COVID-19 
Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ, ανακοίνωσε ότι το αναβαθμισμένο πλέον Oruc Reis θα επανέλθει στις έρευνες εκσυγχρονισμένο εντός του μήνα.
Συνέχεια στις σεισμικές έρευνες δίνει η Τουρκία, η οποία σκοπεύει να βγάλει ξανά έξω στις θάλασσες το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis, αυτή τη φορά πιο εξελιγμένο και ικανό να πραγματοποιήσει τρισδιάστατες έρευνες.
Όπως διαμήνυσε ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ, «το πλοίο Oruc Reis, ξέρετε, είχε πραγματοποιήσει εργασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα στην ανατολική Μεσόγειο.
Το έχουμε φέρει στο λιμάνι Φίλγιος σύμφωνα με τις ανάγκες εδώ, υπάρχουν κάποιες εργασίες εκσυγχρονισμού του εξοπλισμού και του λογισμικού.
Τώρα και αυτό μετατρέπεται για να μπορεί να κάνει τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες, όπως έχουμε κάνει και στο Mπαρμπαρός Χαϊρετίν Πασά, και συνεχίζεται η συναρμολόγηση του. Μέσα σε αυτό τον μήνα θα ολοκληρώσουμε τις εργασίες εκσυγχρονισμού και θα το στείλουμε στο νέο σημείο καθηκόντων του», σημείωσε ο Τούρκος υπουργός.
Στην Αθήνα εξετάζεται ως ένα αρνητικό, αλλά όχι απίθανο, σενάριο το ενδεχόμενο το «Ορούτς Ρέις» να επιστρέψει στη περιοχή που ορίζεται ως “Demre” στο νοητό τρίγωνό που δημιουργείται μεταξύ Ρόδου και συμπλέγματος του Καστελόριζου, εντός, δηλαδή της δυνητικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Ελλάδας. Και τούτο διότι πρόκειται για μια περιοχή στην οποία το 2020 το «Ορούτς Ρέις» δεν κατόρθωσε να κάνει τρισδιάστατες (3D) αλλά μόνο δισδιάστατες (2D) έρευνες. Σε περίπτωση που οι Τούρκοι επιλέξουν να προχωρήσουν προς αυτή τη κατεύθυνση εξετάζεται η πιθανότητα να συνδυαστεί με την ταυτόχρονη προώθηση του γεωτρύπανου «Αμπντούλ Χαμίντ Χαν» στο βόρειο τμήμα του οικοπέδου 6 της Κυπριακής ΑΟΖ. Δεδομένου ότι στις αρχές Οκτωβρίου λήγει η ισχύς της NAVTEX βάσει της οποίας το γεωτρύπανο εκκίνησε εργασίες μεταξύ Τουρκίας και Κατεχόμενης Κύπρου, εξετάζεται το ενδεχόμενο της δραστηριοποίησης στο οικόπεδο 6. Από τις πληροφορίες που βρίσκονται στη διάθεση των ελληνικών αρχών, φαίνεται ότι στη περιοχή στα ανοιχτά του Κόλπου της Αττάλειας όπου δραστηριοποιείται το «Αμπντούλ Χαμίντ Χαν» υπάρχουν ενδείξεις για κοιτάσματα φυσικού αερίου. Εν ολίγοις, αν μετά τις 7 Οκτωβρίου το «Αμπντούλ Χαμίντ Χαν» συνεχίσει τις γεωτρήσεις στη περιοχή ή κινηθεί προς τη Κυπριακή ΑΟΖ, είναι αποκλειστικά πολιτική απόφαση.
Το “Ορούτς Ρέις” το 2020
Το ερευνητικό πλοίο «Ορούτς Ρέις» είναι, βεβαίως, γνωστό στην ελληνική κοινή γνώμη από την περίοδο Αυγούστου-Νοεμβρίου 2020, περίοδο κατά την οποία οι εντάσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έφθασαν στο απόγειό τους. Το «Ορούτς Ρέις» αρχικά ξεκίνησε σε μια απόσταση σχεδόν 200 ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο κινούμενο, με βάση διαδοχικές NAVTEX προς βορρά. Στα τέλη Οκτωβρίου του 2020 έφθασε να κινείται ακόμα και 6 ναυτικά μίλια από τη Ρόδο και το Καστελόριζο, σε μια επιχείρηση που εξελίχθηκε σε πόλεμο νεύρων. Με τις NAVTEX 1024/20, 1062/20, 1085/20, 1093/20, 1262/20 και 1314/20 το «Ορούτς Ρέις» άρχισε να κινείται σε μια πορεία από νότο προς βορρά, στα ανατολικά του 28ου μεσημβρινού (ο οποίος νοητά τέμνει τη Ρόδο περίπου στο μέσον) με το τελικό σκέλος των ερευνών να πραγματοποιείται σε απόσταση αναπνοής από τα παράλια των ελληνικών νησιών Ρόδου και Καστελόριζου. Υπενθυμίζεται ότι βασική αιτία απόπλου του «Ορούτς Ρέις», κατά τη τουρκική οπτική γωνία, ήταν η συμφωνία τμηματικής οριοθέτησης των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) Ελλάδας και Αιγύπτου στις αρχές Αυγούστου, κίνηση η οποία μέχρι και σήμερα αποτελεί το πλέον σημαντικό και εδραίο ελληνικό επιχείρημα κατά του Τουρκολιβυκού μνημονίου.
Προοίμιο της κρίσης ήταν η σταδιακή έξοδος του συνόλου του Τουρκικού Στόλου στην Ανατολική Μεσόγειο ήδη από τις αρχές Ιουλίου του 2020, που οδήγησε και στην αντίστοιχη ανάλογη ανάπτυξη του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η αντιπαράθεση των δύο στόλων στην ανοιχτή θάλασσα οδήγησε και σε επικίνδυνες συναντήσεις. Η πλέον σημαντική και γνωστή στο ευρύ κοινό είναι η σύγκρουση της φρεγάτας «Λήμνος» του ΠΝ με τη φρεγάτα «Κεμάλ Ρέις» του Τουρκικού Ναυτικού. Ο εμβολισμός της τουρκικής φρεγάτας από τη «Λήμνος» οφειλόταν σε άγαρμπους χειρισμούς του κυβερνήτη του «Κεμάλ Ρέις» που λίγο έλειψε να οδηγήσουν σε σύγκρουση που θα προκαλούσε θύματα. Μέχρι και το τέλος της κρίσης του «Ορούτς Ρέις» το σύνολο του ΠΝ βρισκόταν στη θάλασσα, σε μια επιχείρηση που δοκίμασε για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση τις ικανότητες και τις αντοχές μονάδων και πληρωμάτων.
