Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έφερε εκ νέου στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής συζήτησης τη σημασία της στρατιωτικής κινητικότητας και την ανάγκη για ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διασυνοριακή μεταφορά στρατιωτικών δυνάμεων και εξοπλισμού.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τάσσεται υπέρ της δημιουργίας ενός λεγόμενου «στρατιωτικού Σένγκεν», σε περίπτωση ενδεχόμενης ρωσικής απειλής, προτείνοντας την άρση των εσωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τη μετακίνηση στρατευμάτων και στρατιωτικών μέσων. Παράλληλα, ζητά εκτεταμένες επενδύσεις και αναβαθμίσεις σε βασικές υποδομές, όπως σιδηροδρομικά δίκτυα, οδικούς άξονες, σήραγγες και γέφυρες.
Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε με έντονο τρόπο τα κενά που υπάρχουν στη δυνατότητα γρήγορης μεταφοράς στρατιωτικού προσωπικού και εξοπλισμού σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή επικράτεια. Υπογραμμίζουν ότι η στρατιωτική κινητικότητα αποτελεί βασικό πυλώνα της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ, αλλά και κρίσιμο παράγοντα για την προστασία της ανατολικής πτέρυγας της Ένωσης, ιδιαίτερα των χωρών της Βαλτικής και της Πολωνίας.
Ενίσχυση χρηματοδότησης
Το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκφράζει ικανοποίηση για την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αυξηθεί ο προϋπολογισμός για τη στρατιωτική κινητικότητα στον επόμενο πολυετή δημοσιονομικό σχεδιασμό, ξεπερνώντας τα 17 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τα κράτη-μέλη καλούνται να μην προχωρήσουν σε περικοπές, όπως συνέβη στο παρελθόν κατά την περίοδο 2021–2027, όταν τα κονδύλια μειώθηκαν κατά περίπου 75%. Παράλληλα, τονίζεται ότι η αναβάθμιση περίπου 500 κρίσιμων σημείων υποδομών —όπως γέφυρες και σήραγγες— εκτιμάται ότι θα απαιτήσει τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια ευρώ. Για τον λόγο αυτό, ζητείται από την Επιτροπή να απλοποιήσει τις διαδικασίες χρηματοδότησης έργων διπλής χρήσης, πολιτικής και στρατιωτικής.
Το Κοινοβούλιο αναγνωρίζει ότι, παρά τις βελτιώσεις που έχουν γίνει, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρά διοικητικά, οικονομικά και τεχνικά εμπόδια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μεταφορά στρατιωτικού εξοπλισμού εντός της ΕΕ μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από έναν μήνα.
Οι ευρωβουλευτές καλούν τόσο τα κράτη-μέλη όσο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενισχύσουν τις επενδύσεις, ιδιαίτερα κατά μήκος των τεσσάρων βασικών διαδρόμων στρατιωτικής κινητικότητας. Παράλληλα, ζητούν την ευρύτερη αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων και την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης μέσω της δημιουργίας ενιαίων σημείων εξυπηρέτησης (one-stop-shop).
Επιπλέον, προτείνεται η χάραξη ενός σαφούς οδικού χάρτη για τη δημιουργία ενός «στρατιωτικού χώρου Σένγκεν», με τη στήριξη ειδικής ομάδας εργασίας και τον ορισμό συντονιστή σε επίπεδο ΕΕ, ώστε να βελτιωθεί ο συντονισμός και η υλοποίηση των σχετικών πρωτοβουλιών.
Συνεργασία Ευρωπαϊκής Ένωσης – ΝΑΤΟ
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογραμμίζει ότι η στρατιωτική κινητικότητα αποτελεί βασική προτεραιότητα στη συνεργασία μεταξύ ΕΕ και ΝΑΤΟ. Είναι καθοριστικής σημασίας για την απρόσκοπτη μετακίνηση συμμαχικών δυνάμεων τόσο σε περιόδους ειρήνης όσο και σε καταστάσεις κρίσης ή πολέμου.
Στο πλαίσιο αυτό, ζητείται η διεξαγωγή τακτικών κοινών ασκήσεων και δοκιμών αντοχής, με στόχο τον εντοπισμό και την εξάλειψη υφιστάμενων εμποδίων. Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν η ΕΕ να υιοθετήσει πρότυπα αντίστοιχα με εκείνα του ΝΑΤΟ, διασφαλίζοντας ότι οι δυνάμεις ταχείας αντίδρασης θα μπορούν να διασχίζουν τα εσωτερικά σύνορα της Ένωσης εντός τριών ημερών σε κανονικές συνθήκες και εντός 24 ωρών σε περιόδους κρίσης.
Ο συνεισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Petras Auštrevičius (Renew, Λιθουανία), δήλωσε ότι η ευρωπαϊκή αποτρεπτική ισχύς προϋποθέτει έμπρακτη ετοιμότητα, η οποία περιλαμβάνει τη δυνατότητα άμεσης ανάπτυξης στρατευμάτων και εξοπλισμού σε ολόκληρη την ΕΕ. Τόνισε ότι η μείωση της γραφειοκρατίας και η ανάπτυξη υποδομών διπλής χρήσης αποτελούν αναγκαιότητα και όχι επιλογή.
Από την πλευρά του, ο συνεισηγητής Roberts Zīle (ECR, Λετονία) επισήμανε ότι υπάρχουν ακόμη πολλά εμπόδια στη στρατιωτική κινητικότητα που μπορούν να αρθούν σχετικά εύκολα, χωρίς μεγάλο κόστος. Όπως ανέφερε, η ανάγκη αυτή καθίσταται ακόμη πιο πιεστική λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει περιθώριο καθυστερήσεων.
Το ψήφισμα για τη στρατιωτική κινητικότητα εγκρίθηκε την Τετάρτη με 493 ψήφους υπέρ, 127 κατά και 38 αποχές. Πλέον, οι Επιτροπές Μεταφορών και Άμυνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ξεκινούν το νομοθετικό έργο τους για τη δέσμη μέτρων που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Νοέμβριο.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα