Ενας κρυμμένος καταπράσινος παράδεισος – Η διαδρομή προς το οροπέδιο Αρβανίτσα στο όρος Ελικώνας

Είναι αργά Σάββατο βράδυ, το air condition σιγομουρμουρίζει την μπαλάντα του χαμένου ΠΣΚ, και στο τηλέφωνο είναι “βάσανο ο φίλος που φωνάζει εκδρομή”.

Είναι εκεί που ζητάς μία απόδραση αμέσου δράσεως, μια διαδρομή ικανή να σε ξεκολλήσει από τον σφιχτό εναγκαλισμό με τον καναπέ και τα social, να σε φέρει μέσα σε λίγες ώρες οδήγησης σε ένα fast forward όλων των αισθήσεών σου.

Η διαδρομή αυτή υπάρχει. Και είναι εδώ δίπλα, μόλις μιάμιση ώρα -ίσως και λίγο παραπάνω- από την Αθήνα. Στην καρδιά του Ελικώνα, αυτή η γεμάτη μεσογειακή ηδυπάθεια λωρίδα ασφάλτου. Μια χαριτωμένη δαντέλα που άλλοτε περνά μέσα στα έλατα και κάτω από τις 14 (άλλοι τις βγάζουν 20, ποιός μετράει;) κορυφές του βουνού. Και άλλοτε κατηφορίζει σε μερικές από τις πιο ανόθευτες παραλίες της ελληνικής επικράτειας.

Ο Ελικώνας είναι μία κατηγορία μόνος του. Ζώντας πάντα στην σκιά του Παρνασσού, αποζητά τον πιο “ψαγμένο” ταξιδιώτη. Σαφώς πιο cool και με λιγότερο “δράμα” στην παρυσία του, το “βουνό των Μουσών” είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για όποιον θέλει να βγει από την βοή του Λεκανοπεδίου, και να βρεθεί σε ένα διαφορετικό timeline όπου τα πάντα δοξάζουν το ελληνικό slow life.
Η διαδρομή που προτείνουμε είναι η κλασική. Ανάβαση από την Θίσβη προς την Αγία Άννα, πέρασμα (και απαραίτητη στάση) από το κουκλίστικο οροπέδιο της Αρβανίτσας, μετά Κυριάκι και Όσιο Λουκά, και από εκεί κει πέρα ότι προκύψει. Και ανάλογα με το τι τραβάει η όρεξή σας.
Είτε παραμένετε στο βουνό για χοληστερινικές αναβαπτίσεις υψηλών γευστικών προδιαγραφών. Είτε μετράτε μία προς μία τις βασανιστικές στροφές προς θάλασσα για την κλασική ελληνική ψαροκατάσταση στην πιο αγνή της μορφή, χωρίς τα δήθεν και τις αποδομημένες χωριάτικες μιας Ελλάδας σε γευστική (και όχι μόνο) σύγχυση.

Η απόσταση από την Αθήνα μέχρι την βάση του βουνού καλύπτεται εύκολα, από την Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας. Θα προτείναμε πάντως να ακολουθήσετε την παλιά εθνική Αθηνών-Θήβας, και να στρίψετε αριστερά προς τις Πλαταιές ανακαλύπτοντας μία πολύ όμορφη διαδρομή μέχρι την Θίσβη.
Από εκεί και πέρα αρχίζει η διαδρομή μας. Στην αρχή στο γυμνό βουνό με τις πανταχού παρούσες πλέον ανεμογεννήτριες. Και στην συνέχεια, λίγα χιλιόμετρα πιο πάνω μέσα στην επικράτεια πλέον του δάσους, που όσο ανηφορίζουμε γίνεται πιο πυκνό και με κυρίαρχο το έλατο στα πιο ψηλά σημεία.

