COVID-19 LIVE όλες οι εξελίξεις

ΑΡΘΡΑ ΓΝΩΜΗΣΚΟΡΩΝΟΪΟΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Γερνά τον εγκέφαλο ο κορωνοϊός; Έρευνες δείχνουν ότι καταστρέφει την φαιά ουσία, ακόμη και σε όσους νοσούν ελαφρά! Εκτίναξη του Αλτσχάιμερ αναμένουν οι επιστήμονες στα χρόνια που ακολουθούν! Φωτογραφία που σοκάρει!

Της Μαρίας Παπαπαναγιώτου*

Κατά το διάστημα του ενάμιση χρόνου και πλέον από την έναρξη της πανδημίας, πολλά έχουν αποκαλυφθεί για τις άμεσες και  μακροπρόθεσμες  επιπτώσεις του COVID-19 στον οργανισμό, το σώμα και τον εγκέφαλο. Όλο και περισσότερα ευρήματα όμως προκαλούν το τελευταίο διάστημα σημαντικές ανησυχίες, για τις επιπτώσεις της μόλυνσης στην συνέχεια της ζωής ενός ατόμου, είτε πέρασε τη νόσο βαριά είτε ελαφρύτερα, και συγκεκριμένα στην λειτουργία του εγκεφάλου.

Εκρηκτική ως προς τα συμπεράσματα της χαρακτηρίστηκε η έρευνα που εκπονήθηκε με επικεφαλής την καθηγήτρια του πανεπιστημίου του Τέξας Τζέσικα Μπερνάντν σχετικά με το πώς η νόσηση από COVID-19 σχετίζεται τελικά με την γήρανση του εγκεφάλου, με σημαντικές αλλαγές στην δομή του εγκεφάλου, αλλά και τις πιθανότητες  εμφάνισης  Αλτσχάιμερ.

Η συγκεκριμένη έρευνα  χρηματοδοτήθηκε από το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρατος και το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ, και κατέληξε στο ότι ο COVID-19 μπορεί να επηρεάσει τις σωματικές και εγκεφαλικές λειτουργίες για μήνες ή και για περισσότερο διάστημα μετά από μόλυνση, και απειλεί να επιταχύνει αυτή καθεαυτή την φυσική διαδικασία γήρανσης.

Μείωση της φαιάς ουσίας σε όσους νόσησαν με  COVID-19

Τον Αύγουστο του 2021 μεγάλης κλίμακας μελέτη συνέκρινε μια υπάρχουσα βάση δεδομένων που ονομάζεται UK Biobank , η οποία περιέχει δεδομένα για την εγκεφαλική λειτουργία για περισσότερα από 45.000 άτομα στο στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2014, δεδομένα, δηλαδή,  αλλά και απεικονίσεις εγκεφάλου των ατόμων αυτών πριν από την πανδημία.

Η ερευνητική ομάδα κατάφερε να καλέσει για πρόσθετες σαρώσεις εγκεφάλου όλους εκείνους, από τους 45 χιλιάδες, που είχαν διαγνωστεί με COVID-19. Συγκρίνοντας τα δεδομένα αυτά με συμμετέχοντες που δεν μολύνθηκαν ούτε νόσησαν με COVID κατέληξαν σε συμπεράσματα, λαμβανομένων υπ’ όψιν πολλούς παράγοντες, όπως ηλικία, το φύλο, κοινούς παράγοντες κινδύνου για ασθένειες, υποκείμενα νοήματα και κοινωνικοοικονομική κατάσταση.

Η ομάδα διαπίστωσε σημαντικές διαφορές στη φαιά ουσία-η οποία αποτελείται από τα κύτταρα των νευρώνων που επεξεργάζονται πληροφορίες στον εγκέφαλο-, μεταξύ εκείνων που είχαν μολυνθεί από τον COVID-19 και εκείνων που δεν είχαν μολυνθεί.  Συγκεκριμένα, το πάχος του ιστού της φαιάς ουσίας στις περιοχές του εγκεφάλου, γνωστό ως μετωπικός και κροταφικός λοβός, μειώθηκε εμφανώς στην ομάδα COVID-19, παρουσιάζοντας αξιοσημείωτες διαφορές  από τα τυπικά πρότυπα που παρατηρήθηκαν στην ομάδα που δεν είχε μολυνθεί με COVID-19.

Στον γενικό πληθυσμό είναι φυσιολογικό να παρατηρείται κάποια αλλαγή στον όγκο ή το πάχος της φαιάς ουσίας με την πάροδο του χρόνου καθώς οι άνθρωποι γερνούν, αλλά οι αλλαγές που καταγράφηκαν στην μελέτη ήταν σαφώς μεγαλύτερες από τις κανονικές σε εκείνους που είχαν μολυνθεί από τον COVID-19.

Είναι ενδιαφέρον ότι όταν οι ερευνητές εξέτασαν και συνέκριναν ειδικά  τα άτομα που νόσησαν σοβαρά και νοσηλεύτηκαν, τα αποτελέσματα στις αλλοιώσεις και τα δεδομένα του εγκεφάλου και της φαιάς ουσίας ήταν τα ίδια με εκείνους που είχαν βιώσει πιο ήπια την νόσο του  COVID-19. Δηλαδή, τα άτομα που είχαν μολυνθεί από τον COVID-19 εμφάνισαν απώλεια όγκου εγκεφάλου ακόμη και όταν η ασθένεια δεν ήταν αρκετά σοβαρή για να απαιτηθεί νοσηλεία.

