Έντονα ερωτήματα προκαλεί η διαφορετική μεταχείριση της Τουρκίας σε σχέση με την Ελλάδα και την Κύπρο όσον αφορά τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Η Άγκυρα φαίνεται να λειτουργεί ως ο «μπαλαντέρ» της Δύσης, διατηρώντας προνομιακές σχέσεις τόσο με τη Μόσχα όσο και με το ΝΑΤΟ, χωρίς να υφίσταται τις ίδιες πιέσεις ή περιορισμούς με άλλα κράτη-μέλη.
Παρά το γεγονός ότι ανήκει στη Συμμαχία, η Τουρκία επιτρέπει τη διέλευση ρωσικών στρατιωτικών μεταγωγικών αεροσκαφών από τον εναέριο χώρο της, αδιαφορώντας ουσιαστικά για τη στάση που τηρούν οι υπόλοιπες νατοϊκές χώρες. Τα πρόσφατα δεδομένα παρακολούθησης πτήσεων αποτυπώνουν καθαρά την αυξημένη δραστηριότητα της ρωσικής στρατιωτικής αεροπορίας στη Μαύρη Θάλασσα, τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Μεσόγειο, με κομβικό στοιχείο τη συστηματική χρήση του τουρκικού FIR.
Χαρακτηριστική είναι η πτήση ενός Tupolev Tu-154B-2, το οποίο απογειώθηκε από τη Μόσχα, διέσχισε τη Μαύρη Θάλασσα και εισήλθε απρόσκοπτα στον τουρκικό εναέριο χώρο, συνεχίζοντας ανατολικά. Την ίδια στιγμή, ένα βαρύ μεταγωγικό Antonov An-124 ακολούθησε πορεία προς νότο, πέρασε από την Τουρκία και κατευθύνθηκε προς την Αίγυπτο, περνώντας δυτικά της Κύπρου. Παράλληλα, ένα Ilyushin Il-76 συμμετείχε σε πτήσεις που συνδέονταν άμεσα με τη ρωσική παρουσία στη Συρία, χρησιμοποιώντας και αυτό τον τουρκικό εναέριο διάδρομο πριν καταλήξει στη βάση της Λαττάκειας.
Η εξέλιξη αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς μέχρι πρόσφατα τα ρωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη δεν είχαν τη δυνατότητα να πετούν μέσω Τουρκίας προς και από τη Συρία. Η Μόσχα ήταν αναγκασμένη να ακολουθεί μακρύτερες και πιο σύνθετες διαδρομές μέσω Κασπίας, Ιράν και Ιράκ. Τα σημερινά δεδομένα δείχνουν ότι αυτοί οι περιορισμοί έχουν στην πράξη χαλαρώσει ή καταργηθεί.
Η χρήση του τουρκικού εναέριου χώρου προσφέρει στη Ρωσία σημαντικά επιχειρησιακά πλεονεκτήματα: συντομότερες πτήσεις, μικρότερο κόστος, λιγότερη υλικοτεχνική πολυπλοκότητα και μειωμένη έκθεση. Ταυτόχρονα, αποκαλύπτει ένα επίπεδο ανοχής –ή και σιωπηρής συνεννόησης– μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας, παρά τις φαινομενικά αντικρουόμενες στρατηγικές τους επιδιώξεις.
Τα μοτίβα αυτών των πτήσεων λειτουργούν ως καθρέφτης της πραγματικής πολιτικοστρατιωτικής σχέσης Τουρκίας–Ρωσίας. Η συνεχής παρακολούθηση θα δείξει αν πρόκειται για μια σταθερή, μακροπρόθεσμη πρακτική ή για μια συγκυριακή σύμπλευση συμφερόντων.
Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία φαίνεται να κινείται σε άλλο «επίπεδο» στις σχέσεις της με τη Ρωσία, απολαμβάνοντας ειδικό καθεστώς που της επιτρέπει ακόμη και να εμφανίζεται ως εν δυνάμει διαμεσολαβητής στο ουκρανικό ζήτημα. Οι ΗΠΑ, αναγνωρίζοντας τη γεωπολιτική της σημασία, επιλέγουν συχνά να δείχνουν ανοχή στους ελιγμούς της Άγκυρας. Δεν είναι τυχαία η πρόσφατη δήλωση του Ντόναλντ Τραμπ ότι η Τουρκία είναι «δύσκολη, αλλά απαραίτητη» σύμμαχος.
Για καμία άλλη χώρα εντός ΝΑΤΟ δεν ισχύουν αντίστοιχες διευκολύνσεις. Αυτή είναι μια πραγματικότητα που γίνεται αποδεκτή σιωπηρά – ακόμη και από Έλληνες αξιωματούχους – και αποτυπώνει τον ιδιαίτερο ρόλο που έχει εξασφαλίσει η Τουρκία στο ευρύτερο γεωπολιτικό παιχνίδι.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα