COVID-19 
Αποκαλυπτικό άρθρο της Μαρίας Παπαπαναγιώτου*
Μπορεί τελικά ο κορονοιός, που έχει ήδη μεταδοθεί σε 104 εκατομμύρια ανθρώπους κατ ελάχιστον – και σκότωσε δυόμισι εκατομμύρια, να ξεπήδησε από κατεψυγμένα τρόφιμα? Μπορεί αν είναι έτσι , αντίστοιχα, να μολύνει και τον καθένα μέσα από την χρήση, κατανάλωση και παρασκευή καταψυγμένων τροφίμων ?
Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας πρόσφατα εξέφρασε μια τέτοια την υπόθεση, εξετάζοντας μια σχετική κινεζική έρευνα που της υποβλήθηκε για την προέλευση του SARS-CoV-2. H ΠΟΥ δήλωσε επισήμως ε ότι ο ισχυρισμός των Κινέζων επιστημόνων ότι ο κοροναϊός μπορεί όντως να μεταδοθεί μέσω αποστολών κατεψυγμένου κρέατος και θαλασσινών χρειάζεται περισσότερη έρευνα. .Αλλά τι λέει η επιστήμη; Πρέπει να ανησυχούμε για τα κατεψυγμένα φαγητά μας? Το να είναι πραγματικό το ενδεχόμενο αυτό, προκαλεί παγκόσμιο σοκ και πολλά ερωτήματα, αλλά και έναν τρόπο διαφυγής της Κίνας από την ευθύνη της «πατρότητας» της πανδημίας
Στην αγορά Huanan στh Wuhan της Κίνας, το σημείο του κόσμου όπου αρχικά εντοπίστηκε ο κορονοιός, υπήρχαν κατεψυγμένα ζώα προς πώληση, ισχυρίστηκε η ομάδα των κινέζων ερευνητών που υπέβαλαν στην ΠΟΥ την έκθεσή τους . Όπως αναφέρει το έγκυρο επιστημονικό περιοδικό Scientist, ο Peter Ben Embarek, επικεφαλής της έρευνας, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου: «Γνωρίζουμε ότι ο ιός μπορεί να επιβιώσει σε συνθήκες που βρίσκονται σε αυτές τις θερμοκρασίες ( κατάψυξης), αλλά δεν εχουμε κατανοήσει επιστημονικά εάν πραγματικά ο ιός θα μπορούσε δι’ αυτής της οδού να μεταδοθεί στον άνθρωπο».
Η ιδέα ότι ο κορονοϊός μεταφέρθηκε μέσα σε κατεψυγμένα τρόφιμα ή στην επιφάνεια τους θα μπορούσε να προσδιορίσει την πηγή του ιού εκτός Κίνας, πχ, από ζώο που εισήχθη από άλλη χώρα. Γι αυτό και το σενάριο, προμοταρεται εντατικά από τα μέσα ενημέρωσης της μεγάλες χώρας που κατηγορείται ότι μόλυνε την ανθρωπότητα.
Ωστόσο, δεν είναι καθόλου σαφές το εάν ο ιός θα μπορούσε να επιβιώσει σε μολυσματική μορφή μέσω κατεψυγμένων τροφίμων. «Θα έλεγα ότι είναι εξαιρετικά, πολύ απίθανο ο ιός να εξαπλωθεί σε αυτόν τον τύπο διαδρομής», λέει ο Lawrence Young στο Πανεπιστήμιο του Warwick του Ηνωμένου Βασιλείου, ο οποίος ειδικεύεται στην ανθρώπινη ιολογία.
Η κατάψυξη και η μεμβρανη
Ο λόγος , σύμφωνα με τον Young, είναι ότι το SARS-CoV-2 είναι ένας ιός που καλύπτεται από μια λιπαρή, λιπιδική μεμβράνη η οποία και χρησιμεύει για να μολύνει ανθρώπινα κύτταρα. Αυτή η μεμβράνη είναι πολύ ευάλωτη σε κύκλους ψύξης και απόψυξης, όπως μπορεί να συμβεί κατά τη διέλευση και πώληση κατεψυγμένων τροφίμων. Απογυμνωμένοι από την μεμβράνη κάλυψης, αν η ψύξη και κατάψυξη όντως την αλλοιώνουν, τέτοιοι ιοί δεν μπορούν να μολύνουν ανθρώπους, διευκρινίζουν οι ειδικοί επιστήμονες.
Αναπάντητη η ασφάλεια του κατεψυγμένου
- Σχετική μελέτη που είχε διεξαχθεί από στο Πανεπιστήμιο Xi’an Jiaotong σχετικά με την πιθανότητα διάδοσης του κοροναϊού μέσω τροφής, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «υπάρχουν μεγάλα κενά γνώσης» για το ρόλο που μπορεί να παίξει το κατεψυγμένο φαγητό.
«Λείπουν δεδομένα για τη μακροπρόθεσμη επιβίωση του SARS-CoV-2 σε θερμοκρασίες κατάψυξης (-10 ° C έως -20 ° C) που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση και μεταφορά κατεψυγμένων τροφίμων», είχε καταλήξει στα συμπεράσματα της η έρευνα που δημοσιεύτηκε από το SpringerLink.