Οι ερευνητές διερεύνησαν επίσης τις αλλαγές στην απόδοση σε γνωστικά καθήκοντα και διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν προσβληθεί από τον COVID-19 ήταν πιο αργοί στην επεξεργασία πληροφοριών, σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν μολυνθεί.

Η έρευνα βρίσκεται στο στάδιο αξιολόγησης από ομότιμους, εκτιμάται όμως ότι τα ευρήματα που απέδωσε είναι πολύτιμα και εντυπωσιακά.

Η σχέση απώλειας όσφρησης και μνήμης

Στις αρχές της πανδημίας, από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα στα άτομα που μολύνθηκαν με τον COVID-19 ήταν η απώλεια της γεύσης και της όσφρησης.

Είναι εντυπωσιακό ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που οι Βρετανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι επηρεάζονται από τον COVID-19 συνδέονται όλες με τον οσφρητικό βολβό, μια δομή κοντά στο μπροστινό μέρος του εγκεφάλου που μεταδίδει σήματα για μυρωδιές από τη μύτη σε άλλες περιοχές του εγκεφάλου. Ο οσφρητικός βολβός έχει συνδέσεις με περιοχές του κροταφικού λοβού. Συχνά μιλάμε για τον κροταφικό λοβό στο πλαίσιο της γήρανσης και της νόσου Αλτσχάιμερ, επειδή εκεί βρίσκεται ο ιππόκαμπος. Ο ιππόκαμπος σχετίζεται σε βασικό ρόλο στη γήρανση, δεδομένης της εμπλοκής του στη μνήμη και τις γνωστικές διαδικασίες.

Η αίσθηση της όσφρησης είναι επίσης σημαντική για την έρευνα του Αλτσχάιμερ, καθώς,  έρευνες έχουν  δείξει ότι όσοι κινδυνεύουν από τη νόσο έχουν παρουσιάσει μειωμένη όσφρηση πριν την διάγνωση με Αλτσχάιμερ. Ενώ είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτών των αλλαγών που σχετίζονται με τον COVID, η διερεύνηση πιθανών συνδέσεων μεταξύ των αλλαγών του εγκεφάλου και της μνήμης που σχετίζονται με τον COVID-19 έχει μεγάλο ενδιαφέρον-ιδίως λόγω των περιοχών που εμπλέκονται, και της σημασίας τους στην  μνήμη και την νόσο Αλτσχάιμερ.

Γερνάει, και πόσο γρήγορα, ο COVID  τον εγκέφαλο;

Τα νέα  ευρήματα της έρευνας του πανεπιστημίου του Τέξας δημιουργούν πολλά ερωτήματα για το τι σημαίνουν αυτές οι αλλαγές στον εγκέφαλο, μετά την μόλυνση με COVID-19, για τη διαδικασία και τον ρυθμό της γήρανσης; Αναπάντητο παραμένει επίσης το κατά πόσον  με την πάροδο του χρόνου, ο εγκέφαλος αναρρώνει σε κάποιο βαθμό από ιογενή λοίμωξη.

Καθώς οι άνθρωποι γερνούν, ο εγκέφαλος σκέφτεται και επεξεργάζεται τις πληροφορίες  με διαφορετικό τρόπο . Επιπλέον, έχουν  παρατηρηθεί  αλλαγές με την πάροδο του χρόνου στην κίνηση του ανθρώπινου σώματος και στο πως οι άνθρωποι μαθαίνουν νέες κινητικές δεξιότητες.

Οι ηλικιωμένοι έχουν μεγαλύτερη δυσκολία να επεξεργάζονται και να χειρίζονται πληροφορίες όπως πχ την λίστα του σούπερ μάρκετ,  αλλά διατηρούν συνήθως τις γνώσεις τους για γεγονότα και λεξιλόγιο. Όσον αφορά τις κινητικές δεξιότητες, ανάλογα με την ηλικία επιβραδύνεται ο ρυθμός ανάπτυξής τους.

Όσον αφορά τη δομή του εγκεφάλου, συνήθως παρατηρείται   μείωση του μεγέθους του εγκεφάλου σε ενήλικες άνω των 65 ετών. Αυτή η μείωση δεν εντοπίζεται μόνο σε μία περιοχή. Διαφορές παρατηρούνται σε πολλές περιοχές του εγκεφάλου.  Ακόμη και υπό τις καλύτερες συνθήκες, που κάποιος γερνάει χωρίς ασθένεια ή αναπηρία, η μεγαλύτερη ηλικία φέρνει αλλαγές στον τρόπο που σκεφτόμαστε και κινούμαστε.

Η γνώση για πώς συνδέονται όλα αυτά τα κομμάτια παζλ, – του άλυτου παζλ που παραμένει, η αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου εγκεφάλου –στο πλαίσιο του COVID-19, θεωρείται μέγιστης αξίας και επείγουσας προτεραιότητας για να κατανοήσουν οι επιστήμονος αν ο εγκέφαλος μπορεί πράγματι να ανακάμψει μετά από ήπια η βαρύτερης μορφής νόσο του κορωνοϊού .

*Η Μαρία Παπαπαναγιώτου είναι διακεκριμένη δημοσιογράφος, με διεθνή εξειδίκευση σε θέματα υγείας και είναι τακτική αρθρογράφος του europost.gr.

Back to top button