COVID-19 
Για άλλη μια φορά καταγράφεται αύξηση στα περιθώρια κέρδους των τραπεζών, με την κερδοφορία του εγχώριου τραπεζικού συστήματος να καλπάζει μέσα σε ένα περιβάλλον ιδιαίτερα ακριβού χρήματος στη ζώνη του ευρώ. Οι τράπεζες ετοιμάζονται να κλείσουν τη χρονιά με κέρδη που θα φτάσουν τα 4 δισ. ευρώ, αυξάνοντας θεαματικά τα καθαρά έσοδά τους. Δανείζουν με υψηλό επιτόκιο ενώ δίνουν «ψίχουλα» για τις καταθέσεις.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η διαφορά επιτοκίου υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων ανέβηκε στις 5,93 εκατοστιαίες μονάδες τον Οκτώβριο. Ιδού τα στοιχεία:
Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,46%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των δανείων αυξήθηκε στο 6,39%. Κατά συνέπεια, το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 5,93 εκατοστιαίες μονάδες.
Σε ό,τι αφορά στις νέες καταθέσεις, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο αυξήθηκε στο 0,46%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των νέων δανείων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 6,17%. Κατηγορία στην οποία το περιθώριο επιτοκίου παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στις 5,71 εκατοστιαίες μονάδες.
Τι δείχνουν τα στοιχεία; Δεν συνεχίστηκε η τάση που είχε καταγραφεί τον Σεπτέμβριο για μείωση των επιτοκίων στις νέες χορηγήσεις και, όπως φαίνεται, συντηρείται το υψηλό περιθώριο κέρδους για τις συστημικές τράπεζες.
Σημειώνεται δε, ότι τα επιτοκιακά περιθώρια τον Ιούλιο του 2022, όταν ξεκίνησε η αύξηση επιτοκίων από την ΕΚΤ, ήταν μόλις στο 3,69% για τα νέα δάνεια και καταθέσεις και στο 3,56% για τα υφιστάμενα. Από τότε, η αύξηση είναι τεράστια.
Καταλύτης στα κέρδη των τραπεζών η διαφορά επιτοκίων καταθέσεων και δανείων
Βασικός καταλύτης της βελτίωσης των αποτελεσμάτων αποτελεί η διευρυνόμενη από τρίμηνο σε τρίμηνο διαφορά μεταξύ των επιτοκίων σε καταθέσεις και δάνεια: Οδηγεί σε ολοένα και υψηλότερα επίπεδα τα οργανικά έσοδα των τραπεζών.
Υπενθυμίζεται ότι στο α΄ εξάμηνο του 2023 οι τέσσερις μεγάλοι του κλάδου, Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς εμφάνισαν καθαρά έσοδα από τόκους 3,9 δισ. ευρώ, ποσό αυξημένο σε ετήσια βάση κατά 60%.
Σύμφωνα με αναλυτές, το πλέον πιθανό σενάριο, είναι η χρονιά να κλείνει για τους συστημικούς ομίλους με καθαρά κέρδη που θα προσεγγίσουν τα 4 δισ. ευρώ. Εκτιμάται ότι Εθνική Τράπεζα και Eurobank θα υπερβούν τα 1 δισ. ευρώ, ενώ λίγο χαμηλότερα από αυτά τα επίπεδα θα κινηθούν Alpha Bank και Τράπεζα Πειραιώς.
Πρόκειται για μία εντυπωσιακή επίδοση, καθώς δίχως τα έκτακτα αποτελέσματα των 1,9 δισ. ευρώ που σημειώθηκαν το 2022, η εφετινή κερδοφορία θα είναι υψηλότερη κατά 8% περίπου. Αναλυτικά, τα τελευταία στοιχεία σύμφωνα με την τράπεζα της Ελλάδος.
Επιτόκια νέων καταθέσεων και δανείων σε ευρώ
Νέες Καταθέσεις
Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων καταθέσεων αυξήθηκε κατά 3 μονάδες βάσης, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, και διαμορφώθηκε στο 0,46%.
Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων μίας ημέρας από νοικοκυριά παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,03%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των καταθέσεων από επιχειρήσεις παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 0,18%.
Το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια έως 1 έτος από νοικοκυριά αυξήθηκε κατά 4 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 1,77%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των καταθέσεων από επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 21 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 3,06%.
Νέα Δάνεια
Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 6,17%. Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια (κατηγορία που περιλαμβάνει τα δάνεια μέσω πιστωτικών καρτών, τα ανοικτά δάνεια και υπεραναλήψεις από τρεχούμενους λογαριασμούς) αυξήθηκε κατά 11 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 14,90%.
Το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 40 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 12,59%. Το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 68 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,10%.
Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων χωρίς συγκεκριμένη διάρκεια αυξήθηκε κατά 13 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 6,89%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 7,80%.
Το μέσο επιτόκιο των νέων επιχειρηματικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο μειώθηκε κατά 11 μονάδες βάσης, τον Οκτώβριο του 2023, και διαμορφώθηκε στο 5,93%. Το μέσο επιτόκιο των δανείων τακτής λήξης με κυμαινόμενο επιτόκιο προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) μειώθηκε κατά 13 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,97%.
Όσον αφορά τη διάρθρωση των επιτοκίων ως προς το ύψος του δανείου σημειώνεται ότι το μέσο επιτόκιο για δάνεια μέχρι και 250.000 ευρώ μειώθηκε κατά 5 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,71%, για δάνεια από 250.001 μέχρι 1 εκατ. ευρώ μειώθηκε κατά 30 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,76%, ενώ για δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ μειώθηκε κατά 7 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,99%.
Επιτόκια στα υφιστάμενα υπόλοιπα καταθέσεων και δανείων σε ευρώ
Υφιστάμενες Καταθέσεις
Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων (συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεων μίας ημέρας) παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,46%.
Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα των καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια έως 2 έτη από νοικοκυριά αυξήθηκε κατά 6 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 1,60%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των καταθέσεων από επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 9 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 2,78%.
Υφιστάμενα Δάνεια
Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των υφιστάμενων δανείων αυξήθηκε κατά 4 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 6,39%. Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων με διάρκεια άνω των 5 ετών παρέμεινε αμετάβλητο στο 4,42%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς ιδιώτες και ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα αυξήθηκε κατά 7 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 8,17%.
Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων με διάρκεια άνω των 5 ετών αυξήθηκε κατά 7 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 6,42%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 7,13%.
