COVID-19 
Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που οι οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου κλυδωνίζονταν από την οικονομική κρίση και οι χώρες του Βορρά -με επικεφαλής τη Γερμανία- ζητούσαν ασφυκτικούς προϋπολογισμούς παρά το υψηλό κοινωνικό κόστος.
Κάτι παραπάνω από μία δεκαετία αργότερα, η κατάσταση στην Ευρώπη φαίνεται πως έχει αντιστραφεί. Η «ατμομηχανή» της Ευρώπης, η Γερμανία, βρίσκεται σε ύφεση, ενώ οι οικονομίες του Νότου δείχνουν να ακμάζουν.
Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τα στοιχεία της Eurostat, σύμφωνα με την οποία η οικονομία στην Ευρωζώνη παρέμεινε στάσιμη το τελευταίο τρίμηνο του 2023, επεκτείνοντας μια δυσάρεστη πορεία για μία Ένωση που αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, όπως οι πόλεμοι, ο πληθωρισμός και η αποδυνάμωση των εξαγωγικών αγορών.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα πάντα με τη Eurostat, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν παρέμεινε αμετάβλητο το Δ’ τρίμηνο του 2023 σε σχέση με το προηγούμενο και ήταν ελάχιστα υψηλότερο από πέρυσι (0,1%).
Όπως αναφέρει το Politico, η κακή επίδοση της Ευρωζώνης οφείλεται κυρίως στη Γερμανία, η οποία επιβεβαίωσε ότι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν συρρικνώθηκε κατά 0,3% τους τελευταίους τρεις μήνες του 2023.
Επιπλέον η Γαλλία δεν έχει καταγράφει ανάπτυξη για δεύτερο διαδοχικό τρίμηνο.
Παράλληλα, το γαλλικό ΑΕΠ παρέμεινε στάσιμο, αν και απέφυγε την ύφεση, απλά επειδή οι εισαγωγές μειώθηκαν ταχύτερα από τις εξαγωγές.
Η αδυναμία στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης αντισταθμίστηκε εν μέρει από ισχυρότερα από το αναμενόμενο στοιχεία, τόσο της Ισπανίας όσο και της Ιταλίας.
Η Ιταλία, η οποία αναμενόταν να μείνει στάσιμη, κατέγραψε ανάπτυξη 0,2%, ενώ η Ισπανία επεκτάθηκε κατά 0,6% – τριπλάσια από την πρόβλεψη του 0,2%.
Οι αριθμοί σημαίνουν ότι η ευρωζώνη μόλις απέφυγε δύο διαδοχικά τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης, τον κλασσικό ορισμό της ύφεσης. Ωστόσο, τα λεπτότερα σημεία της οικονομικής ορολογίας πιθανόν να έχουν λιγότερη σημασία από τη σκοτεινή πραγματικότητα ότι η Ευρωζώνη δεν έχει καμία ουσιαστική ανάπτυξη από τα μέσα του 2022, όπως σχολιάζει το Politico.
«Το να φλυαρούμε με χαρά για τα δύο τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης δεν είναι χρήσιμο για κανέναν», δήλωσε ο Paul Donovan, παγκόσμιος επικεφαλής οικονομολόγος της UBS Wealth Management. «Η διαφορά μεταξύ ανάπτυξης 0,1% και μηδενικής δεν έχει νόημα από πλευράς βιοτικού επιπέδου ή για το ποια θα πρέπει να είναι η πολιτική αντίδραση».
Οι «μικρότερες» οικονομίες της Ευρωζώνης
Από τις μικρότερες οικονομίες της ευρωζώνης, η Πορτογαλία αναπτύχθηκε κατά 0,8% το τελευταίο τρίμηνο, η Αυστρία επεκτάθηκε κατά 0,2%, ενώ η οικονομία της Ιρλανδίας συρρικνώθηκε κατά 0,7% -η τέταρτη διαδοχική τριμηνιαία πτώση της το 2023-.
Από το τέταρτο τρίμηνο του 2022 και το τελευταίο τρίμηνο του 2023, η ευρωζώνη αναπτύχθηκε μόλις κατά 0,1%, ενώ η ΕΕ αναπτύχθηκε κατά 0,2%.
Όπως αναφέρει guardian, η στασιμότητα της οικονομίας της ευρωζώνης θα πιέσει περαιτέρω την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία καθορίζει τα επιτόκια για τις χώρες της νομισματικής ένωσης, να αρχίσει να μειώνει το κόστος δανεισμού.
Ο Bert Colijn, ανώτερος οικονομολόγος της τράπεζας ING, δήλωσε: «Μόλις αποφεύχθηκε μια τεχνική ύφεση στην ευρωζώνη. Παρόλα αυτά, η οικονομία της ευρωζώνης βρίσκεται πλέον σε ευρεία στασιμότητα από τα τέλη του 2022 και έχει χάσει σημαντικό έδαφος σε σχέση με τις ΗΠΑ όσον αφορά το ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια. Μετά την ανοδική φάση της -μετά την πανδημία-, η οικονομία έχει πλέον εισέλθει σε φάση παρατεταμένης αδυναμίας»
Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από σχεδόν δύο χρόνια, η ευρωζώνη αγωνίζεται να αντιμετωπίσει τις υψηλότερες τιμές της ενέργειας και των τροφίμων. Η ΕΚΤ αύξησε τα επιτόκια πέρυσι στο υψηλότερο επίπεδο από την εισαγωγή του ευρώ το 1999.