Αντέχει ο ιός σε ψύξη και κατάψυξη
- Μία μόνο μελέτη έχει διεξαχθεί σε εργαστήριο, που επιχείρησε να προκαλέσει μόλυνση Sars-Cov-2 μέσω τροφής . Οι ερευνητές διοχέτευσαν τον ιό σε κύβους χοιρινού κρέατος, κοτόπουλου και σολομού, και διαπίστωσαν , πράγματι, ότι μετά από 21 ημέρες σε εργαστήριο σε θερμοκρασίες ψύξης 4 ° C ή σε τυπική θερμοκρασία ψύξης -20 ° C, το ιικό φορτίο δεν είχε μειωθεί. Και δεν διαπιστώθηκε το εάν το ιικό φορτίο ήταν ακόμη μολυσματικό για τον άνθρωπο.
- Όπως και να χει, οι ερευνητές σημειώνουν ότι οι πειραματικές παράμετροι ενδέχεται να μην αντικατοπτρίζουν πραγματικούς ιούς, σε φορτία τροφίμων ή άλλες συνθήκες στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Αεροπορική μεταφορά
Το SARS-CoV-2 μπορεί να αντιμετωπίζει δυσκολίες κατά τη μεταφορά κατεψυγμένων τροφίμων. Κατά τη διάρκεια των αεροπορικών ταξιδιών, οι θερμοκρασίες πέφτουν μεταξύ -20 ° C και -30 ° C στο χώρο αποθήκευσης cargo, ενώ αυξάνονται σε πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες κατά την προσγείωση.
Ο αέρας της θάλασσας
Με πλοίο, ο ιός θα μπορούσε να υποφέρει από το «πρόβλημα του αλμυρού αέρα», στο οποίο τα επίπεδα αλατιού στον αέρα μπορούν να επηρεάσουν τον αριθμό των ιών που μπορούν να επιβιώσουν , λέει ο Julian Tang στο Πανεπιστήμιο του Leicester του Ηνωμένου Βασιλείου.
Υγρασία
Οι αλλαγές στην υγρασία στο ταξίδι των κατεψυγμένων τροφίμων μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά το SARS-CoV-2, καθώς η μεμβράνη των λιπιδίων μπορεί να διαταραχθεί με την λήψη υγρασίας από τον αέρα.
Παραμενει στην συσκευασία
Γνωρίζουμε ότι ο ιός έχει βρεθεί ότι παραμένει στη συσκευασία κατεψυγμένων τροφίμων.
Όταν δύο εργαζόμενοι στο λιμάνι Qingdao της Κίνας διαγνώστηκαν θετικοί τον Σεπτέμβριο του 2020, εντοπίστηκε SARS-CoV-2 σε 50 από 421 δείγματα κατεψυγμένων μπακαλιάρων .
Διατηρείται μεσα στο κατεψυγμένο κρέας
Η άλλη πιθανή οδός είναι εάν ο ιός μεταφέρεται μέσα στο ίδιο το κατεψυγμένο κρέας ή το ψάρι. «Αν είναι μέρος του κρέατος, ο ιός έχει αποδειχθεί ότι έχει περισσότερη προστασία», λέει ο Τανγκ.
Πόσο βιώσιμος
Ωστόσο, ο Rodney Rohde στο Texas State University λέει ότι παρά τον ιό που βρίσκεται στη συσκευασία, δεν σημαίνει ότι βρίσκεται σε βιώσιμη κατάσταση που θα μπορούσε να μολύνει τα κύτταρα μας. «Πρέπει να θυμόμαστε ότι οποιοδήποτε ιικό γενετικό υλικό μπορεί να βρεθεί σε όλους τους τύπους επιφανειών, συμπεριλαμβανομένων των κατεψυγμένων επιφανειών. Αλλά οι δοκιμές μοριακής PCR [που προσδιορίζουν την παρουσία του ιού] δεν διαφοροποιούν το «βιώσιμο» από το «μη βιώσιμο» ιό», εξηγεί ο Rodney Rohde.
Ακόμα κι αν ο ιός ήταν ακόμη σε μολυσματική μορφή μέχρι τη στιγμή που έφτασε σε ένα άτομο στην αγορά Huanan, εξακολουθούν να υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το πώς τα άτομα μολύνθηκαν τελικά.
Ο ιός στο μαγείρεμα
Το μαγείρεμα του κρέατος θα σκότωνε τον ιό, όπως και το γαστρικό οξύ στα στομάχια μας, λέει ο Young.
Ωστόσο, εάν το φαγητό ήταν ωμό ή μη σωστά μαγειρεμένο, οι άνθρωποι θα μπορούσαν ενδεχομένως να μολυνθούν από τις επιφάνειες κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του φαγητού ή μέσω της άνω αναπνευστικής οδού, ενώ μασούν το φαγητό.
«Συνολικά, η πιθανότητα μόλυνσης μέσω κατεψυγμένων τροφίμων είναι χαμηλή », λέει Julian Tang .
Αν παρόλα αυτά η θεωρία επιβεβαιωθεί, θα σημάνει και την προληπτική χρήση της μάσκας κατά την παρασκευή φαγητού κατεψυγμένου φαγητού στα νοικοκυριά?
*Η Μαρία Παπαπαναγιώτου είναι διακεκριμένη δημοσιογράφος, με διεθνή εξειδίκευση σε θέματα υγείας και είναι τακτική αρθρογράφος του europost.gr
