Οι Ευρωπαίοι τραβάνε το σκοινί «του πολέμου» με τη Ρωσία: Οριστικό τέλος στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου από τον Ιανουάριο του 2028!

Το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισε σήμερα τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου έως το τέλος του 2027, θέτοντας την οριστική διακοπή για την 1η Ιανουαρίου 2028.

Οι Ευρωπαίοι τραβάνε το σκοινί «του πολέμου» με τη Ρωσία: Οριστικό τέλος στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου από τον Ιανουάριο του 2028!

Η απόφαση αποτελεί κρίσιμο βήμα στον στρατηγικό χάρτη πορείας REPowerEU, ο οποίος στοχεύει στην πλήρη απεξάρτηση της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια, μετά τις επανειλημμένες διακοπές εφοδιασμού και τη χρήση του φυσικού αερίου ως πολιτικού εργαλείου από τη Ρωσία, γεγονός που είχε σοβαρές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.

Ο νέος κανονισμός, που θα χρειαστεί την τελική έγκριση στη προσεχή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ πριν τεθεί σε εφαρμογή, προβλέπει μια νομικά δεσμευτική σταδιακή απαγόρευση εισαγωγών φυσικού αερίου μέσω αγωγών και LNG από τη Ρωσία. Η συμφωνία του Συμβουλίου διατηρεί το στόχο για πλήρη απαγόρευση από την 1η Ιανουαρίου 2028 και αποστέλλει ένα σαφές μήνυμα της αποφασιστικότητας της ΕΕ για ενεργειακή αυτονομία και ασφάλεια εφοδιασμού.

Το Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2026, διατηρώντας όμως μια μεταβατική περίοδο για υφιστάμενα συμβόλαια.

• Βραχυπρόθεσμα συμβόλαια που έχουν συναφθεί πριν τις 17 Ιουνίου 2025 μπορούν να ισχύουν έως τις 17 Ιουνίου 2026.

• Μακροπρόθεσμα συμβόλαια θα μπορούν να παραμείνουν σε ισχύ έως την 1η Ιανουαρίου 2028.

  ---

Τροποποιήσεις στις υπάρχουσες συμβάσεις επιτρέπονται μόνο για αυστηρά καθορισμένους λειτουργικούς σκοπούς, χωρίς δυνατότητα αύξησης των ποσοτήτων, με ορισμένες εξαιρέσεις για κράτη-μέλη που επηρεάζονται από αλλαγές στις διαδρομές εφοδιασμού.

Σε σχέση με την αρχική πρόταση της Επιτροπής, το Συμβούλιο απλοποίησε τις τελωνειακές διαδικασίες για τις εισαγωγές μη ρωσικού φυσικού αερίου, μειώνοντας τις απαιτούμενες διαδικασίες τεκμηρίωσης. Αντίθετα, οι εισαγωγές από τη Ρωσία κατά τη μεταβατική φάση θα απαιτούν λεπτομερείς πληροφορίες, όπως διάρκεια σύμβασης, ποσοστά και τυχόν τροποποιήσεις.

Επιπλέον, καθιερώθηκε η υποχρέωση προηγούμενης άδειας για όλες τις εισαγωγές, με διαφορετικά χρονικά όρια:

• Ρωσικό αέριο: τουλάχιστον ένα μήνα πριν την είσοδο.

• Μη ρωσικό αέριο: τουλάχιστον πέντε ημέρες πριν.

Οι Ευρωπαίοι τραβάνε το σκοινί «του πολέμου» με τη Ρωσία: Οριστικό τέλος στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου από τον Ιανουάριο του 2028!

Για μικτά φορτία LNG, τα έγγραφα πρέπει να καταδεικνύουν τα μερίδια ρωσικού και μη ρωσικού αερίου, με μόνον τις μη ρωσικές ποσότητες να εισέρχονται στην ΕΕ. Επιπλέον, εξαιρέσεις θα ισχύουν για χώρες που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, ώστε να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος.

Ο κανονισμός απαιτεί από τα κράτη μέλη να υποβάλουν εθνικά σχέδια διαφοροποίησης, περιγράφοντας τα μέτρα και τις προκλήσεις για την απομάκρυνση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Κράτη που έχουν ήδη εξαλείψει τις ρωσικές εισαγωγές μπορούν να εξαιρεθούν. Αντίστοιχη υποχρέωση ισχύει για τα κράτη μέλη που εξακολουθούν να εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο, με στόχο τη διακοπή των εισαγωγών έως την 1η Ιανουαρίου 2028.

Το Συμβούλιο βελτίωσε τις διατάξεις για ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ εθνικών αρχών, ACER και Επιτροπής, και ζητά επανεξέταση της εφαρμογής του κανονισμού εντός δύο ετών από την έναρξη ισχύος. Επιπλέον, διευκρινίζει την ρήτρα αναστολής, ορίζοντας ποιες διαταραχές της ασφάλειας του εφοδιασμού μπορούν να δικαιολογήσουν προσωρινή άρση της απαγόρευσης ή της διαδικασίας προηγούμενης άδειας.

Η προεδρία του Συμβουλίου θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με το τελικό κείμενο, μόλις το Κοινοβούλιο υιοθετήσει τη θέση του.

Ο Σταύρος Παπασταύρου τόνισε: «Η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο αποτελεί σήμερα κοινή προτεραιότητα Ε.Ε. και Αμερικής. Η Ελλάδα διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο με στρατηγικές υποδομές όπως η Ρεβυθούσα, το FSRU και ο IGB, υποστηρίζοντας τον κανονισμό REPowerEU, που οδηγεί σε ενεργειακή ανεξαρτησία. Η αυστηρή τήρησή του είναι απαραίτητη για να εξασφαλιστούν χαμηλότερες τιμές και ασφάλεια εφοδιασμού.»

Η απόφαση ακολουθεί τη Διακήρυξη των Βερσαλλιών (Μάρτιος 2022), με την οποία οι ηγέτες της ΕΕ δεσμεύθηκαν να τερματίσουν την εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Παρά τη μείωση των εισαγωγών πετρελαίου κάτω από 3% το 2025, το ρωσικό φυσικό αέριο εξακολουθεί να αντιστοιχεί σε περίπου 13% των εισαγωγών της ΕΕ, αξίας άνω των 15 δισ. ευρώ ετησίως. Ο χάρτης REPowerEU, που παρουσιάστηκε τον Μάιο 2025, και η πρόταση της Επιτροπής τον Ιούνιο 2025, οδήγησαν στη σημερινή απόφαση για πλήρη απαγόρευση εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία έως την 1η Ιανουαρίου 2028.