COVID-19 
Ο Δεκέμβριος έφερε μαζί του και το πρώτο κρούσμα με την παραλλαγή Omicron στη χώρα, στα Χανιά, όπως αποκάλυψε η ειδική στοχευμένη δειγματοληψία που πραγματοποιήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2021 σε εισαγόμενο κρούσμα από το Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής, σύμφωνα με την έκθεση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
Ο τυφώνας Δέλτα πλήττει τις «ανεμβολίαστες» περιοχές
Η παραλλαγή Δέλτα κυριαρχεί για μία ακόμη εβδομάδα μονοπωλώντας το 100% των μεταλλαγμένων στελεχών που εξέτασε το Eθνικό Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ιού SARS-CoV-2, εξάπλωση που αποτυπώνεται στην αυξημένη διασπορά και την υψηλή θνητότητα του τέταρτου επιδημικού κύματος.
Εχθές εντοπίστηκαν 6.260 νέα κρούσματα -1.791 στην Αττική, 983 στη Θεσσαλονίκη- και τα ενεργά στην Επικράτεια παραμένουν περισσότερα από 50.000 για τρίτη συνεχή εβδομάδα. Αν και σημειώθηκε μια υποχώρηση της τάξεως του 9% στις μολύνσεις συγκριτικά με την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με τον Επίκουρο Καθηγητή Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνώμων, κ. Γκίκα Μαγιορκίνη, η αύξηση της διασποράς στις ηλικίες 50-70 ετών που δεν έλαβαν την τρίτη δόση, εκτινάσσει την αγωνία των ειδικών.
Οι επιστήμονες υπενθυμίζουν συνεχώς την αναγκαιότητα εμβολιασμού, τόσο με την 1η όσο και αναμνηστική δόση. Οι δέκα περιφερειακές ενότητες με την υψηλότερη θνητότητα ανά 100.000 πληθυσμού είναι αυτές με τη χαμηλότερη εμβολιαστική κάλυψη, κάτω του 55%, καθώς και αυτές που ακόμα σήμερα εμφανίζουν υψηλή θετικότητα στους ελέγχους του ΕΟΔΥ», ανέφερε η κ. Παπαευαγγέλου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν περιοχές που κατέγραψαν από τα υψηλότερα ποσοστά θετικότητας για την προηγούμενη εβδομάδα σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, στις οποίες τα ποσοστά ολοκληρωμένων εμβολιασμών παραμένουν χαμηλά: η ΠΕ Θεσσαλονίκης με θετικότητα 1.54% και εμβολιαστική κάλυψη 54.54%, η ΠΕ Ευρυτανίας με 1.81% και 39.23% αντίστοιχα, η ΠΕ Έβρου με 1.84% και 52.33%, η ΠΕ Κιλκίς με 1.51% και 45.84%, η ΠΕ Ημαθίας με 1.22% και 54.59% και η ΠΕ Φθιώτιδας με 1.47% και 52.39%.
Οι ανεμβολίαστοι παραμένουν πλειοψηφία των διασωληνωμένων ασθενών που έσπασαν το φράγμα των 700 (704), αποτελώντας το (79.71%) επί του συνόλου, ενώ κατέληξαν 89 ακόμα ασθενείς με COVID-19. Η θνητότητα κατέγραψε αύξηση 4% σε σχέση με την περασμένη εβδομάδα, όπως και η πίεση στις ΜΕΘ (+8%) και τα νοσοκομεία που νοσηλεύουν σήμερα πάνω από 4.800 ασθενείς.
Αγωνία από την έξαρση της πανδημίας στη Νότια Αφρική
Τα στοιχεία από τη διασπορά της παραλλαγής Omicron στις χώρες της νότιας Αφρικής έχουν θορυβήσει τους ειδικούς αφού, όπως δήλωσε ο κ. Μαγιορκίνης, αποτυπώνουν το προφίλ ενός εξαιρετικά διεισδυτικού στελέχους.
Η νέα παραλλαγή φαίνεται να κερδίζει έδαφος έναντι της Δέλτα, με το τέταρτο επιδημικό κύμα στις χώρες του Αφρικανικού Νότου να συντελεί σε εκθετική αύξηση έως 400% στις νέες διαγνώσεις -8.000 το περασμένο 24ωρο έναντι λιγότερων από 500 δυο εβδομάδες πριν-, 50% αύξηση στους θανάτους αλλά και στις νοσηλείες.
Ο καθηγητής βέβαια διευκρίνισε πως το κύμα κινείται σε αντίστοιχη με τις προηγούμενες παραλλαγές πορεία, χωρίς σημαντικές διαφορές στη νοσηρότητα. Ωστόσο, η επόμενη εβδομάδα θα καθαρίσει περισσότερο το τοπίο, ενώ σε 14 ημέρες θα αποτυπωθεί και το αντίκτυπο της διασποράς στις νοσηλείες.
Η τρίτη δόση στους τέσσερις μήνες, οι εμβολιασμοί σε παιδιά και οι αλλαγές στα πιστοποιητικά
Η επίσπευση της τρίτης δόσης του εμβολίου του κορωνοϊού από τους έξι στους τέσσερις μήνες, πρέπει να θεωρείται δεδομένη, τη στιγμή που ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την έναρξη των εμβολιασμών σε παιδιά ηλικίας 5 έως 11 ετών.
Η επίσπευση της τρίτης δόσης θα φέρει φυσικά αλλαγές στα πιστοποιητικά εμβολιασμού. Πρακτικά, όπως έγινε με τους πολίτες άνω των 60 ετών οι οποίοι από τις 13 Δεκεμβρίου 2021 δε θα μπορούν να χρησιμοποιούν το πιστοποιητικό τους, αν δεν έχουν κάνει την τρίτη δόση, αντίστοιχη αναπροσαρμογή θα γίνει και για τους πολίτες από 18-59 ετών. Δηλαδή, δε θα λήγει το πιστοποιητικό τους στους τέσσερις μήνες, αλλά δε θα ισχύει και επ’ αόριστον. Σχετική συζήτηση θα γίνει και στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στις 16 Δεκεμβρίου και λογικά με τον ερχομό του νέου έτους το ζήτημα θα έχει διευκρινιστεί.
Παράλληλα, μπορεί η επέκταση της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού να μην είναι αυτή τη στιγμή στα πλάνα της κυβέρνησης, ωστόσο υπάρχει ως Plan B. Στην περίπτωση που αποφασιστεί, η επέκταση θα αφορά ηλικιακές κατηγορίες και όχι κλάδους.
Όσον αφορά στον εμβολιασμό των παιδιών, κατά την καθιερωμένη ενημέρωση από το υπουργείο Υγείας το απόγευμα της Πέμπτης (02.12.2021), η Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Βάνα Παπαευαγγέλου, τόνισε ότι θα δοθεί προτεραιότητα στα παιδιά με χρόνια νοσήματα.
Ο εμβολιασμός θα αρχίσει μόλις έρθουν στην Ελλάδα οι παρτίδες των εμβολίων, κάτι που αναμένεται να συμβεί μετά τις 20 Δεκεμβρίου, οπότε και θα ανοίξει η σχετική πλατφόρμα για το κλείσιμο των ραντεβού. Όπως έχει γίνει ήδη γνωστό, τα παιδιά θα εμβολιαστούν αποκλειστικά με Pfizer, μετά την έγκριση που έδωσε ο EMA, και η χορήγηση θα γίνεται με το 1/3 της δόσης που λαμβάνουν οι ενήλικοι.
Τα δεδομένα που επιβεβαιώνουν την ασφάλεια του
Η μελέτη που σχεδιάστηκε, προκειμένου να προσδιοριστεί η ιδανική δόση και εκτενώς η ασφάλεια του εμβολίου στα παιδιά, έγινε σε τρεις φάσεις.
Στη φάση 1 μελετήθηκαν 48 παιδιά σε τρεις δόσεις των 10 μg, 20 μg, και 30 μg, και επιλέχθηκε η δόση των 10 μg.
Στη φάση 2-3 συμπεριλήφθηκαν 2268 παιδιά εκ των οποίων τα 1517 έλαβαν το εμβόλιο και τα υπόλοιπα placebo. Στη στιγμή ανάλυσης των δεδομένων η μέση παρακολούθηση ήταν 2,3 μήνες, και δεν περιγράφηκαν σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες. Ένα μήνα μετά τη δεύτερη δόση ο λόγος των μέσων τιμών του τίτλου των εξουδετερωτικών αντισωμάτων στην ηλικιακή ομάδα 5-11 ετών προς την ομάδα 16-25 ετών ήταν 1,04, πληρώντας τα κριτήρια αποτελεσματικότητας του εμβολίου που είχαν οριστεί στον σχεδιασμό της μελέτης. Νόσο COVID-19 7 μέρες μετά τη δεύτερη δόση εμφάνισαν μόλις 3 παιδιά που έλαβαν το εμβόλιο, αλλά 16 παιδιά που έλαβαν εικονικό φάρμακο (αποτελεσματικότητα 90,7%).
Τα δεδομένα αυτά υποστηρίζουν την ασφάλεια της δόσης των 10 μg σε δύο δόσεις με διαφορά 21 ημερών του εμβολίου BNT162b2 σε παιδιά 5-11 ετών και με βάση αυτά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Φαρμάκων έδωσε έγκριση στον εμβολιασμό των παιδιών αυτής της ηλικίας.
