Aρθρο για το europost.gr της οικονομολόγου Ιωάννας Λιούτα
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρίσκεται το τελευταίο διάστημα σε δεινή θέση, με την υπόθεση των Τεμπών, την αμφιλεγόμενη “Ομάδα Αλήθειας” και την καθυστέρηση καταβολής των συντάξεων πριν το Πάσχα να δημιουργούν ένα εκρηκτικό κλίμα δυσαρέσκειας στην κοινωνία.
Μπροστά σε αυτό το αδιέξοδο, και λίγο μετά τις πασχαλινές γιορτές, η κυβέρνηση ανακοίνωσε δύο μέτρα, επιχειρώντας να κατευνάσει την οργή και να ανακτήσει το χαμένο έδαφος.
Το πρώτο μέτρο αφορά μια μόνιμη ετήσια οικονομική ενίσχυση ύψους 250 ευρώ σε 1,44 εκατομμύρια συνταξιούχους, η οποία θα καταβάλλεται τον Νοέμβριο. Το ετήσιο κόστος αυτού του μέτρου ανέρχεται σε 360 εκατομμύρια ευρώ. Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος, αρκεί να αναλογιστεί ότι η Νέα Δημοκρατία χρωστάει στις τράπεζες περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ.
Επιπλέον, δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς ότι το 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ είχε επαναφέρει την 13η σύνταξη, ένα μέτρο με ετήσιο κόστος 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ, το οποίο η ΝΔ είχε αρχικά ψηφίσει για να το καταργήσει αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας, επικαλούμενη δήθεν ψεύδη του ΣΥΡΙΖΑ για τον εφάπαξ χαρακτήρα του επιδόματος. Μια κυνική ανατροπή που δεν προκάλεσε την αναμενόμενη κοινωνική αντίδραση.
Το δεύτερο μέτρο αφορά τη μόνιμη επιστροφή ενός ενοικίου σε 948.000 νοικοκυριά, με το ποσό της επιστροφής να φτάνει έως τα 800 ευρώ και το συνολικό κόστος να ανέρχεται σε 230 εκατομμύρια ευρώ.
Ωστόσο, ένας απλός υπολογισμός αποκαλύπτει ότι το μέσο όφελος ανά νοικοκυριό είναι μόλις 242,6 ευρώ, ένα ποσό που συμπίπτει περίπου με το μέσο ενοίκιο που δηλώνεται στην εφορία (255 ευρώ). Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση επιδοτεί τα δηλωμένα, και όχι τα πραγματικά καταβαλλόμενα ενοίκια, αφήνοντας αναπάντητο το ερώτημα ποιος πληρώνει σήμερα ενοίκιο 242,6 ευρώ.
Ο υπουργός Πιερακάκης παρουσίασε το μέτρο ως κίνητρο για τους ενοικιαστές να δηλώνουν τα πραγματικά τους ενοίκια. Ωστόσο, η ουσία του προβλήματος έγκειται στην απουσία πίεσης προς τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι ιστορικά δεν έχουν αντιμετωπίσει ουσιαστικές κυβερνητικές παρεμβάσεις. Αντίθετα, η επιστροφή ενός ενοικίου ενδέχεται να λειτουργήσει ως κίνητρο για περαιτέρω αυξήσεις, αφού το επιπλέον κόστος δεν θα επιβαρύνει άμεσα τον ενοικιαστή.
Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση δεν επιθυμεί να δυσαρεστήσει τους ιδιοκτήτες ακινήτων, μια παραδοσιακά ισχυρή εκλογική βάση της Δεξιάς, σε αντίθεση με τους μισθωτούς.
Η στεγαστική κρίση, ένα από τα πιο πιεστικά προβλήματα της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, δεν αντιμετωπίζεται με ημίμετρα. Απαιτούνται γενναίες πολιτικές, όπως προγράμματα δημόσιας κατοικίας, κατάργηση της “χρυσής βίζας” που αποτελεί πηγή αδιαφανούς πλουτισμού και περιορισμοί στην ανεξέλεγκτη ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης τύπου Airbnb.
Ωστόσο, για τη Νέα Δημοκρατία, τέτοιες παρεμβάσεις θεωρούνται “κομμουνιστικές”, καθώς η κερδοσκοπία στην αγορά ακινήτων αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομικής της φιλοσοφίας.
Εντύπωση προκαλεί επίσης η προσπάθεια της κυβέρνησης και των φιλικών της μέσων ενημέρωσης να παρουσιάσουν το συνολικό πακέτο μέτρων ως ύψους 1,1 δισεκατομμυρίων ευρώ. Όμως, το άθροισμα των 360 εκατομμυρίων για τους συνταξιούχους και των 230 εκατομμυρίων για την επιστροφή ενοικίου ανέρχεται σε 590 εκατομμύρια ευρώ.
Τα υπόλοιπα 500 εκατομμύρια, όπως ανακοινώθηκε, θα κατευθυνθούν στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί άμεσο κοινωνικό μέτρο που ωφελεί ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Η προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων για ένα δήθεν γενναιόδωρο πακέτο μέτρων, σε μια περίοδο όπου η οικονομία δοκιμάζεται και η ακρίβεια ροκανίζει το εισόδημα των πολιτών, φαντάζει τουλάχιστον κυνική.
Επιπλέον, η κυβέρνηση απέφυγε να διευκρινίσει τον ακριβή προορισμό αυτών των 500 εκατομμυρίων ευρώ, αφήνοντας ανοιχτά ερωτήματα για τις προτεραιότητές της και τους ωφελούμενους των “δημόσιων επενδύσεων”. Λαμβάνοντας υπόψη την προβληματική αντίληψη της ΝΔ για το τι συνιστά δημόσια επένδυση και ποιον εξυπηρετεί, η αδιαφάνεια αυτή προκαλεί δικαιολογημένη ανησυχία.
Εν κατακλείδι, τα κυβερνητικά μέτρα μοιάζουν περισσότερο με “ψίχουλα” που σκορπίζονται για να καλυφθούν οι πληγές και να ανακοπεί η φθορά, παρά με ουσιαστικές παρεμβάσεις που αντιμετωπίζουν τις βαθύτερες κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις.
Η επικοινωνιακή διαχείριση επιχειρεί να δημιουργήσει μια εικόνα ευημερίας και κοινωνικής ευαισθησίας, την ίδια στιγμή που η ακρίβεια, η στεγαστική κρίση και η απουσία ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων συνεχίζουν να υπονομεύουν την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Η κριτική σκέψη και η εγρήγορση είναι περισσότερο από ποτέ απαραίτητες για να διακρίνει κανείς την αλήθεια πίσω από τις επικοινωνιακές “φιέστες”.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα