της υβριδικής απειλής του 2020 με εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού. Το δεύτερο η απόπειρα δημιουργίας τετελεσμένων στο Αιγαίο με την ολοένα κι εντεινόμενη αύξηση των υπερπτήσεων από με επανδρωμένα αεροσκάφη. Και το τρίτο και πιο εφιαλτικό, ο ναυτικό αποκλεισμός κάποιου νησιού, που για το ελληνικό πεντάγωνο θα θεωρηθεί “πράξη πολέμου”.

Back to top button