COVID-19 
Πόλεμος Ελλάδας – Τουρκίας: Έτοιμη για αποβατική ενέργεια σε νησί του Αιγαίου οι Τούρκοι, πανέτοιμη να απαντήσει με κάθε τρόπο η Ελλάδα. Τι θα συμβεί τα πρώτα κρίσιμα 24ωρα της ένοπλης σύγκρουσης;
Με τα Ελληνοτουρκικά να βρίσκονται στην επικαιρότητα σχεδόν σε καθημερινή βάση εδώ και πολύ καιρό, τις τουρκικές προκλήσεις να έχουν περάσει σε επίπεδο επιθετικών ενεργειών, και τις ζυμώσεις/ ανακατατάξεις στην ευρύτερη περιοχή μας (αλλά και όλο τον πλανήτη γενικότερα), το ενδεχόμενο μιας Ελληνοτουρκικής στρατιωτικής σύγκρουσης δεν φαντάζει πλέον τόσο μακρινό όσο πριν μερικά χρόνια.
Οι κρίσεις στον Έβρο και το Αιγαίο το 2020 έφεραν την Ελληνική κοινωνία και κοινή γνώμη προ του φάσματος μιας, (προς το παρόν) «υβριδικής»/ ασύμμετρης μεν, απόλυτα πραγματικής δε, αντιπαράθεσης- και, αν και η Ελλάδα απέδειξε σε όλες τις περιπτώσεις πως είχε τα αντανακλαστικά, την ικανότητα και τη θέληση να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά με ίδια μέσα την όποια απειλή εξ’ ανατολών (θέτοντας παράλληλα το ζήτημα σε Ευρωπαϊκή βάση και διαμορφώνοντας συμμαχίες), δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν πως ο «ψυχρός πόλεμος» ή «μη πόλεμος» μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας θα μπορούσε κάποια στιγμή να ανεβεί σε υψηλά επίπεδα «θερμοκρασίας» με μία γενικευμένη, υψηλής έντασης σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών.
Δεδομένου ότι οι συζητήσεις περί των επανειλημμένων προκλητικών δηλώσεων και επιθετικών κινήσεων από πλευράς του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν και της κυβέρνησής του (και του Τουρκικού πολιτικού κατεστημένου γενικότερα) και οι κουβέντες περί εξοπλιστικών (νέες φρεγάτες, μαχητικά Rafale και F-35 κλπ) βρίσκονται συνέχεια στην επικαιρότητα, το «παιχνίδι» της ενημέρωσης και της ορθής αντίληψης πάνω στο θέμα γίνεται ιδιαίτερα σημαντικό – ειδικά στην εποχή μας, που η διάσταση του πληροφοριακού πολέμου και της προπαγάνδας μέσω του διαδικτύου παίζουν ακόμα σημαντικότερο ρόλο σε σχέση με το παρελθόν.
Υπογραμμίζουμε πως σκοπός του παρόντος κειμένου δεν είναι να παρατεθούν «στεγνοί» αριθμοί και στοιχεία εκτός ευρυτέρου πλαισίου οι οποίοι είναι αμφίβολης πραγματικής αξίας για τον μέσο αναγνώστη, ούτε να παρατεθούν απλά διάφορα σενάρια, μα να διαμορφωθεί μια ευρύτερη και ψύχραιμη εικόνα ως προς τη φύση μιας ενδεχόμενης τέτοιας ένοπλης σύγκρουσης, και των παραμέτρων που θα την επηρέαζαν.
Ισορροπία ισχύος, ιεραρχία και άλλοι παράγοντες – Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
Το ότι η Τουρκία διαθέτει αριθμητική υπεροχή σε πολλούς τομείς είναι γνωστό- όπως και οι αριθμοί που χαρακτηρίζουν τις Ένοπλες Δυνάμεις της κάθε χώρας, καθώς και οι τύποι των οπλικών συστημάτων που διαθέτουν, χάρη σε πολλές open source πηγές.
Από εκεί και πέρα, τώρα, τίθεται θέμα του «πλαισίου» στο οποίο εντάσσονται αυτοί οι αριθμοί- και εδώ παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες, όπως το πόσο σύγχρονα και αξιόμαχα είναι τα μέσα και η κατάσταση στο εσωτερικό του στρατεύματος, το επίπεδο εκπαίδευσης, η σωστή λειτουργία της διοίκησης και της ιεραρχίας κ.ο.κ.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπογραμμίζεται η σημασία των δραστικών εξελίξεων στο στράτευμα της γείτονος από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 και μετά, τονίζοντας πως η εκκαθάριση την οποία έκανε ο Τούρκος Πρόεδρος από το 2016 και μετά επηρέασε πολύ αρνητικά την τουρκική στρατιωτική διοίκηση.
«Στην Ελλάδα υπάρχει συμπαγές στράτευμα με υψηλό φρόνημα, δεν υπάρχουν αντιδικίες, δεν υπάρχει καταπίεση ή φοβία για φυλάκιση. Αυτό δεν ισχύει στην Τουρκία, ειδικά μετά το 2016 και το πραξικόπημα.
Ο Ερντογάν έκανε εκκαθάριση, έβγαλε το στράτευμα από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Στην Ελλάδα υπάρχει ομαλή ροή διοίκησης.
Αυτό δεν ισχύει στην Τουρκία: Η απομάκρυνση τουλάχιστον 400 ανωτάτων αξιωματικών συνεπάγεται τρομακτική έλλειψη ηγεσίας με αποτέλεσμα να μην υπάρχει σωστή λήψη αποφάσεων. Αυτό φαίνεται σε διάφορες στρατιωτικές καταστάσεις και τα λάθη που παρατηρούνται σε στρατιωτικό και επιχειρησιακό επίπεδο είναι πολλά.
Στην Τουρκική Πολεμική Αεροπορία, όπου οι μαζικές απομακρύνσεις στελεχών έχουν μειώσει δραματικά την αναλογία πιλότων/ αεροσκαφών (κανονικά θεωρείται 1 προς περίπου 3, στην Τουρκία υπολογίζεται ως 1 προς γύρω στο 1,3)- και υπενθυμίζει τις επανειλημμένες αναφορές που έχουν εμφανιστεί κατά καιρούς περί παρουσίας χειριστών από το Πακιστάν στις τάξεις της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας (ΤΗΚ).
Επίσης, οι Τουρκικές «ακροβασίες» με τους S-400 είχαν ως αποτέλεσμα την εκπαραθύρωσή της από το πρόγραμμα των F-35, στο οποίο η γείτονας είχε επενδύσει για το μέλλον της Πολεμικής της Αεροπορίας, ενώ πλέον υπάρχει δυσκολία και ως προς το θέμα της υποστήριξης του στόλου των τουρκικών F-16 δεδομένων των δυσκολιών στις σχέσεις με τις ΗΠΑ.
Στον αντίποδα, η Ελλάδα εκσυγχρονίζει τον στόλο των δικών της F-16 στην εξαιρετικά προηγμένη έκδοση F-16V, προμηθεύεται σύγχρονα μαχητικά Rafale (τα οποία σε συνδυασμό με τον εξαιρετικά μεγάλης εμβέλειας πύραυλο αέρος – αέρος Meteor θεωρείται ότι θα αντιστρέψουν τους συσχετισμούς στον αέρα και, λογικά, κάποια στιγμή στο μέλλον, θα προμηθευτεί F-35- και αυτά τη στιγμή που το μέλλον της ΤΗΚ είναι κυριολεκτικά και μεταφορικά «στον αέρα» (υποτίθεται πως στηρίζεται στο εγχώριο TF-X και κατά καιρούς συζητάται η προμήθεια ρωσικών μαχητικών, μα όλα αυτά είναι ακόμα σε θεωρητικό επίπεδο). Ωστόσο, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η τουρκική υπεροχή στον τομέα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Ως προς το Πολεμικό Ναυτικό, είναι αληθές πως η Τουρκία έχει επιδιώξει συστηματικά την ενίσχυση του Στόλου της με πολλές και σύγχρονες μονάδες, κάτι που, σε συνδυασμό με τους αριθμούς, συνεπάγεται ένα επίπεδο υπεροχής σε σχέση με το κατά κοινή ομολογία «γερασμένο» σε μεγάλο βαθμό Ελληνικό Π.Ν- το οποίο τώρα σπεύδει να εκσυγχρονιστεί.
Στον αντίποδα η Ελληνική πλευρά έχει να αντιπαρατάξει την ποιότητα, εμπειρία και ναυτοσύνη του έμψυχου δυναμικού του Π.Ν, που διατηρεί μεγάλη υπεροχή έναντι του Τουρκικού Ναυτικού- συμπέρασμα που προκύπτει άλλωστε και έμπρακτα από την καλοκαιρινή κρίση στο Αιγαίο, όπου η Τουρκία επιχείρησε αιφνιδιασμό, για να αιφνιδιαστεί στην πράξη η ίδια από την άμεση και καίρια αντίδραση του ΠΝ.
Ωστόσο και εμείς διαθέτουμε ιδιαίτερα οπλικά συστήματα, όπως τα υποβρύχια Type 214, τα οποία, ειδικά σε συνδυασμό με τις βαρέος τύπου τορπίλες που αποκτούμε, παρέχουν εντυπωσιακές δυνατότητες. Ακόμη, ο συνδυασμός των νησιών του Αιγαίου με τις πυραυλακάτους, που “αγκιστρώνονται” και εξαπολύουν πυραύλους, μπορεί να επιφέρει τεράστια πλήγματα στις Τουρκικές προσπάθειες.
Όσον αφορά στο Στρατό είναι καλά εξοπλισμένος, με ισχυρό αρματικό δυναμικό, στον πυρήνα του οποίου βρίσκονται τα Ελληνικά Leopard 2A6, που προορίζονται να δράσουν στον Έβρο. Ως προς τα νησιά, εκεί βρίσκονται τα παλαιά μεν, θεωρούμενα ως επαρκή δε για τα πεδία επιχειρήσεων των νησιών M48A5 MOLF και πολλά άλλα οπλικά συστήματα ικανά να επιφέρουν καίριο πλήγμα στον εχθρό.
Ωστόσο, σημαντικό μειονέκτημα για την Ελληνική πλευρά είναι η χαμηλή επάνδρωση των μονάδων, καθώς δεν βρίσκεται στο προβλεπόμενο επίπεδο- και εδώ τίθενται ζητήματα που έχουν να κάνουν με το θέμα της στρατιωτικής θητείας. «Η αύξηση της θητείας δεν λύνει το θέμα, θα έπρεπε να πάει στον ενάμιση χρόνο και να γίνεται από τα 18, όπως στο Ισραήλ. Αν γίνει κάτι τέτοιο, θα αυξηθεί κατά 50% η επάνδρωση. Αυτό είναι μειονέκτημά μας σε σχέση με την Τουρκία.
Οι πρώτες κινήσεις και οι στόχοι μίας ένοπλης σύγκρουσης με την Τουρκία
Ένα γενικότερο αξίωμα που θεωρείται ότι ισχύει στον σύγχρονο πόλεμο (και όχι μόνο) είναι πως αυτός που χτυπάει πρώτος έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα- ανάλογα βεβαίως και με τους στόχους που θέτει.
Υπό αυτή την έννοια, αξίζει να εξεταστεί όσο πιο αντικειμενικά γίνεται το ενδεχόμενο του «ανοίγματος» μιας Ελληνοτουρκικής ένοπλης σύγκρουσης Εξ’ ορισμού και λόγω γεωγραφικής διαμόρφωσης και της εγγύτητας των Ελληνικών νησιών στις Μικρασιατικές ακτές, το Αιγαίο θεωρείται πιο εύκολος στόχος για τον επιτιθέμενο.
Οπότε αυτό σημαίνει πως ο στόχος θα ήταν αποβάσεις σε μεγάλα νησιά με στόχο την κατάληψή τους; Ένα τέτοιο σενάριο, αν και υπαρκτό φαίνεται μάλλον μακρινό.
Σε μια Ελληνοτουρκική αντιπαράθεση, καλώς ή κακώς η πρωτοβουλία ανήκει στην Τουρκία.
Δύσκολα οι Τούρκοι θα επιχειρούσαν να πάρουν κάποιο μεγάλο νησί- θα στόχευαν μικρά νησιά και βραχονησίδες. Εάν είναι ακατοίκητα, η Ελληνική αντίδραση θα είναι η ισοπέδωσή τους. Εάν είναι κατοικημένα, δεν πρέπει να είναι μεγάλα, και εκεί θα υπάρξει σύγκρουση, βομβαρδισμοί στις αποβάσεις κλπ. Σε αυτή την περίπτωση η αντίδρασή μας θα ήταν επιθετική ενέργεια στον Έβρο…κι εμείς μπορούμε να μπούμε στον Έβρο και να πάρουμε δικά τους νησιά. Το δόγμα είναι πως θα απαντήσουμε με όλα τα μέσα με σκοπό να πάρουμε κάτι Τουρκικό για διαπραγμάτευση.
Ο ισχυρότερος Σχηματισμός του Στρατού Ξηράς
Όσον αφορά στη διάρκεια πιθανό η σύγκρουση να είναι σύντομης διάρκειας και μεγάλης βιαιότητας που μάλλον θα σταματήσει λόγω επέμβασης «τρίτων» παραγόντων, όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ, προκειμένου να αποφευχθεί η διάλυση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.
Ως εκ τούτου, η Τουρκική επιδίωξη φαίνεται να προσανατολίζεται περισσότερο σε μια «σημειακή» σύγκρουση.
Επίσης, είναι πάντα υπαρκτό το ενδεχόμενο μιας ανάφλεξης από ατύχημα ή κάποια σύμπτωση. Σε περίπτωση που η Τουρκία επιχειρήσει το «απονενοημένο», και πάει για μια γενικευμένη σύρραξη εξαρχής, έχεις ένα πολύ πιθανό σενάριο να προσβληθούν το συντομότερο δυνατό χρόνο όσο περισσότερες Ελληνικές δυνάμεις σε περιοχή ενδιαφέροντος, για να περιοριστεί η δυνατότητα της χώρας να απαντήσει, η πολιτική βούληση για αντίδραση και το ηθικό- για παράδειγμα να δεις ταυτόχρονα πλήγματα σε πολλές περιοχές.
Ωστόσο, ακόμα και έτσι θα χρειάζονταν κάποιες προετοιμασίες από την Τουρκική πλευρά- με κινήσεις στρατευμάτων κλπ, και αυτές θα ήταν μάλλον δύσκολο να περάσουν απαρατήρητες από την Ελληνική πλευρά, ειδικά σε περίπτωση που η Τουρκία επιδιώξει να πραγματοποιήσει ένα προληπτικό πλήγμα με μαζικές προσβολές.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι Ελληνικές αντιδράσεις στις πρόσφατες κρίσεις επιτρέπουν έναν βαθμό αισιοδοξίας, καθώς οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις κινητοποιήθηκαν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, με μεγάλη διασπορά δυνάμεων και υψηλή επιφυλακή, παρά τις συνθήκες που έχουν διαμορφώσει τα 10 χρόνια των μνημονίων.
Ως προς την Κύπρο, πιθανότατα θα υπήρχαν επιχειρήσεις και εκεί (εκτός εάν η Τουρκία βρεθεί ταυτόχρονα και μπροστά σε άλλα μέτωπα, με αποτέλεσμα τη διάσπαση των δυνάμεών της), δεδομένου πως η Τουρκική πλευρά διατηρεί ένα Σώμα Στρατού εκεί. Ο Τουρκικός στόχος εκεί θα ήταν πιθανότατα η δημιουργία θυλάκων για απασχόληση σε τοπικό επίπεδο, προκειμένου να διαμορφωθεί μια συμφέρουσα κατάσταση -και όχι γενικευμένη ενέργεια με στόχο την κατάληψη του υπόλοιπου νησιού.
Η μορφή της σύγκρουσης
Και φτάνοντας στο «δια ταύτα», δηλαδή τη μορφή που θα είχε μια Ελλητουρκική σύγκρουση την τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα, μια σύγκρουση τακτικών δυνάμεων αντίστοιχων δυνατοτήτων, το πρώτο που οφείλει να κατανοήσει κανείς είναι πως τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά σε σχέση με τις εικόνες του 1940 ή ακόμα και του Πολέμου του Περσικού Κόλπου ή ακόμη και των καθημερινών «dogfights» (κλειστών εικονικών αερομαχιών) στο Αιγαίο που έχει μεγάλη μερίδα του κοινού. Δεδομένων των μεγάλων βεληνεκών και των προηγμένων συστημάτων, δεν πρόκειται να υπάρξουν «ναυμαχίες της Λήμνου/ Έλλης» όπως στους Βαλκανικούς Πολέμους ή κάτι ανάλογο- μα οι συγκρούσεις θα εξελίσσονται ενιαία σε ολόκληρα τα μέτωπα επιχειρήσεων.
Θα μιλάμε για μάχη σε όλο το φάσμα του Αιγαίου, και θα μπορεί να φτάσει στην Ανατολική Μεσόγειο, Νότια και Ανατολικά της Κρήτης…και δεν θα είναι “κλειστός” πόλεμος, μα πόλεμος επαφών Αεροπορίας και Ναυτικού, θα βλέπονται μόνο στα ραντάρ. Μόνο ο Στρατός Ξηράς θα κάνει μάχη “εκ του συστάδην”.
Σε περίπτωση που υπάρξει σύγκρουση με χτύπημα από την Τουρκία, εκτιμάται ότι η αντίληψη των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων θα είναι αρχικά αμυντική απορρόφηση και επιθετική επιστροφή- με επιθετικές επιχειρήσεις πιθανότατα στον Έβρο, όπου οι μηχανοκίνητες και τεθωρακισμένες μονάδες μας είναι πολύ καλά εκπαιδευμένες, με εξαιρετικές ηγεσίες και σύγχρονο πολεμικό υλικό.
Μια Τουρκική επιθετική ενέργεια εκεί θα εστιαζόταν μάλλον στο προγεφύρωμα του Κάραγατς, όμως και εκεί υπάρχουν μέτρα από Ελληνικής πλευράς.
Όσον αφορά στη διαθεσιμότητα μέσων, αυτό που εκτιμάται είναι πως Ελλάδα και Τουρκία θα χρησιμοποιούσαν, χωρίς περιστροφές, τα πάντα.
Οι κλειστές αερομαχίες μπορεί να θεωρούνται ξεπερασμένες χάριν BVR (Beyond Visual Range- με τα αεροσκάφη να εκτοξεύουν τα βλήματά τους από μεγάλες αποστάσεις, χωρίς να εμπλέκονται σε κλειστές αερομαχίες), ωστόσο θα μπορούσαμε να αρχίσουμε από ΒVR και πλήγματα μεγάλης απόστασης με κατευθυνόμενα όπλα.
Ο ρόλος των συμμαχιών
Ως προς το πλέγμα των συμμαχιών που διαμορφώνει η Ελλάδα, καλλιεργείται εσφαλμένα σε μεγάλη μερίδα του κοινού η αντίληψη πως σημαίνουν ότι ξένες δυνάμεις θα έπρεπε να έρθουν να πολεμήσουν για να υπερασπιστούν την Ελληνική Επικράτεια. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πως δεν είναι κάτι τέτοιος ο σκοπός, ούτε αυτό που θα γινόταν υπό συνθήκες μιας τέτοιας σύγκρουσης.
Τα ΗΑΕ, για παράδειγμα, τα οποία εξελίσσονται σε μεγάλη στρατιωτική δύναμη, θα μπορούσαν να βοηθήσουν ποικιλοτρόπως, βλέποντας πχ αεροπλάνα των ΗΑΕ στην ανατολική Μεσόγειο- ή, για παράδειγμα, ισραηλινά υποβρύχια να κάνουν απομόνωση περιοχής σε κάποιες ζώνες, ή ισραηλινά drones και ισραηλινούς δορυφόρους να παρέχουν στην Ελληνική πλευρά πληροφορίες. Τέτοιου είδους βοήθεια θα ήταν χρήσιμο να έχουμε γιατί πχ Ισραηλινούς κομάντος να πυροβολούν στον Έβρο δεν πρόκειται ποτέ να δούμε.
Όπως π.χ με τη Σαουδική Αραβία μετά την αποστολή των Ελληνικών Patriot θαα μπορούσε να υπάρξει έμπρακτη ανταπόδοση- για παράδειγμα σε περίπτωση που χρειαστούν βλήματα, θα μπορούσαμε να προμηθευτούμε από αποθέματα φιλικών σε εμάς χωρών, με ευνοϊκούς όρους.
Η επένδυση των Αμερικανών στην περιοχή είναι η Ελλάδα… Δεν θα ήταν ηθικό να αφήνουν τους Τούρκους να κάνουν μακράς διάρκειας επιχειρήσεις. Αν το έκαναν, θα ήταν για μερικές ημέρες, μα μετά η Τουρκία θα καταστρεφόταν όπως την ξέρουμε. Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε ότι χτίζουμε τείχος ασφαλείας ενάντια στην τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητας- και η Ελλάδα για αυτό ακριβώς επενδύει στην περιφερειακή ασφάλεια, και μέχρι τώρα τα βήματά μας δείχνουν ότι είμαστε στη σωστή κατεύθυνση.
Drones και UAVs
Ένας σημαντικός παράγοντας στις πρόσφατες στρατιωτικές συγκρούσεις στις οποίες ενεπλάκη η Τουρκία ήταν η ευρεία χρήση drones: Η γείτονας έχει επενδύσει σημαντικά στον τομέα αυτό, και ως εκ τούτου τίθενται ερωτηματικά ως το κατά πόσον θα επηρέαζαν μια Ελληνοτουρκική σύγκρουση.
Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες στον πόλεμο στο Ναγκόρνο Καραμπάχ οι Αρμένιοι ηττήθηκαν επειδή δεν είχαν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τα drones, δεν είχαν δώσει την πρέπουσα σημασία.
Με συνεχείς πτήσεις (και πριν τη σύρραξη) τα drones συνέλεγαν δεδομένα στόχων.
Είχαν προετοιμασμένες θέσεις βολής, εγκαταστάσεις, πιθανούς χώρους συγκέντρωσης στρατευμάτων, αποθήκες. Οπότε όταν ξεκίνησε η σύγκρουση, τα προσέβαλαν με πυρά και παρέλυσαν τον αντίπαλο.
Το ζήτημα αυτό έχει όντως προκαλέσει ανησυχία στην Ελληνική πλευρά, καθώς όντως τα drones θα μπορούσαν να ανατρέψουν το ‘παιχνίδι’, καθώς θα ήταν σε θέση να πλήξουν «αγκιστρωμένες» Ελληνικές πυραυλακάτους, ραντάρ κ.ο.κ.
Ωστόσο, εξετάζεται ήδη από την Ελληνική στρατιωτική ηγεσία, και μάλιστα υπάρχει σημαντική δραστηριότητα στο πλαίσιο της στρατηγικής συνεργασίας με το Ισραήλ. Υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης, δεν θα γινόμασταν Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Με τα καινούρια βλήματα πυροβολικού, τους πυραύλους, τα συστήματα επιτήρησης-αναγνώρισης- στοχοποίησης, θα μπορούμε να προσβάλουμε τον αντίπαλο από μεγάλη απόσταση ταυτόχρονα από σημεία που γεωγραφικά μπορεί να είναι απομακρυσμένα.
Αρχηγός ΓΕΣ για τις τουρκικές προκλήσεις: «Να κοιμάστε ήσυχοι»
Το δικό του μήνυμα μετά τις τουρκικές απειλές στέλνει ο Αρχηγός ΓΕΣ, αντιστράτηγος Χαράλαμπος Λαλούσης από την Καλαμάτα, όπου πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια των Ξενώνων Φρουράς.
«Πρέπει να κοιμόσαστε ήσυχοι! Να μην φοβάστε, είμαστε ισχυρότεροι από ποτέ! Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε απειλή!» διαβεβαίωσε ο Αρχηγός ΓΕΣ και τόνισε ότι οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται σε ετοιμότητα:
«Πρέπει να κοιμάστε ήσυχοι! Να μην φοβάστε, είμαστε ισχυρότεροι από ποτέ!» διαβεβαίωσε ο αντιστράτηγος Χαράλαμπος Λαλούσης και πρόσθεσε μεταξύ άλλων: «Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε απειλή και στέλνουμε ένα μήνυμα ετοιμότητας αντιμετώπισης οποιασδήποτε πρόκλησης και διασφάλισης της εδαφικής μας ακεραιότητας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων».
