COVID-19 
Σφίγγει ο Βλαντιμίρ Πούτιν τον στρατιωτικό κλοιό γύρω από την Ουκρανία με νέες δορυφορικές φωτογραφίες να αποκαλύπτουν περαιτέρω ανάπτυξη δυνάμεων και εξοπλισμού σε πολλαπλά μέτωπα από το έδαφος της Λευκορωσίας έως την προσαρτημένη χερσόνησο της Κριμαίας και τη δυτική Ρωσία.
Tην ίδια στιγμή, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δημοσιοποιεί φωτογραφίες από τις ρωσικές στρατιωτικές ασκήσεις στη Λευκορωσία, ενώ δημοσιοποιούνται και φωτογραφίες του ουκρανικού στρατού επί ποδός πολέμου στο Χάρκοβο και σε περιπολίες στη Θάλασσα του Αζόφ, κοντά στη Μαριούπολη.
Η ενίσχυση της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας γύρω από την Ουκρανία έρχεται την ώρα που η διεθνής διπλωματία δείχνει να αποτυγχάνει μέχρι στιγμής να οδηγήσει σε διέξοδο από την κρίση, και εν μέσω ενός εκρηκτικού σκηνικού με εκατέρωθεν απειλές και προειδοποιήσεις ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, δίνει επίσημα το πράσινο φως για την ανάπτυξη 3.000 Αμερικανών στρατιωτών στην Ανατολική Ευρώπη.
Σχεδόν 2.000 στρατιώτες από την 82η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία στη Βόρεια Καρολίνα πρόκειται να μετακινηθούν στην Πολωνία, μία μονάδα διοικητικής υποστήριξης από το 18ο Σώμα Στρατού στη Γερμανία, ενώ περίπου 1.000 στρατιώτες που βρίσκονται σταθμευμένοι στη Γερμανία θα κατευθυνθούν προς τη Ρουμανία.
Η ανάπτυξη των Αμερικανών στρατιωτών στην Ανατολική Ευρώπη δεν συνδέεται με τη δύναμη 8.500 στρατιωτών στις Ηνωμένες Πολιτείες που έχουν τεθεί από την περασμένη εβδομάδα σε καθεστώς ύψιστης ετοιμότητας για άμεση ανάπτυξη εφόσον το απαιτήσουν οι συνθήκες, όπως διευκρινίζει το Πεντάγωνο.
Τόσο το υπουργείο Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών, όσο και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτνμπεργκ, έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να σταλούν ΝΑΤΟϊκά στρατεύματα στην ίδια την Ουκρανία. Όμως, όλο και «περισσότερο» ΝΑΤΟ θα βρίσκεται στο κατώφλι της Μόσχας… Ο Στόλτενμπεργκ χαιρέτισε σήμερα την επικείμενη ανάπτυξη των αμερικανικών στρατευμάτων, τονίζοντας πως έχει αμυντικό και αναλογικό χαρακτήρα, ενώ από πλευράς της η Μόσχα μίλησε για «καταστροφικό βήμα που στενεύει το περιθώριο για πολιτικές αποφάσεις».
Σφίγγει περαιτέρω τον στρατιωτικό κλοιό η Ρωσία
Έχοντας συγκεντρώσει δύναμη 130.000 στρατιωτικών στα ανατολικά σύνορα, η Ρωσία έχει κυκλώσει τις τελευταίες δύο εβδομάδες την πρώην σοβιετική δημοκρατία και από το βορρά μετακινώντας στρατεύματα στο έδαφος του συμμαχικού καθεστώτος Λουκασένκο, στο πλαίσιο επικείμενων «στρατιωτικών ασκήσεων» εντός του μήνα.
Δορυφορικές φωτογραφίες που ελήφθησαν και αναλύθηκαν από την Maxar Technologies, και τις οποίες δημοσιεύει στην ηλεκτρονική του πύλη το δίκτυο CNNi, «αντικατοπτρίζουν ένα αυξημένο επίπεδο δραστηριότητας και ετοιμότητας», όπως αναφέρει η αμερικανική εταιρεία.
Η Maxar και άλλοι πάροχοι δορυφορικών υπηρεσιών έχουν καταγράψει τους τελευταίους μήνες επέκταση των υφιστάμενων στρατιωτικών εγκαταστάσεων (στρατόπεδα εκπαίδευσης και οχυρές θέσεις) σε μία ζώνη που εκτείνεται σε βάθος 241 χιλιομέτρων από τα ουκρανικά σύνορα. Ορισμένες βρίσκονται σε απόσταση μόλις λίγων χιλιομέτρων από τα σύνορα.
Εντούτοις, οι νέες εικόνες καταδεικνύουν μία νέα φάση της ρωσικής στρατιωτικής δραστηριότητας.
Το προηγούμενο διάστημα, «στις περισσότερες περιπτώσεις, ελάχιστα στρατεύματα ή σκηνές για πρόσθετο προσωπικό είχαν παρατηρηθεί κοντά στα σημεία στρατιωτικής ανάπτυξης, γεγονός που υποδείκνυε ότι οι εγκαταστάσεις αυτές είτε προϋπήρχαν είτε είχαν μετακινηθεί σε πιο προωθημένες θέσεις». Όμως αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει.
Σύμφωνα με τις δορυφορικές εικόνες της Maxar, τις δύο τελευταίες εβδομάδες έχει παρατηρηθεί σημαντική νέα ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων στη Λευκορωσία.
«Σκηνές στρατευμάτων/καταφύγια για το προσωπικό έχουν παρατηρηθεί σχεδόν σε κάθε τοποθεσία ανάπτυξης στη Λευκορωσία, την Κριμαία και τη δυτική Ρωσία, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι μονάδες συνοδεύονται πλέον από στρατεύματα και έχουν αυξήσει το συνολικό επίπεδο ετοιμότητάς τους» επισημαίνουν οι ειδικοί της Maxar.
Η Maxar συνέκρινε δορυφορικές φωτογραφίες από τον Σεπτέμβριο και τα τέλη Ιανουαρίου του ίδιου στρατοπέδου στο Νοβοοζέρνε της Κριμαίας. Οι εικόνες μαρτυρούν σημαντική αύξηση της στρατιωτικής παρουσίας και την εγκατάσταση νέων σκηνών για στρατεύματα -γεγονός που καταδεικνύει πως το στρατόπεδο είναι έτοιμο να στεγάσει επιπλεόν αριθμό στρατιωτών -αν και δεν υπάρχουν ασφαλείς ενδείξεις ότι αυτό συμβαίνει επί του παρόντος.
Η Maxar σημειώνει ότι έχει παρατηρηθεί επίσης «εν εξελίξει εκπαιδευτική δραστηριότητα του στρατού [συμπεριλαμβανομένου ασκήσεων πυροβολικού με αληθινά πυρά και μετακινήσεις μονάδων) σε πολλές περιοχές».
Οι εικόνες δείχνουν ακόμη κρατήρες από τα σημεία πρόσκρουσης οβίδων σε δύο στρατόπεδα εκπαίδευσης στη Ρωσία -το Πογκονοβο, σε απόσταση περίπου 220 χιλιομέτρων από τα ουκρανικά σύνορα, και το Περσιανόφσκι που απέχει μόλις 50 χιλιόμετρα από την οριογραμμή.
Κρατήρες πρόσκρουσης στο στρατόπεδο εκπαίδευσης Περιανόφσκι στη Ρωσία, 28 Ιανουαρίου 2022Maxar Technologies / CNNi
Ο Κόνραντ Μουζίκα, αμυντικός αναλυτής που επικεντρώνεται στη Ρωσία και τη Λευκορωσία στην Rochan Consulting, εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσίων στον τομέα της αεροδιαστημικής και της άμυνας, εκτιμά ότι βρίσκονται σε ετοιμότητα αυτή τη στιγμή 74 έως 76 τάγματα ρωσικών τακτικών δυνάμεων γύρω από την Ουκρανία. Κάθε τάγμα απαρτίζεται συνήθως από περίπου 1.000 στρατιώτες, μαζί με το προσωπικό υποστήριξης.
Ο ίδιος αναφέρει ότι από την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου, η Ρωσία μετέφερε δυνάμεις της από τα ανατολικά της χώρας -χιλιάδες μίλια μακριά στη Σιβηρία- προς τη δυτική Ρωσία και τη Λευκορωσία. «Το μέγεθος αυτής της ανάπτυξης στρατιωτικών δυνάμεων είναι σημαντικό, ίσως έως και 15 τάγματα» επισημαίνει ο ίδιος.
Επιπλέον αναφέρει ότι ρωσικές χερσαίες δυνάμεις έχουν αναπτύξει στη Λευκορωσία και περιοχές της Ρωσίας κοντά στην Ουκρανία βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς Iskander. Ο ίδιος υπολογίζει ότι υπάρχουν τουλάχιστον 48 βάσεις εκτόξευσης κοντά στην Ουκρανία.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δημοσιοποιεί την ίδια στιγμή φωτογραφίες με στρατιώτες και άρματα μάχης που μετέχουν στις στρατιωτικές ασκήσεις στο έδαφος της Λευκορωσίας.
Κατά την πρόσφατη έκρυθμη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την ουκρανική κρίση -κατά την οποία η Μόσχα επέμεινε πως δεν σχεδιάζει εισβολή στην Ουκρανία- η μόνιμη αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, Λίντα Τόμας Γκρίνφιλντ, δήλωσε ότι η Ρωσία προτίθεται να αναπτύξει «έως τις αρχές Φεβρουαρίου περισσότερους από 30.000 στρατιώτες» στη Λευκορωσία.
Θα βρίσκονται «σε λιγότερες από δύο ώρες βόρεια του Κίεβου», υπογράμμισε η Αμερικανίδα διπλωμάτης, επισημαίνοντας πως σήμερα η Ρωσία έχει αναπτύξει στη Λευκορωσία 5.000 στρατιώτες, περιλαμβανομένων ανδρών των ειδικών δυνάμεων, μαζί με πυραύλους και συστοιχίες αντιαεροπορικών συστημάτων.
Ταυτόχρονα, τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία μεταδίδουν φωτογραφίες του ουκρανικού στρατού επί ποδός πολέμου στο Χάρκοβο και σε περιπολίες στη Θάλασσα του Αζόφ, κοντά στη Μαριούπολη.
Συνομιλία Πούτιν-Τζόνσον για την Ουκρανία
Το Κρεμλίνο, εν τω μεταξύ, επιχείρησε σήμερα να απαξιώσει και να γελοιοποιήσει, όπως σημειώνει και ο Guardian, τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, λέγοντας πως η βρετανική διπλωματία βρίσκεται σε… «πλήρη σύγχυση», την επομένη της επίσκεψης του Μπόρις Τζόνσον στο Κίεβο.
Ο Τζόνσον τόνισε χθες από την ουκρανική πρωτεύουσα, δίπλα στον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένκσι, ότι ο κίνδυνος ρωσικής εισβολής στο ουκρανικό έδαφος είναι «ξεκάθαρος και άμεσος», και κάτι τέτοιο θα κατέληγε σε ανθρωπιστική, πολιτική και στρατιωτική καταστροφή για τη Ρωσία και τον κόσμο. Και προειδοποίησε εκ νέου με σαρωτικές κυρώσεις τη Μόσχα.
Ο Ρώσος πρόεδρος «είναι έτοιμος να συνομιλήσει ακόμη και με τους ευρισκόμενους σε πλήρη σύγχυση» ήταν η ανακοίνωση του Κρεμλίνου σχετικά με την τηλεφωνική επικοινωνία των Μπόρις Τζόνσον και Βλαντιμίρ Πούτιν, που πραγματοποιήθηκε τελικά απόψε το βράδυ αφότου αναβλήθηκε τη Δευτέρα εξαιτίας του πολιτικού σεισμού που προκάλεσε στο Ηνωμένο Βασίλειο η έκθεση για το διαβόητο Partygate.
Κατόπιν αυτής, το Κρεμλίνο ανακοίνωσε πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν μετέφερε στον Τζόνσον ότι το ΝΑΤΟ δεν είναι έτοιμο να ανταποκριθεί επαρκώς στις θεμιτές ανησυχίες της Ρωσίας για την ασφάλειά της, και υποστήριξε επίσης ότι η Ουκρανία υπονομεύει τις συμφωνίες του Μινσκ.
Από την πλευρά της Ντάουνινγκ Στριτ έγινε γνωστό ότι Πούτιν και Τζόνσον συμφώνησαν στην ανάγκη συνέχισης του διαλόγου για την εξεύρεση «ειρηνικής λύσης» στην ουκρανική κρίση, με τον Βρετανό πρωθυπουργό να τονίζει ότι ενδεχόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα ήταν ένας «τραγικά εσφαλμένος υπολογισμός».
Σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση της Ντάουνινγκ Στριτ, «οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι η κλιμάκωση [της έντασης] δεν είναι προς το συμφέρον κανενός. Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε τη σημασία του διαλόγου και της διπλωματίας, καθώς και την ανάγκη να συμπεριληφθεί η Ουκρανία στις συνομιλίες».
Ο Μακρόν στη Μόσχα;
Στο πεδίο της διπλωματίας, τηλεφωνική επικοινωνία θα έχουν επίσης σήμερα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και ο Γάλλος ομόλογός του, Εμανουέλ Μακρόν, όπως ανακοινώθηκε από το Μέγαρο των Ηλυσίων. Παράλληλα, ο Μακρόν δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να επισκεφθεί τη Μόσχα, σε μία προσπάθεια εξεύρεσης διπλωματικής λύσης.
«Δεν αποκλείω τίποτα» ήταν η απάντηση Μακρόν σε σχετικό ερώτημα, εξηγώντας ωστόσο ότι το ταξίδι στη Ρωσία θα εξαρτηθεί «από την πρόοδο στις συζητήσεις μας τις επόμενες ώρες». Η προτεραιότητά μας είναι να αποφύγουμε την κλιμάκωση της κρίσης δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος, ο οποίος επιδιώκει σταθερά να οδηγήσει την ΕΕ στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων για την ουκρανική κρίση, και προκρίνει ανεξάρτητο διάλογο μεταξύ της Ένωσης και της Μόσχας.
Εγγυήσεις ασφαλείας και διαρροές
Στις πρώτες δημόσιες δηλώσεις του έπειτα από σχεδόν ένα μήνα σιωπής και καθώς τα τύμπανα του πολέμου ηχούν δυνατά στην Ανατολική Ευρώπη, ο Βλαντιμίρ Πούτιν κατηγόρησε την Τρίτη τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι «αγνόησαν» τις καίριες εγγυήσεις ασφαλείας που αξιώνει η Ρωσία, θυμίζοντας επίσης προς όλους ότι αθετήθηκαν οι μεταψυχροπολεμικές υποσχέσεις προς τη Μόσχα για μη προώθηση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς «ούτε κατά μία ίντσα».
Σήμερα, η ισπανική εφημερίδα El Pais γράφει σε αποκλειστικό δημοσίευμα, επικαλούμενη απόρρητα έγγραφα, ότι οι ΗΠΑ και οι ΝΑΤΟϊκοί σύμμαχοι πρότειναν στη Μόσχα λήψη μέτρων ελέγχου των όπλων και αποκατάστασης της εμπιστοσύνης για να αποκλεισθεί η απειλή νέας ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας.
Στο πλαίσιο των προτάσεων αυτών, που εμπεριέχουν στις απαντητικές επιστολές του ΝΑΤΟ και της Ουάσινγκτον σχετικά με τις ρωσικές απαιτήσεις, επαναλαμβάνεται ότι η Ουκρανία και κάθε άλλη κυρίαρχη χώρα έχει το δικαίωμα να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Η αμερικανική απάντηση αφήνει περιθώριο για την ανάληψη «αμοιβαίων δεσμεύσεων εκ μέρους των ΗΠΑ και της Ρωσίας για την μη ανάπτυξη επίγειων συστημάτων εκτόξευσης επιθετικών πυραύλων και μόνιμων στρατιωτικών δυνάμεων μάχης στο ουκρανικό έδαφος», κατά την εφημερίδα.
Αξιωματούχος του ΝΑΤΟ αρνήθηκε οποιοδήποτε σχόλιο επί του δημοσιεύματος, ενώ από ρωσικής πλευράς, αναφέρθηκε διά του εκπροσώπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, ότι η Μόσχα είναι ενήμερη για το δημοσίευμα αλλά προτιμά να μην προβεί σε σχόλια και δεν επιθυμεί να συζητήσει στην παρούσα φάση την πορεία των συνομιλιών.
Ερωτηθείς αν θα μπορούσε να ειπωθεί ότι τα έγγραφα διαβιβάσθηκαν σκόπιμα στην ισπανική εφημερίδα, ο Πεσκόφ ανέφερε: «Δεν το γνωρίζουμε, και δεν είναι δουλειά μας να διαβάζουμε το φλυτζάνι του καφέ. Εδώ δεν υπάρχει τίποτα να σχολιάσουμε».
Ο ίδιος παρέπεμψε στις χθεσινές δηλώσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος και ανέφερε πως «είναι ήδη σαφές ότι οι κύριες ανησυχίες της Ρωσίας αγνοήθηκαν», αναφερόμενος στο καίριο αίτημα της μη περαιτέρω επέκτασης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς και αποκλεισμού μελλοντικής ένταξης της Ουκρανίας, καθώς και απομάκρυνσης των ΝΑΤΟϊκών στρατευμάτων και υποδομών από την Ανατολική Ευρώπη.