Η Αγία Άννα είναι το πρώτο χωριό που συναντά κανείς σε αυτή την διαδρομή. Ένας από τους πιο παλιούς οικισμούς, χωμένος στην βάση μιας πλαγιάς του βουνού, προσφέρεται για την πρώτη στάση ξεκούρασης, στην όμορφη πλατεία του.
Οι ταβέρνες του χωριού προσφέρουν τις τυπικές επιλογές σε καλά κρέατα, ενώ για όσους θελήσουν να περάσουν μία μέρα παραπάνω και να εξερευνήσουν την περιοχή (από εδώ ξεκινά το μονοπάτι για την κορυφή Παλιοβούνα, την υψηλότερη του Ελικώνα), μία καλή επιλογή είναι ο ξενώνας “Ελικώνιον”.

Σε πολύ μικρή απόσταση (μόλις 5-6 χιλιόμετρα) μέσα σε ένα μαγευτικό ελατόδασος, βρίσκεται το απόλυτο highlight της διαδρομής, το κουκλίστικο οροπέδιο της Αρβανίτσας.
Η στάση εδώ είναι επιβεβλημένη, ιδίως αν συνοδεύεστε από τα μικρά παιδιά σας, τα οποία θα βρουν έναν αληθινό παιδότοπο μέσα στην φύση και την καθαρτική αύρα του βουνού.

Στο σημείο υπάρχει αναψυκτήριο και δυνατότητα για κάποιες δραστηριότητες. Και συνήθως έχει αρκετό κόσμο κάθε εποχή. Είτε με χιόνια τον χειμώνα όπου μετατρέπεται σε ένα παραμυθένιο τοπίο γεμάτο μυστήριο αλλά και την γλύκα μιας ελληνικής εκλεκτικότητας (εύκολα καταλαβαίνεις γιατί βρήκαν καταφύγιο εκεί οι Μούσες). Είτε άνοιξη και καλοκαίρι, όπου αποτελεί μιας πρώτης τάξεως στάση για όσους θέλουν να περάσουν την ώρα τους στον αραιό βουνίσιο αέρα, μακριά από τα 40άρια του Αυγουστιάτικου καύσωνα και την βαριά ατμόσφαιρα της παραλίας.

Από την Αρβανίτσα ο δρόμος συνεχίζει να ελίσσεται ανάμεσα στα βουνά και τις γύρω κορυφές, φθάνοντας λίγα χιλιόμετρα αργότερα στο μεγαλύτερο χωριό της περιοχής, το Κυριάκι. Το κεφαλοχώρι του Ελικώνα, με την αγχωτική ρυμοτομία (ή, για να ακριβολογούμε, την παντελή έλλειψη ρυμοτομίας…), προσφέρει μία ακόμα αφορμή για στάση στην πλατεία με τον πανταχού παρόντα πλάτανο και την παλαιά εκκλησία του Ιώάννη του Προδρόμου.
Αν θέλετε πάντως να απολαύσετε την απόλυτη θέα προς το Κυριάκι και όλο τον Ελικώνα, θα σας προτείναμε να βγείτε από το χωριό, και να πάρετε τον στενό χωματόδρομο (με αρκετή προσοχή) προς το Παλαιόκαστρο και το μικρό ξωκλήσι του Αγίου Νεκταρίου στην κορυφή του λόφου.
Από εκεί έχετε μπροστά σας σε full screen όλο το ανάπτυγμα του Ελικώνα και των κορυφών του, ενώ από την πίσω πλευρά μπορείτε να δείτε έως και τον κάμπο της Λιβαδειάς και τον Παρνασσό.

To μοναστήρι του Οσίου Λουκά
Από εκεί, μας χωρίζουν λίγο παραπάνω από 11 χιλιόμετρα μέχρι το μοναστήρι του Οσίου Λουκά, που θα ήταν “αμαρτία” να μην επισκεφτείτε έστω και μία φορά. Ακόμα και όσοι αποφεύγουν τον λεγόμενο θρησκευτικό τουρισμό, θα βρουν εδώ ένα εξαιρετικής αρχιτεκτονικής σύμπλεγμα ναών και κτηρίων, με το παλαιότερο κτήριο να χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 10ου αιώνα.
Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά και καλοδιατηρημένα μνημεία της μεσοβυζαντινής περιόδου, με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και τοιχογραφίες που θα σας εντυπωσιάσουν με την τεχνική και την θεματική τους.
Αξίζει να σημειώσουμε την εξαιρετική δουλειά που έχει κάνει η Αρχαιολογική Υπηρεσία (τα καλά πρέπει να λέγονται!), δημιουργώντας έναν χώρο που πέρα από το υψηλό θρησκευτικό φορτίο προσφέρει μία καλαίσθητη και πολύ μελετημένη όαση αναψυχής για εκείνους που μπορούν να συναντούν το θείο όχι μόνο στους χώρους της προσευχής αλλά και κάτω από έναν θαλερό πλάτανο υπό τον ήχο των λυσσομανούντων χελιδονιών.

Στον Όσιο Λουκά ουσιαστικά έχει ολοκληρωθεί η διαδρομή που σας προτείνουμε. Από εκεί και πέρα και ανάλογα την εποχή του έτους και την διάθεση υπάρχουν αρκετές επιλογές. Είτε επιστροφή προς τα χωριά που περάσατε για να επαληθεύσετε αν εκείνη η “τσίκνα” στην πλατεία ήταν αντίστοιχη των προσδοκιών σας. Είτε να πάρετε τον δρόμο προς μία από τις παραλίες που αναπτύσσονται στην νότια πλευρά του Ελικώνα, πάνω στον Κορινθιακό κόλπο.

Οι πιο εύκολα προσβάσιμες (αν και με αρκετές στροφές) είναι οι παραλίες Σαράντη και της Δόμβραινας. Η πρώτη είναι ίσως και η πιο χαρακτηριστική της περιοχής, με τα αρμυρίκια να προσφέρουν άπλετη σκιά στον επισκέπτη και μία γενικότερη αίσθηση “παλαιού καλοκαιριού” χωρίς τις ξαπλώστρες και τα μοδάτα μπιτσόμπαρα.

Όπως και να έχει, αυτή η διαδρομή ή όσες άλλες επιλέξετε να κάνετε μέσα στην αγκαλιά του Ελικώνα, προσφέρουν εκτός όλων των άλλων και την χαρά της ανακάλυψης. Μακριά από την πεπατημένη, αθόρυβα αλλά και με πηγαίο ταλέντο, το βουνό των Μουσών παραμένει πάντα μία ιδιαίτερη περίπτωση της ελληνικής πατριδογνωσίας. Μπορεί να αρκείται στο Όσκαρ Β’ ρόλου σε σχέση με τον Παρνασσό, μπορεί να μην μπαίνει πρώτο όνομα στην μαρκίζα στο εγχώριο ταξιδιωτικό star system, όμως η δική του “παράσταση” είναι πολύ πιο εσωτερική και απίστευτα καλοδουλεμένη. Σε εσάς μένει να το ανακαλύψετε.

Αποστάσεις
Αθήνα-Θίσβη: 120 χιλιόμετρα, 1 ώρα και 30 λεπτά.
Θίσβη-Αγία Άννα-Κυριάκι-Όσιος Λουκάς: 42 χιλιόμετρα, όση ώρα θέλετε.

Καφές-Φαγητό
Ελικώνιο, στην Αγία Άννα, με εξαιρετικά μαγειρευτά και εκλεκτά κρέατα φτιαγμένα με μαεστρία και μεράκι.
Αρβανίτσα Restaurant-Cafe, μεγάλη ποικιλία σε κρεατικά, με ιδιαίτερες γεύσεις (δοκιμάστε τη μανιταρόπιτα) και πλεονέκτημα ότι μπορείτε να απολαύστε το γεύμα σας ενώ τα παιδιά παίζουν στον περιβάλλοντα χώρο. Σε ημέρες που αναμένται να υπάρχει κίνηση, καλό θα ήταν να επικοινωνήσετε από πριν.
Το Στέκι του Ελικώνα, στο χωριό Ευαγγελίστρια με ποικιλίες ντόπιων κρεατικών.
Για καφέ και γλυκό και σνακς στο Φλυγόνιον στο Κυριάκι, σε έναν πολύ όμορφο και προσεγμένο χώρο.
Για ψάρι στην παραλία Σαράντη υπάρχουν αρκετές επιλογές πάνω στο κύμα με φρέσκα ψάρια αλλά και κρέατα. Δοκιμάστε το “Θαλασσινό Μαγαζί” ή τον “Στάθη” με εξαιρετικά ψάρια ημέρας και πολύ εξυπηρετικό σέρβις.
Μία ιδιαίτερη επιλογή είναι το κατέβασμα στο λιμανάκι του Αγίου Ιωάννη, ακολουθώντας τον δρόμο που πηγαίνει πλάι στο εργοστάσιο της Σωληνουργίας Κορίνθου. Πρόκειται για έναν καλά κρυμμένο παράδεισο, με μία αίσθηση Ροβινσώνα Κρούσου του Κορινθιακού, για απόλυτη ησυχία και καλό φαγητό στην μία και μοναδική ταβέρνα που βρίσκεται εκεί.

Διαμονή
Το Ελικώνιο στην Αγία Άννα, το Φλυγόνιον στο Κυριάκι και ο Δίανθος επίσης στο Κυριάκι είναι μερικές ενδεικτικές επιλογές για όσους θέλουν να παραμείνουν στην δροσιά του βουνού.

Δραστηριότητες για τους φίλους του off road
Λίγο μετά την Αρβανίτσα, στον δρόμο προς Κυριάκη, υπάρχει ταμπέλα προς τη Μονή Οσίου Σεραφείμ. Η πανέμορφη διαδρομή ανεβαίνει μέσα από έναν αρκετά βατό χωματόδρομο (ελέω ανεμογεννητριών) μέσα σε ένα πανέμορφο πυκνό ελατόδασος. Φθάνει ψηλά, στα 1.200 περίπου μέτρα με την κορυφή Παλιοβούνα να βρίσκεται από πάνω σας.
Στο διάσελο παίρνουμε το δεξί κομμάτι του δρόμου που μερικά χιλιόμετρα πιο κάτω μας οδηγεί στο πολύ ενδιαφέρον μοναστήρι. Όπως πάντα, ο σεβασμός στην διαδρομή και η επίγνωση των ικανοτήτων μας και του αυτοκινήτου (και ένα δεύτερο αυτοκίνητο για παρέα) κάνουν ακόμα πιο ευχάριστη μία μικρή δόση περιπέτειας. Συνολική διαδρομή περίπου 16 χιλιόμετρα, προτείνεται για το καλοκαίρι και όχι μετά ή πριν από βροχή.

Πεζοπορικές διαδρομές
Ο “Ορειβατικός Σύνδεσμος Κυριακίου” (δείτε εδώ https://www.facebook.com/profile.php?id=100067201991255) θα σας δώσει τις απαραίτητες πληροφορίες και θα σας καθοδηγήσει για διαδρομές ανάλογα με το επίπεδό σας. Η υψηλότερη κορυφή, η Παλιοβούνα είναι αυτή που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον και υπάρχουν καλά σηματοδοτημένα μονοπάτια τόσο από την Αγία Άννα όσο και από την Αρβανίτσα.
Γενικά ο Ελικώνας προσφέρεται για μικρής και μεσαίας δυσκολίας διαδρομές, αλλά όπως κάθε βουνό κρύβει απρόβλεπτες στιγμές για τις οποίες θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι.