COVID-19 
Σε ανάθεση στους μεγάλους κατασκευαστικούς Ομίλους των έργων για την αποκατάσταση των υποδομών στις περιοχές της Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις καταστροφικές πλημμύρες, προχωρά το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Hδη, μηχανικοί από κάποιους μεγάλους Ομίλους έχουν μεταβεί στις πληγείσες περιοχές για να πραγματοποιήσουν αυτοψίες, μία διαδικασία ωστόσο που, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, καθίσταται πολύ δύσκολη λόγω του μεγάλου όγκου ύδατος.
Από την ΤΕΡΝΑ έχουν διατεθεί από την πρώτη στιγμή έως σήμερα περισσότερα από 160 μηχανήματα (Φορτηγά, Εκσκαφείς, Φορτωτές, Γεννήτριες, Αντλίες, Σκούπες, Grader, Dumber, Υδροφόρες κλπ.) και αντίστοιχο προσωπικό από τα γειτνιάζοντα εργοτάξια, στην ευρύτερη πληγείσα περιοχή και ειδικότερα σε Καρδίτσα, Μουζάκι, Δομοκό, Σοφάδες, Μετέωρα, Τρίκαλα, Αργιθέα, Μέτσοβο κ.α., άντληση υδάτων σε πλημμυρισμένα σπίτια, φορτώσεις και μεταφορές νεκρών ζώων από στάνες και χωράφια, και απομάκρυνση φερτών υλικών, ενώ γίνεται τροφοδοσία ξηράς τροφής και εμφιαλωμένων νερών στην Αντιπεριφέρεια Καρδίτσας.
Eπίσης και από τον Όμιλο ΑΒΑΞ προσωπικό και μηχανήματα έχουν τεθεί στην διάθεση των αρχών και εκτελούν εργασίες αποκατάστασης από τις καταστροφές που προκάλεσε η κακοκαιρία.
Οι καταστροφές στις υποδομές των παραπάνω περιοχών είναι μεγάλες, ωστόσο, όπως αναφέρουν πηγές, η εικόνα θα ξεκαθαρίσει μόλις αρχίσουν να υποχωρούν τα νερά και φανούν οι ζημιές που έχουν προκληθεί.
Η αποκατάσταση των ζημιών θα γίνει με fast track διαδικασίες, όπως άλλωστε προβλέπει η τροπολογία που κατατέθηκε την Τετάρτη στη Βουλή. Η τροπολογία προβλέπει ότι στις περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας και απαιτείται η κατεπείγουσα εκτέλεση των έργων που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την αποκατάσταση των υποδομών τους το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών μπορεί να αναλαμβάνει, μέσω των υπηρεσιών και των εποτευόμενων φορέων του, τον σχεδιασμό, την ανάθεση και την εκτέλεση των κατεπειγόντων έργων αποκατάστασης βλαβών των υποδομών ακόμη και όταν δεν υπάγονται στις αρμοδιότητές του.
Επίσης, παρέχεται η εξουσιοδότηση για την εξειδίκευση με υπουργικές αποφάσεις των προς εκτέλεση έργων που είναι κατεπείγοντα και αναγκαία, αποκλειστικά για την αποκατάσταση βλαβών στις υποδομές. Για την υποβοήθηση της αναθέτουσας αρχής για τη σύνταξη των απαιτούμενων στοιχείων, μπορεί να συνάπτεται σύμβαση με Νομικούς και Τεχνικούς Συμβούλους, έναντι αμοιβής εντός προβλεπόμενων ορίων. Με υπουργική απόφαση μπορεί να καθορίζονται το είδος και ο ανώτατος αριθμός των συμβούλων.
Επίσης, ορίζεται ότι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις εκτάσεων για την εκτέλεση των ανωτέρω έργων διενεργούνται σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων (άρθρο 7Α ν.282/2ΟΟΙ), χωρίς να αποκλείεται και η διαδικασία επίταξης των προς απαλλοτρίωση εκτάσεων.
Κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων, επιτρέπεται με Κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων του ιδίου Υπουργείου και του φορέα προέλευσης και για το οριζόμενο χρονικό διάστημα η απόσπαση υπαλλήλων μονίμων και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, που υπηρετούν σε υπηρεσίες του δημοσίου τομέα, ή η πρόσληψη με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου εξειδικευμένου προσωπικού, σε υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, για την αντιμετώπιση των ανωτέρω αναγκών του.
Να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα η αποκατάσταση υποδομών από φυσικές καταστροφές εκτελούνταν μέσω του ν.4412/2016 που προβλέπει ωρίμανση των έργων μέσω μελετών, διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, εύρεση χρηματοδότησης από το ΠΔΕ ή ΕΣΠΑ, εκκίνηση δημόσιου διαγωνισμού, διαδικασία υπογραφής σύμβασης.
Η διαδικασία αυτή διαρκούσε επί μακρόθεν λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Μέσω της τροπολογίας, επιδιώκεται να αποφευχθούν οι σκόπελοι αυτοί και, με απευθείας πρόσκληση των τεχνικών εταιρειών, να γίνεται η ανάθεση και η υλοποίηση του έργου με ταχύτατες διαδικασίες.
Η διαδικασία
Στις περιπτώσεις των fast track διαδικασιών προβλέπεται η απευθείας ανάθεση μιας πληγείσας περιοχής σε έναν κατασκευαστικό Όμιλο, ο οποίος θα διενεργήσει τη σχετική αυτοψία και θα καταγράψει τις ζημιές που έχουν προκληθεί αλλά και τα έργα που απαιτούνται για την αποκατάστασή του. Ο κατασκευαστικός Όμιλος-ανάδοχος θα αναλάβει τη μελέτη και την κατασκευή του έργου, ενώ στο ύψος του προϋπολογισμού του έργου δεν χωρούν αναθεωρήσεις και αξιώσεις (claims) από την πλευρά του αναδόχου.
Τα προβλήματα
Έντονος πάντως είναι ο προβληματισμός που επικρατεί στον κατασκευαστικό κλάδο σχετικά με τη fast track διαδικασία που θα ακολουθηθεί στην περίπτωση αποκατάσταση των υποδομών της Θεσσαλίας.
Το πρώτο αφορά τις μελέτες που θα πρέπει να κάνει ο ίδιος ο ανάδοχος και ποιος είναι τελικά αυτός που θα τις ελέγξει και εν τέλει να τις εγκρίνει.
Το δεύτερο είναι η έλλειψη έμπειρου εργατικού δυναμικού για την υλοποίηση των έργων αυτών, τη στιγμή που ήδη μεγάλα έργα έχουν ξεκινήσει ή ετοιμάζονται να ξεκινήσουν μέσα στο επόμενο διάστημα σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Τέλος, το θέμα της πληρωμής των έργων που θα γίνουν για την αποκατάσταση των κατεστραμμένων υποδομών της Θεσσαλίας, καθώς το Δημόσιο καθυστερεί τις πληρωμές των έργων που ήδη εκτελούνται.
