Ένα ιδιότυπο παράδοξο εκτυλίσσεται στη Λευκωσία: εκεί όπου η μεγαλύτερη ωφελημένη από το έργο του Great Sea Interconnector (GSI) είναι η ίδια η Κύπρος και οι καταναλωτές της, εμφανίζονται οι ισχυρότερες αντιστάσεις.
Ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου: Ποιοι θα συνεχίσουν να βγάζουν «χοντρά λεφτά» στην Κύπρο αν δεν προχωρήσει το έργο-Οι αντιδράσεις, τα ρίσκα και οι αποφάσεις που θα πρέπει να πάρουν άμεσα οι Κύπριοι
Η εικόνα φαντάζει αντιφατική μόνο εκ πρώτης όψεως. Στην πραγματικότητα, πίσω από τις επιφυλάξεις κρύβεται ένα περίπλοκο πλέγμα συμφερόντων που δεν θέλει να δει το έργο να προχωρά. Και μιλάμε βεβαίως για ενδοκυπριακά συμφέροντα, όχι για την τουρκική πλευρά που ούτως ή άλλως αντιμάχεται διαχρονικά τη διασύνδεση.
Το GSI υπόσχεται να βάλει τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, να μειώσει το κόστος ηλεκτρισμού, να ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού και να ανοίξει τον δρόμο για μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ. Ωστόσο, η προοπτική αυτή δεν ενθουσιάζει όσους επωφελούνται από το σημερινό καθεστώς.
Ποιοι αντιδρούν
Οι εισαγωγείς και έμποροι πετρελαίου
Η κυπριακή ηλεκτροπαραγωγή βασίζεται κατά περίπου 90% σε καύσιμα πετρελαίου, με εισαγωγές που ξεπερνούν τα 600 εκατ. ευρώ ετησίως. Η αγορά αυτή αποτελεί «χρυσοφόρο φλέβα» για λίγους εμπορικούς ομίλους που έχουν χτίσει συμφέροντα γύρω από την εισαγωγή, αποθήκευση και διάθεση καυσίμων. Η μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου μέσω της διασύνδεσης θα σημάνει αντίστοιχη μείωση κερδών για αυτούς τους παίκτες.
Οι παραγωγοί ΑΠΕ
Σε ένα απομονωμένο σύστημα, οι τιμές καθορίζονται με βάση το υψηλό κόστος των πετρελαϊκών μονάδων, γεγονός που εξασφαλίζει στους παραγωγούς ΑΠΕ ιδιαίτερα υψηλές αποζημιώσεις. Η εισαγωγή φθηνότερης ενέργειας μέσω του GSI θα πιέσει τις τιμές, περιορίζοντας τα υφιστάμενα περιθώρια κερδοφορίας. Έτσι, ενώ τεχνικά η διασύνδεση ευνοεί την αύξηση των ΑΠΕ, βραχυπρόθεσμα φέρνει απώλειες για όσους έχουν ήδη επενδύσει.
Οι υποστηρικτές του LNG
Μέρος της κυπριακής πολιτικής και ενεργειακής γραφειοκρατίας προωθεί την κάλυψη των αναγκών μέσω εισαγόμενου LNG, με το σχέδιο κατασκευής τερματικού στο Βασιλικό, αλλά και μελλοντικά μέσω εγχώριων κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Επικαλούνται «ενεργειακή αυτάρκεια», όμως στην πράξη αυτή η επιλογή σημαίνει παράταση εξάρτησης από ακριβά καύσιμα. Αντίθετα, το GSI εισάγει ανταγωνισμό και φέρνει το LNG αντιμέτωπο με πραγματικές συνθήκες αγοράς.
Ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου: Ποιοι θα συνεχίσουν να βγάζουν «χοντρά λεφτά» στην Κύπρο αν δεν προχωρήσει το έργο-Οι αντιδράσεις, τα ρίσκα και οι αποφάσεις που θα πρέπει να πάρουν άμεσα οι Κύπριοι
Οι ολιγοπωλιακές δομές στην αγορά ηλεκτρισμού
Η κυπριακή αγορά είναι μικρή και συγκεντρωμένη, με κυρίαρχη την ΑΗΚ και περιορισμένο αριθμό ανεξάρτητων παραγωγών. Η είσοδος φθηνότερης ενέργειας μέσω του GSI θα «σπάσει» τα σημερινά ολιγοπωλιακά προνόμια, μειώνοντας τα περιθώρια κερδών.
Τα μεγάλα κέρδη για την Κύπρο
Ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση
Η εξάρτηση από το πετρέλαιο καθιστά το σύστημα ευάλωτο σε διεθνείς κρίσεις και τιμολογιακές διακυμάνσεις. Με το GSI, η Κύπρος αποκτά πρόσβαση σε ένα ευρύτερο δίκτυο που θα της επιτρέπει εισαγωγές φθηνότερης ηλεκτρικής ενέργειας και ασφάλεια σε περιόδους αιχμής.
Μείωση του κόστους ηλεκτρισμού
Η σύνδεση με το ελληνικό δίκτυο και, μέσω αυτού, με την ευρωπαϊκή αγορά θα φέρει χαμηλότερες τιμές χονδρικής. Η Κομισιόν έχει εκτιμήσει ότι οι καταναλωτές θα εξοικονομήσουν έως και 80 εκατ. ευρώ ετησίως – ένα όφελος που θα ενισχύσει και την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας.
Ανάπτυξη των ΑΠΕ
Με τη διασύνδεση, θα είναι δυνατή η μεγαλύτερη αξιοποίηση του ηλιακού δυναμικού της Κύπρου, καθώς θα υπάρχει η δυνατότητα εξισορρόπησης μέσω των διεθνών ροών. Έτσι, διευκολύνεται η επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων για το κλίμα και περιορίζονται οι εκπομπές CO₂.
Γεωπολιτική αναβάθμιση
Η Κύπρος θα πάψει να είναι η μοναδική χώρα της Ε.Ε. χωρίς ηλεκτρική διασύνδεση, ενώ θα ενταχθεί σε έναν ενεργειακό άξονα που συνδέει Ελλάδα και Ισραήλ με την Ευρώπη. Η συμμετοχή της σε ένα έργο ευρωπαϊκού κοινού ενδιαφέροντος (PCI) αναβαθμίζει τον ρόλο της και διευρύνει τις σχέσεις με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Οικονομικές και κοινωνικές προεκτάσεις
Η μείωση των εισαγωγών καυσίμων απελευθερώνει σημαντικούς πόρους για άλλους παραγωγικούς τομείς. Δημιουργούνται προοπτικές για νέες επενδύσεις σε ΑΠΕ και αποθήκευση ενέργειας, ενώ παράλληλα το έργο δημιουργεί θέσεις εργασίας τόσο κατά την κατασκευή όσο και στη μετέπειτα λειτουργία.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα