COVID-19 
«Δεν έχω ζήσει ποτέ εμφύλιο πόλεμο, αλλά πιστεύω πως έτσι πρέπει να νιώθει κάποιος που ζει έναν πόλεμο». Με αυτή τη φράση περιγράφει στη Guardian ένας κάτοικος του Γιαλίσκο στο Μεξικό την κατάσταση που βιώνει εδώ και 6 χρόνια στην περιοχή του.
Η ανάδυση της νέας γενιάς του Καρτέλ Γιαλίσκο (Cartel Jalisco Nueva Generacion) έχει πάει τον πόλεμο ανάμεσα στα καρτέλ σε άλλο επίπεδο και η αιματοχυσία είναι πια φαινόμενο καθημερινό. Αν τολμήσεις να κυκλοφορήσεις τις ώρες που δύει ο ήλιος και μετά, είναι σαν να υπογράφεις την κηδεία σου. Το καρτέλ του Γιαλίσκο είναι πια το δεύτερο της χώρας, πίσω από αυτό της Σιναλόα του φημισμένου El Chapo, και έχει κάνει αισθητή την παρουσία του σε 28 περιφέρειες από τις 32 της χώρας. Τόσο αισθητή ώστε είναι το πλέον αιματηρό στη χώρα. Υπάρχουν άνθρωποι που εύχονται να τους βρει η Σιναλόα πρώτη για να έχουν έναν πιο «ήπιο» θάνατο!
Μόλις πριν δύο χρόνια 138 σακούλες με ανθρώπινα μέρη είχαν αφεθεί σε ένα δάσος κοντά στη οροσειρά του Αουισκούλκο. Την προηγούμενη χρονιά η αστυνομία είχε ανακαλύψει σε ένα δάσος στη γειτονιά La Piedrera έναν τάφο 26 ατόμων που τους είχαν ρίξει κάποιο χημικό για να μην τους αναγνωρίσει κανείς. Η ανακάλυψη είχε γίνει όταν είχαν δει έναν σκύλο να κυκλοφορεί με ένα ανθρώπινο χέρι στο στόμα.
Το Jalisco Cartel δεν ήταν πάντοτε έτσι. Και δε θα μπορούσε, αφού η αρχή του έγινε μόλις το 2011. Όμως το κενό που άφησε η σύλληψη του El Chapo, έπρεπε κάπως να καλυφθεί. Και, δυστυχώς για το Μεξικό, αυτό το κενό βρέθηκε να το καλύψει ο Νεμέσιο Οσεγκέρια Σερβάντες, του οποίου το όνομα αποτελεί κάποιου είδους τραγική ειρωνεία.
Ο αιμοδιψής Νεμέσιο θέλησε να αποδείξει ότι είναι ανώτερος του Chapo και κάτι τέτοιο δε θα μπορούσε να επιτευχθεί με λιγότερη επίδειξη αίματος. Άλλωστε, βγήκε από τα σπλάχνα του Sinaloa, αφού για χρόνια δρούσε για το παράρτημα του, το Milenio Cartel.
Πριν απ΄αυτό, ο γεννηθείς το 1966 στην πόλη Ναράνχο ντε Τσίλα, είχε ξεκινήσει το εμπόριο στην Καλιφόρνια, όπου έζησε αρκετά χρόνια, συνελήφθη στα τέλη των 80’s, αφέθηκε ελεύθερος και επέστρεψε στη Γουαδαλαχάρα, πρωτεύουσα του Γιαλίσκο, για να χτίσει ένα άλλο μονοπάτι, σε μια εποχή μάλιστα που ο Εσκομπάρ ζούσε την αποκαθήλωση και την πτώση του.
Είναι τα χρόνια στην Καλιφόρνια πάντως που του έδωσαν τις άκρες για να δημιουργήσει ένα εμπορικό δίκτυο πώλησης μεθαμφεταμίνης στις ΗΠΑ, με τις Νέα Υόρκη, Λος Άντζελες, Σικάγο, Χιούστον και Ατλάντα να αποτελούν τις μεγαλύτερες αγορές για το καρτέλ.
Γρήγορα αποδόθηκε στον Νεμέσιο το παρατσούκλι El Mencho που, παραδόξως, δε σημαίνει κάτι το τρομακτικό, είναι απλώς ο ήχος από την μεξικάνικη προφορά του ονόματος του. Έχει όμως κι άλλα παρατσούκλια. Patron de gallos είναι ένα από αυτά, δηλαδή ο άρχοντας των κοκόρων, καθώς αρέσκεται να συμμετέχει σε κοκορομαχίες.
Το πιο ενδεικτικό όμως είναι το «φάντασμα». Ο El Mencho, σε αντίθεση με το λαμπερό lifestyle του Chapo, δεν θέλει με τίποτα να τραβάει τα βλέμματα, δε θέλει να μπαίνει στο οπτικό πεδίο κανενός, δεν υπάρχουν πολλές τωρινές φωτογραφίες του διαθέσιμες και σίγουρα δε θα φώναζε ποτέ τον Σον Πεν για να του δώσει συνέντευξη, με την προοπτική να γίνει η ζωή του ταινία στο Χόλιγουντ.
Φοράει ρούχα που δεν θα έβλεπες σε κάποιον με τέτοιο χρήμα και επιρροή, δεν οδηγάει εντυπωσιακά αυτοκίνητα, αν και το καρτέλ του κυκλοφορεί διαρκώς με κάτι 4Χ4 και, κυρίως, προσέχει πολύ τη διατροφή του.
Είναι η ακριβώς αντίθετη λογική απ΄αυτη που διατρέχει το «promotion» του καρτέλ. Τα social media γεμίζουν με βίντεο από αποκεφαλισμούς και κάθε είδους δολοφονική επίθεση. Τα μέλη του καρτέλ κυκλοφορούν με άνεση, προσεγγίζουν εφήβους, τους τάζουν λεφτά και δουλειά, μοιράζουν κάρτες με logo από ακριβά brands, όπως της Louis Vuitton, και με αυτό το παιδομάζωμα αυξάνουν τα κλειστά στόματα.
Αυτή η τακτική δε γίνεται μόνο για να αυξηθεί ο κύκλος εργασιών του καρτέλ ή να υπάρχουν περισσότερα σώματα μπροστά από τον El Mencho όταν θα ξεκινήσει το πιστολίδι με το Sinaloa ή με την αστυνομία.
Με αυτόν τον τρόπο το καρτέλ εξασφαλίζει ότι δεν θα ανοίξουν ποτέ το στόμα τους οι συγγενείς των νεοφερμένων, γίνεται ένα monitoring των συγγενών τους, μα περισσότερο απ΄όλα μεγαλώνουν, κατά την εσκομπαρική τακτική, αριθμητικά οι fans του Νεμέσιο. Χτίζει πολιτική ισχύ, με πιο απλά λόγια.
Μια ισχύ που την έχει ούτως ή άλλως επαυξήσει ραγδαία τα τελευταία 5 χρόνια. Όσο κι αν η DEA πλησιάζει γύρω του και τον έχει επικηρύξει για 10 εκατομμύρια, ο El Mencho βάζει στη μέση την αστυνομία, το στρατό, τη μεξικανική κυβέρνηση και παραμένει ένα φάντασμα.
«Ξέραμε ότι ερχόσασταν, σας περιμέναμε, δείτε τι έχουμε κάνει».
Πώς να πιάσεις ένα φάντασμα που μπορεί μέχρι και να ρίξει την κυβέρνηση του Αντρές Ομπραδόρ ή που έχει την άνεση να φτάσει τόσο κοντά στον υπεύθυνο ασφαλείας του κράτους και να επιχειρήσει να τον δολοφονήσει;
Ο Εδουάρδο Γκερέρο, ειδικός σε θέματα κρατικής ασφάλειας, περιγράφει στους ρεπόρτερ της Guardian, Τομ Φίλιπς και Ανάλι Νούνιο, ότι ο El Mencho και το καρτέλ του έχουν στο οπλοστάσιο τους στρατιωτικά όπλα, όπλα τελευταίας τεχνολογίας και πληρώνουν παραστρατιωτικές οργανώσεις που ζουν στα δάση του Μεξικό και αντιμάχονται την κυβέρνηση. Καμία αστυνομική δύναμη της πολιτείας δε μπορεί να σταθεί απέναντι του. Αυτός έχει πυρηνικά και το κράτος νεροπίστολα. Μέχρι και κατασκηνώσεις εκπαίδευσης των νεοσύλλεκτων διαθέτει στη Γουαδαλαχάρα.
Τρανή περίπτωση κυριαρχίας αυτή του 2015. Ήταν μια από τις σπάνιες φορές που η αστυνομία φαινόταν να είχε ανακαλύψει ένα κρησφύγετο του στα βουνά του νότιου Γιαλίσκο και τη στιγμή που εμφανίστηκε εκεί ένα ελικόπτερο του στρατού, οι άντρες του El Mencho το κατέρριψαν ρίχνοντας του πύραυλο!
Φάντασμα δεν είμαι μόνο ο Νεμέσιο, αλλά και τα εργαστήρια παραγωγής του. Η μεθαμφεταμίνη έχει το θετικό, σε σχέση με την ηρωίνη και την κοκαΐνη, ότι δε χρειάζεται μεγάλες εκτάσεις γης για να παραχθεί σε μεγάλες ποσότητες, ούτε πολύ νερό, ούτε επηρεάζεται από τη βροχή. Τα εργαστήρια στήνονται στη ζούγκλα και μόλις μαθευτεί κάποια τοποθεσία, είτε καίγεται είτε το αφήνουν όπως είναι σε μια ένδειξη δύναμης.
«Ξέραμε ότι ερχόσασταν, σας περιμέναμε, δείτε τι έχουμε κάνει».
Ίσως πάντως τώρα να βρισκόμαστε σε ένα τούνελ με φως στο βάθος, μιας και ο γιος του Νεμέσιο, Ρούμπεν Οσεγκέρα Γκονζάλες, κρατείται από την αστυνομία από το 2015, προσφάτως εκδόθηκε στην DEA στο Σικάγο και εκεί τον ακολούθησε η αδερφή του Τζέσικα, η La Negra, η οποία αποδέχτηκε τις κατηγορίες που τις προσήφθησαν, ενώ και ο Ρούμπεν αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης. Αυτό κάνει ευάλωτο τον Νεμέσιο.
Το ερώτημα είναι: κάνει ευάλωτο και το καρτέλ; Η ιστορία έχει δείξει ότι όταν ένα κεφάλι της Λερναίας Ύδρας κόβεται, βγαίνει άλλο και χειρότερο. Κι αν ο Νεμέσιο συλληφθεί και θελήσει κάποιος να καλύψει το κενό του, όπως έκανε ο ίδιος με τον Chapo, τότε μπορεί να κάνει πολύ χειρότερα απ΄αυτά.
Το Γιαλίσκο πάντως δύσκολα θα μπορέσει να γίνει ποτέ, έστω κατά το ήμισυ, μια ήρεμη πολιτεία. Τα δάκρυα θα νοτίζουν διαρκώς το έδαφος, οι νεκροί θα ξεφυτρώνουν από το πουθενά.
Στην εποχή του El Mencho η Γουαδαλαχάρα, η Πόλη των Χημικών, όπως την ονόμασαν οι αρχές το 2008, έχει γίνει ένα ατελείωτο μακελειό. Από το 2017 έχουν εξαφανιστεί πάνω από 61.000 άνθρωποι, με τους μισούς από αυτούς να εξαφανίστηκαν το 2019, την πιο αιματηρή χρονιά της περιοχής τα τελευταία 30-40 χρόνια.
Κάθε μέρα στη Γουαδαλαχάρα θα πετύχεις μια μάνα, μια αδερφή, μια σύζυγο, μια κόρη να κυκλοφορεί με τη φωτογραφία κάποιου οικείου της και να ρωτάει αν τον έχει δει κανείς. Μετά να πηγαίνει στην αστυνομία για την ίδια διαδικασία και τέλος σε κάποιο νεκροτομείο. Οι πιο «τυχερές» αναγνωρίζουν τους νεκρούς τους από κάποιο χέρι ή κάποιο ρούχο.
Άλλες καταλήγουν να θεωρούν νίκη ότι βρήκαν τους νεκρούς τους ολόκληρους ή με ελάχιστες απώλειες και μπορούν να τους θάψου. Οι πιο άτυχες θα συνεχίσουν να ψάχνουν για το άλλο χέρι, το άλλο πόδι, όσα μέλη εν πάση περιπτώσει θεωρούν αρκετά για να γίνει η ταφή.
«Είμαστε η αδελφότητα του πόνου» λέει η Μάρθα Λετίσια Γκατσία, εκπρόσωπος ενός εκ των πολλών γκρουπ γυναικών που σπεύδουν κάθε μέρα στα αστυνομικά τμήματα για να ψάξουν σάκους με ανθρώπινα μέλη και να δουν μήπως αναγνωρίσουν από κάτι τους δικούς τους…
Πηγή: Guardian.com, nbcnews.com, menshouse.gr
