Με μια απόφαση που αναμένεται να έχει βαθιές συνέπειες για την ισορροπία δυνάμεων στο αμερικανικό σύστημα διακυβέρνησης, το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών ενέκρινε την Πέμπτη (27 Ιουνίου) τον περιορισμό των πανεθνικής ισχύος προσωρινών εντολών που εκδίδουν τα κατώτερα ομοσπονδιακά δικαστήρια για να αναστείλουν την εφαρμογή προεδρικών πολιτικών.
«Πολιτικός Σεισμός» από την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ- Παραχώρησε απόλυτη εξουσία στην κυβέρνηση Τραμπ
Με ψήφους 6-3, η συντηρητική πλειοψηφία του Δικαστηρίου έθεσε αυστηρά όρια σε αυτή τη δικαστική πρακτική, η οποία είχε χρησιμοποιηθεί ευρέως για να ανακόψει αμφιλεγόμενες πρωτοβουλίες της εκτελεστικής εξουσίας. Η απόφαση δεν έκρινε την ουσία της επίμαχης εντολής του Τραμπ για περιορισμό του δικαιώματος ιθαγένειας από τη γέννηση, αλλά εστίασε στον μηχανισμό που επιτρέπει την άμεση, πανεθνική παρεμπόδιση εκτελεστικών πολιτικών μέσω προσωρινών μέτρων.
Η απόφαση ανοίγει τον δρόμο για ευρύτερη εφαρμογή των πολιτικών επιλογών του Λευκού Οίκου, ακόμη κι αν εκκρεμούν δικαστικές προσφυγές, περιορίζοντας τη δυνατότητα των δικαστηρίων να παγώνουν άμεσα την εφαρμογή τους σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Σχολιαστές όπως το CNN χαρακτηρίζουν την απόφαση μια από τις πιο κρίσιμες θεσμικές νίκες της κυβέρνησης Τραμπ. Ο πρώην πρόεδρος, ο οποίος επιδιώκει εκ νέου την εκλογή του, χαιρέτισε την απόφαση ως πλήρη επιβεβαίωση των θέσεών του για την «υπερβολική» χρήση πανεθνικών ασφαλιστικών μέτρων από πολιτικούς αντιπάλους, ιδιαίτερα σε θέματα όπως η μεταναστευτική πολιτική και η συμμετοχή τρανς ατόμων στις ένοπλες δυνάμεις.
«Πρόκειται για μια καταπληκτική απόφαση, που μας ικανοποιεί απόλυτα», δήλωσε θριαμβευτικά από τον Λευκό Οίκο, υπογραμμίζοντας ότι η δικαστική αυτή στήριξη του δίνει τη δυνατότητα να υλοποιήσει φιλόδοξες και συχνά αμφιλεγόμενες μεταρρυθμίσεις χωρίς τον κίνδυνο άμεσης δικαστικής εμπλοκής.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε το γεγονός ότι η δικαστής Έιμι Κόνεϊ Μπάρετ, διορισμένη από τον ίδιο τον Τραμπ αλλά στο παρελθόν αποδέκτρια της κριτικής του, συνέγραψε το σκεπτικό της απόφασης. Με τον τρόπο αυτό του παραχωρεί ένα εξαιρετικά ισχυρό εργαλείο για την ενίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας.
«Πολιτικός Σεισμός» από την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ- Παραχώρησε απόλυτη εξουσία στην κυβέρνηση Τραμπ
Η μειοψηφία των τριών φιλελεύθερων δικαστών αντέδρασε έντονα στην απόφαση, προειδοποιώντας για σοβαρές θεσμικές συνέπειες. Η δικαστής Σόνια Σοτομαγιόρ κατήγγειλε ότι η ετυμηγορία ισοδυναμεί με «ανοιχτή πρόσκληση» προς την κυβέρνηση να παρακάμπτει το Σύνταγμα, επιτρέποντας την εφαρμογή ακόμη και «κατάφωρα αντισυνταγματικών πολιτικών» χάρη σε νομικά τεχνάσματα. Σε μια ασυνήθιστη κίνηση για τα ήθη του Δικαστηρίου, διάβασε δυνατά αποσπάσματα της διαφωνίας της στην έδρα.
Ακόμη πιο δραματική ήταν η προειδοποίηση της δικαστού Κετάντζι Μπράουν Τζάκσον, που έκανε λόγο για κίνδυνο «εκτελεστικής αυθαιρεσίας» και προειδοποίησε πως το επόμενο βήμα είναι η διολίσθηση προς μια «ανεξέλεγκτη εκτελεστική εξουσία» που θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάρρευση της συνταγματικής δημοκρατίας.
Παρά τον περιορισμό στις προσωρινές πανεθνικές απαγορεύσεις, η απόφαση δεν κλείνει κάθε δικαστική οδό. Το Ανώτατο Δικαστήριο άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιβληθούν περιορισμοί μέσω συλλογικών αγωγών (class actions). Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι ενάγοντες μπορούν να ζητούν αναστολή της εφαρμογής μιας πολιτικής για λογαριασμό ευρύτερων ομάδων που πλήττονται άμεσα.
«Πολιτικός Σεισμός» από την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ- Παραχώρησε απόλυτη εξουσία στην κυβέρνηση Τραμπ
Ήδη στο Μέριλαντ, ομάδες υπέρ των μεταναστών και έγκυες γυναίκες κατέθεσαν συλλογική αγωγή για να μπλοκάρουν την εφαρμογή της προεδρικής εντολής σχετικά με το δικαίωμα ιθαγένειας για όλα τα παιδιά που γεννήθηκαν ή θα γεννηθούν μετά τις 19 Φεβρουαρίου 2025. Παράλληλα, η ACLU (American Civil Liberties Union) ανακοίνωσε νέα, ξεχωριστή προσφυγή με το ίδιο αίτημα. Όπως δήλωσε στο CNN η Σεσίλια Γουάνγκ, «αυτός είναι ένας τρόπος να προστατευτεί αυτό το θεμελιώδες δικαίωμα».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ίδια η δικαστής Μπάρετ τόνισε στο σκεπτικό της απόφασης πως, σε εξαιρετικές περιπτώσεις που διαπιστώνεται άμεσος κίνδυνος ανεπανόρθωτης βλάβης, η δυνατότητα πανεθνικής αναστολής παραμένει ανοικτή. Το επιχείρημα αυτό ήδη αξιοποιείται από πολιτείες όπως η Καλιφόρνια, που προετοιμάζουν νέες νομικές προσφυγές.
Ο γενικός εισαγγελέας της Καλιφόρνια Ρομπ Μπότα επισήμανε ότι η ελεύθερη μετακίνηση μεταξύ πολιτειών καθιστά ουσιαστικά αδύνατη οποιαδήποτε τοπική εφαρμογή του περιορισμού στην ιθαγένεια, ενισχύοντας τη νομική βάση για νέα ασφαλιστικά μέτρα. Από την άλλη πλευρά, η γενική εισαγγελέας Παμ Μπόντι εμφανίστηκε βέβαιη ότι, όταν κριθεί η ουσία της υπόθεσης, το Ανώτατο Δικαστήριο θα επικυρώσει την πολιτική του Τραμπ.
Η τελική σύγκρουση αναμένεται να κορυφωθεί το φθινόπωρο, όταν οι δικαστικές μάχες για το δικαίωμα στην ιθαγένεια θα μετατραπούν σε κεντρικό πεδίο πολιτικής και κοινωνικής αντιπαράθεσης στις ΗΠΑ.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα