Άρθρο του Εμμανουήλ Μπέζα*
Δέκα ημέρες μετά την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου ο στρατηγός εν αποστρατεία Γουέσλι Κλαρκ, (38 χρόνια υπηρεσίας, 4 αστέρια και πολλαπλές τιμητικές διακρίσεις), επισκέφθηκε το Πεντάγωνο και τον Υπουργό Άμυνας Ντόναλντ Ράμσφιλντ. Μετά την συνάντηση επισκέφθηκε τον «κάτω όροφο» όπου ένας από τους στρατηγούς του Joint Staff (Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο), υφιστάμενός του όσο ήταν εν ενεργεία, τον φώναξε λίγο σε μια γωνιά για να τον ενημερώσει πως οι ΗΠΑ ετοιμάζονταν να εισβάλουν στο Ιράκ. Ο Κλαρκ έκπληκτος τον ρώτησε εάν είχαν ανακαλύψει κάποια σύνδεση ανάμεσα στην Αλ Κάιντα και τον Σαντάμ Χουσεΐν και ο ίδιος του απάντησε πως προς το παρόν δεν υπάρχει τέτοια πληροφορία, απλά οι ΗΠΑ διατεθούν έναν πολύ δυνατό στρατό και μπορούν να ανατρέψουν κυβερνήσεις που θεωρούν «χορηγούς» τρομοκρατών.
Λίγο καιρό αργότερα ο Κλαρκ βρέθηκε ξανά στο Πεντάγωνο και ο ίδιος στρατηγός τον ενημέρωσε πως ετοίμαζαν σχέδιο εισβολής και στο Αφγανιστάν και πριν ο Κλαρκ προλάβει να ρωτήσει τι ακριβώς σχεδιάζουν, του παρουσίασε ένα απόρρητο έγγραφο που έδειχνε το πλάνο της ανατροπής επτά κυβερνήσεων στα επόμενα 5 χρόνια. Οι χώρες που αναγράφονταν ήταν: Ιράκ, Λίβανος, Σουδάν, Σομαλία, Λιβύη, Συρία και Ιράν. Αυτή είναι η ιστορία όπως την διατυπώνει ο ίδιος ο στρατηγός Κλαρκ σε ένα πολύ δημοφιλές πλέον βίντεο που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο από παλαιότερη συνέντευξή του, το 2007.
Όπως συμπληρώνει ο καθηγητής Τζέφρι Σακς, το σχέδιο αυτό έχει αποτελέσει το κεντρικό δόγμα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή εδώ και 20 χρόνια. Το 1996 μάλιστα, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχε γράψει ένα βιβλίο με τίτλο «Πολεμώντας την Τρομοκρατία» στο οποίο επιχειρηματολογούσε πως η σύγκρουση με τρομοκρατικές οργανώσεις όπως η Χαμάς και η Χεζμπολάχ οδηγούσε σε αδιέξοδο και πως ΗΠΑ και Ισραήλ θα έπρεπε να στραφούν στις χώρες-χορηγούς τους, ονοματίζοντας τι ίδιες επτά.
Όλες οι παραπάνω χώρες έχουν πλέον αποσταθεροποιηθεί και ο Ομπάμα έδειξε το 2011 ότι εφαρμόζει ακριβώς τον ίδιο σχεδιασμό που παρέλαβε από τον Μπους. Απλά, τα στρατιωτικά εμπόδια που γνώρισαν οι ΗΠΑ στο Ιράκ οδήγησαν σε καθυστέρηση της εφαρμογής του. Το 2011 όμως, πριν ο Μπαράκ Ομπάμα ολοκληρώσει την πρώτη του θητεία, η συνέχιση αυτού του 20ετούς game plan επιτεύχθηκε με την ανατροπή του Μουαμάρ Καντάφι στη Λιβυή, όταν η Χίλαρι Κλίντον, τότε Υπουργός Εξωτερικών, δήλωνε γελώντας σε συνέντευξή της πως «Ήρθαμε, είδαμε και εκείνος πέθανε (ο Καντάφι)» και παράλληλα, με την επιχείρηση Timber Sycamore, ο Ομπάμα έδωσε εντολή στην CIA να ανατρέψει τον Μπασάρ αλ Άσαντ.
Με την επιτυχημένη ανατροπή του Άσαντ το 2024, το σχέδιο συνεχίζει να βρίσκεται σε ισχύ και να εκτελείται επιτυχώς, τουλάχιστον ως προς την επιδίωξη ανατροπής του status quo των χωρών στόχων, διότι ουσιαστικώς, αυτό που έχει προκαλέσει εκ του αποτελέσματος είναι το χάος. Στη Μέση Ανατολή η κατάσταση συνεχίζει να είναι «εκτός ελέγχου» και η τρομοκρατία συνεχίζει να ανθίζει.
Όπως γράφει ο καθηγητής Σακς:
«Οι ΗΠΑ έχουν μέχρι τώρα ηγηθεί ή χρηματοδοτήσει πολέμους εναντίον του Ιράκ (εισβολή το 2003), του Λιβάνου (χρηματοδότηση και εξοπλισμός του Ισραήλ από τις ΗΠΑ), της Λιβύης (βομβαρδισμός από το ΝΑΤΟ το 2011), της Συρίας (επιχείρηση της CIA κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2010), του Σουδάν (υποστήριξη των ανταρτών για τη διάσπαση του Σουδάν το 2011) και της Σομαλίας (υποστήριξη της εισβολής της Αιθιοπίας το 2006). Ένας ενδεχόμενος πόλεμος των ΗΠΑ με το Ιράν, που επιδιώκει διακαώς το Ισραήλ, εκκρεμεί ακόμη».
Το βαθύ κράτος των ΗΠΑ
Αυτό το 20ετές game plan των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή αποτελεί μέρος αυτού που ονομάζουμε κατεστημένο στην εξωτερική πολιτική της χώρας.
Είναι αυτό που λαϊκά διατυπώνεται πως «όποιος Πρόεδρος και να εκλεγεί η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ θα είναι ίδια».
Για να μπορέσει μια πολιτική να γίνει «κατεστημένη», πόσο μάλλον ένα σύνολο αρχών, αποφάσεων και ενεργειών στη διάρκεια 20 χρόνων, χρειάζεται και ορισμένα πρόσωπα στην Ουάσινγκτον, στο κέντρο λήψης των αποφάσεων, να βρίσκονται εκεί σταθερά για να επηρεάζουν το αφήγημα. Επιπλέον, το βαθύ κράτος μπορεί να οριστεί ως η τριάδα:
1. Της CIA – όπως ανέφερε ο Τζέφρι Σακς,
2. Της πολεμικής βιομηχανίας, για την οποία ο Τραμπ είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Δεν λέω ότι ο στρατός είναι «ερωτευμένος» μαζί μου. Οι στρατιώτες με αγαπάνε. Οι κορυφαίοι άνθρωποι στο Πεντάγωνο μάλλον δεν με αγαπάνε καθόλου επειδή δεν θέλουν να κάνουν τίποτα άλλο από τον πόλεμο, ώστε όλες αυτές οι υπέροχες εταιρείες που φτιάχνουν τις βόμβες και τα αεροπλάνα και φτιάχνουν όλα τα άλλα, να μείνουν ευτυχισμένες», «Μην κοροϊδεύετε τον εαυτό σας, έχετε ένα στρατιωτικό βιομηχανικό σύμπλεγμα (military industrial complex) που του αρέσει ο πόλεμος», και
3. Της γραφειοκρατίας της Ουάσιγκτον που μόλις εξηγήσαμε την καθοριστική της παρουσία.
Υπάρχουν πολλά και παράπλευρα οικονομικά συμφέροντα, εταιρείες ενέργειας, κατασκευαστικές κ.ά, καθώς ο πόλεμος γεννά πολλές οικονομικές ευκαιρίες. Όπως λέει και ένα επιχειρηματικό ρητό «όταν μυρίζει αίμα, αγόρασε». Σε αντίθεση όμως με την πολεμική βιομηχανία οι υπόλοιποι κλάδοι έχουν λόγο ύπαρξης και κέρδος ανεξαρτήτως πολέμου. Η πολεμική βιομηχανία χωρίς τον πόλεμο δεν υφίσταται καν. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο ανεξαρτήτως πολέμου, έχει ανάγκη να ζεσταθεί και να χτίσει σπίτια ανεξαρτήτως πολέμου.
Ο πόλεμος αντίκειται στη φυσική εξέλιξη των πραγμάτων. Ο άνθρωπος δεν υπάρχει για να πολεμά. Ο πόλεμος είναι κομμάτι της πραγματικότητας του και η εχθρικότητα κομμάτι της φύσης του αλλά όχι προαπαιτούμενο της ευμάρειας και της επιβίωσής του. Όπως διατυπώνεται στο βιβλίο του Δρ. Νικόλαου Χριστάκη «Αποτύπωμα», οι άνθρωποι είναι συνεργατικοί και ανταγωνιστικοί ταυτόχρονα και η εξέλιξη χρειάζεται και τα δύο αλλά δεν επιβάλλει να είναι και εχθρικοί. Και ο Χέμινγουεϊ το είχε διατυπώσει με το δικό του τρόπο όταν είπε: «Ποτέ μην νομίσετε ότι ο πόλεμος, όσο αναγκαίος ή δικαιολογημένος κι αν είναι, δεν είναι έγκλημα. Ρωτήστε το πεζικό και ρωτήστε τους νεκρούς». Δεν ήθελε να αποτρέψει κανέναν από την υπεράσπιση της
πατρίδας του. Ήθελε, όμως, να τονίσει τον παραλογισμό των συμφερόντων στους περισσότερους πολέμους και πως ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος για να αφαιρεί ο ένας τη ζωή του άλλου. Έτσι, στον αυστηρό ορισμό του βαθέως κράτους βρίσκουμε την παραπάνω τριάδα.
Με την πτώση του Άσαντ, εκπληρώνεται άλλο ένα τμήμα του 20ετούς game plan του βαθέως κράτους των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Και αυτό, από μόνο του, δείχνει το πόσο «ανάγκη» είχαν οι ΗΠΑ την πτώση του Άσαντ, παρόλο που οι ίδιες είχαν κηρύξει το HTS (Χαγιάτ Ταχρίραλ-Σαμ), την οργάνωση δηλαδή που ηγήθηκε της ανατροπής και τα ηγετικά της μέλη αποτελούν τη σημερινή Συριακή κυβέρνηση, ως τρομοκρατική οργάνωση. Συγκεκριμένα, το HTS θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ, τα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρ’ όλα αυτά, Μπλίνκεν, Μπάιντεν, Φον ντερ Λάιεν, Κάγια Κάλας κ.ά., βλέπουν στη Συρία ένα μέλλον αβέβαιο αλλά γεμάτο ελπίδα και ευκαιρίες!
Όπως αναφέρει ξανά ο καθηγητής Τζέφρι Σακς:
«Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, η CIA έχει επανειλημμένα στηρίξει ισλαμιστές τζιχαντιστές για να πολεμήσουν αυτούς τους πολέμους, και οι τζιχαντιστές μόλις ανέτρεψαν το συριακό καθεστώς. Η CIA, άλλωστε, βοήθησε να δημιουργηθεί εξαρχής η Αλ Κάιντα εκπαιδεύοντας, εξοπλίζοντας και χρηματοδοτώντας τους Μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και μετά. Ναι, ο Οσάμα μπιν Λάντεν στράφηκε αργότερα εναντίον των ΗΠΑ, αλλά το κίνημά του ήταν ένα αμερικανικό δημιούργημα. Κατά ειρωνικό τρόπο, όπως επιβεβαιώνει ο Σίμουρ Χερς (Seymour Hersh), ήταν οι μυστικές υπηρεσίες του Άσαντ που «ειδοποίησαν τις ΗΠΑ για μια επικείμενη βομβιστική επίθεση της Αλ Κάιντα στο αρχηγείο του πέμπτου στόλου του αμερικανικού ναυτικού».
Ο Τραμπ είχε δηλώσει, άλλωστε, το 2015, πως ο Ομπάμα είναι ο ιδρυτής του ISIS. Δεν το εννοούσε στην κυριολεξία, απλά τόνιζε με το δικό του εμφατικό τρόπο, πως το βαθύ κράτος μέσω του Ομπάμα λειτούργησε στη Συρία. Με απώτερο στόχο την ανατροπή του Άσαντ ήταν διατεθειμένοι να ακολουθήσουν μια αποκλειστικά μακιαβελιστική προσέγγιση («ο σκοπός αγιάζει τα μέσα») και να συνεργαστούν με τον οποιοδήποτε.
Η Τουρκία πετυχαίνει τους στόχους της στη Συρία
Η άμεση εμπλοκή της Τουρκίας στις εξελίξεις στη Συρία γίνεται φανερή τόσο από τα γενικότερα γεωπολιτικά της σχέδια όσο και από μια σειρά γεγονότων και δηλώσεων αλλά και από το «σκοτεινό» παρελθόν της με Αλ Κάιντα και ISIS.
1. Η «Υπερεπέκταση»
Η Τουρκία επιχειρεί να γίνει η νέα μεγάλη υπερδύναμη της Μέσης Ανατολής «καταλαμβάνοντας» την θέση του σιιτικού Ιράν. Πέρα από τα οικονομικά συμφέροντα, η Τουρκία φαίνεται πως παίζει ένα πολύ βαθύ «παιχνίδι» για το λαό της και ένα «παιχνίδι» υστεροφημίας για τον
Πρόεδρό της, τα οποία αποτυπώνονται λεπτομερώς από το ιταλικό περιοδικό γεωπολιτικής Limes και θα βρείτε παρακάτω: «Χάρτης και εκτιμήσεις των τουρκικών αξιώσεων και της σφαίρας επιρροής της Άγκυρας». Όσον αφορά στα οικονομικά, η εμπλοκή της στη Συρία λαμβάνει χώρα με αφορμή δύο προγράμματα αγωγών φυσικού αερίου ενώ από πίσω υπάρχει μια σειρά από άλλα αίτια. Όπως αναφέρει ο αντιστράτηγος Ιωάννης Μπαλτζώης σε άρθρο του:
«Στις 30 Αυγούστου του 2013 ο έγκυρος The Guardian έγραφε για το θέμα: Ο Άσαντ αρνήθηκε να υπογράψει την προτεινόμενη συμφωνία με το Κατάρ και την Τουρκία, με την οποία θα κατασκευαζόταν αγωγός από το κοίτασμα North Field Κατάρ που είναι συνεχόμενο με το κοίτασμα South Pars και ο οποίος μέσω Σαουδικής Αραβίας, Ιορδανίας και Συρίας θα έφθανε στην Τουρκία».
Ο Ahmed Nafeez αναφέρει σχετικά με τον ανταγωνιστικό αγωγό σιιτικών συμφερόντων: «Αντί αυτού, το επόμενο έτος (2011), ο Άσαντ συνέχισε τις διαπραγματεύσεις για ένα εναλλακτικό σχέδιο αγωγού με το Ιράν, αξίας 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με το οποίο ο προταθείς αγωγός αφού θα διερχόταν από το Ιράκ, θα περνούσε από τη Συρία και θα επέτρεπε δυνητικά στο Ιράν να προμηθεύσει με φυσικό αέριο την Ευρώπη από το κοίτασμά του, το South Pars, το οποίο μοιράζεται με το Κατάρ».
Την ίδια στιγμή, η Τουρκία, με τη διακοπή παροχής αερίου μέσω Ουκρανίας, γίνεται ο βασικός πάροχος ρωσικού φυσικού αερίου της Ευρώπης.
2. Τα γεγονότα
– Όλοι οι σύμμαχοι της Τουρκίας έχουν αποστείλει αντιπροσωπείες στον Γκολάνι (Κατάρ, Αζερμπαϊτζάν, Λιβύη).
– Ο Πρέσβης του Αζερμπαϊτζάν στη Γερμανία Nasimi Aghayev δήλωσε πως Αζερμπαϊτζάν και Τουρκία θα συμβάλουν στην ανοικοδόμηση της Συρίας, θα παρέχουν διπλωματική στήριξη στη νέα κυβέρνηση και φυσικά θα ξανανοίξουν τις Πρεσβείες τους στη Δαμασκό έπειτα από 12 χρόνια.
– Όσον αφορά την «μεταβατική» κυβέρνηση της Συρίας, γνωρίζουμε πως η Επικεφαλής του Γραφείου Γυναικείων Υποθέσεων Ayse Seyidoglu έχει τουρκική υπηκοότητα, όπως και ο Ομέρ Μοχάμεντ Τσιφτσί, Ταξίαρχος του Νέου Συριακού Στρατού, ενώ ο Υπουργός Εξωτερικών Ασάαντ Χάσαν αλ Σιμπάνι έχει σπουδές στην Τουρκία. Αναμένεται επιβεβαίωση για το πόσα συνολικά μέλη της κυβέρνησης έχουν τουρκική υπηκοότητα.
– Ο Γκολάνι δήλωσε πως ο σύμμαχος της Τουρκίας, το Κατάρ, εξέφρασε ενδιαφέρον για ενεργειακές επενδύσεις στη Συρία ενώ προανήγγειλε στρατηγική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα με το Κατάρ.
-Το καταρικό Al Jazeera αναφέρει πως το Κατάρ ενδιαφέρεται ήδη για την αποκατάσταση των αεροδρομίων και τη διεξαγωγή διεθνών πτήσεων. Να υπενθυμίσουμε πως η Qatar Airways είναι η 9η σε έσοδα αεροπορική εταιρεία παγκοσμίως και η Turkish Airlines, η 10η.
-Σύμφωνα με το Reuters, το Κατάρ σχεδιάζει να βοηθήσει στη χρηματοδότηση της μισθοδοσίας της συριακής κυβέρνησης.
Συνολικά, Τουρκία-Κατάρ και οι σύμμαχοί τους έχουν κάνει γνωστό πως θα αναλάβουν τη στρατιωτική, ενεργειακή, οικονομική και πολιτική ανασυγκρότηση της Συρίας και «τραβούν από το χέρι» τον Γκολάνι σε όλες του τις στρατηγικές κινήσεις. Την ίδια στιγμή ένας συναγωνισμός πάνω στο πρόγραμμα ανοικοδόμησης έχει ξεκινήσει με τη Σαουδική Αραβία και τους περιφερειακούς συμμάχους της καθώς η ίδια εποφθαλμιούσε εδώ και καιρό την πτώση του φίλου του Ιράν, Μπασάρ αλ Άσαντ.
3. Οι δηλώσεις
Οι ίδιες οι δηλώσεις του Ερντογάν επιβεβαιώνουν το σχέδιό του για «υπερεπέκταση» και όταν συνυπολογιστούν με τα παραπάνω στοιχεία, την άμεση εμπλοκή της Τουρκίας στη Συρία.
– Να υπενθυμίσουμε πως η Τουρκία κατείχε πριν από την πτώση Άσαντ, 8.835 τ. χλμ. συριακού εδάφους, μια έκταση περίπου όση η Ήπειρος.
– Σε επίσημη ανακοίνωση στις 20 Δεκεμβρίου και για την 4η νομοθετική επέτειο της 27ης θητείας της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, ο Ερντογάν δήλωσε πως «Η Ιερουσαλήμ είναι πόλη μας».
– Κατά τη διάρκεια ομιλίας στο Μαρντίν, ο Ερντογάν απευθύνθηκε σε πλήθος νέων που φώναζε: «Πρόεδρε, πήγαινέ μας στην Ιερουσαλήμ», απαντώντας με τη φράση: «Η υπομονή φέρνει τη νίκη».
– Στις 18 Δεκεμβρίου ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε: «Η Τουρκία είναι μεγαλύτερη από την ίδια την Τουρκία. Ως έθνος, δεν μπορούμε να περιορίσουμε το όραμά μας στα 782.000 τ. χλμ. Όσοι ρωτούν, τι κάνει η Τουρκία στη Λιβύη, τη Συρία ή τη Σομαλία, δεν μπορούν να κατανοήσουν αυτό το όραμα και την αποστολή».
4. Το σκοτεινό παρασκήνιο
Ο Ιμπραήμ Καλίν βρέθηκε στη Δαμασκό μόλις λίγες ημέρες μετά την πτώση του Άσαντ. Το παρελθόν Τουρκίας και Γκολάνι είναι μεγάλο. Ο Γκολάνι ήταν επικεφαλής του μετώπου αλ-Νούσρα που ήταν παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία, πριν μετονομαστεί και εξελιχθεί σε HTS, την περίοδο όπου ο Χακάν Φιντάν ήταν επικεφαλής της ΜΙΤ.
Οι σκοτεινές σχέσεις της Τουρκίας με αυτή την ομάδα αλλά και τους τζιχαντιστές εκφράστηκαν λεπτομερώς από τον Μπρετ ΜακΓκούρκ, ο οποίος υπηρέτησε σε ανώτερες θέσεις εθνικής ασφάλειας υπό τους προέδρους Τζορτζ Μπους, Μπαράκ Ομπάμα και Ντόναλντ Τραμπ. Αυτή την περίοδο υπηρετεί ως αναπληρωτής βοηθός του προέδρου Τζο Μπάιντεν και συντονιστής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Ο ΜακΓκούρκ είναι ένας από τους εμπειρότερους και άμεσα συνδεδεμένους με τη Μέση Ανατολή αμερικανούς αξιωματούχους.
Μπρετ ΜακΓκούρκ
«40.000 ξένοι μαχητές τζιχαντιστές από 110 χώρες σε όλο τον κόσμο ήρθαν όλοι στη Συρία για να πολεμήσουν σ’ αυτό τον πόλεμο και όλοι ήρθαν μέσω της Τουρκίας. Το Χαλιφάτο βρισκόταν στα σύνορα της Τουρκίας. «Συνεργαστήκαμε» με την Τουρκία. Ήμουν στην Τουρκία
περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα, για να σφραγίσουν τα σύνορά τους και δεν το έκαναν. Είπαν ότι δεν μπορούσαν να το κάνουν, αλλά τη στιγμή που οι Κούρδοι κατέλαβαν μέρη των συνόρων, σφραγίστηκαν εντελώς σαν «τοίχος». Ας είμαστε λοιπόν ειλικρινείς σχετικά με το ιστορικό, δεν είναι ότι πήγαμε με το YPG και είπαμε στην Τουρκία να καθίσει σε μια γωνία, αυτό απλώς δεν είναι πραγματικό.
Στο Ιράν, η Τουρκία ήταν ο μεγαλύτερος «παραβάτης» των κυρώσεων από την πίσω πόρτα, για να «περάσει» σχεδόν 100 δις δολάρια σε ένα σχέδιο που οργανώθηκε από την Τουρκία, από την τουρκική κρατική τράπεζα, ο γενικός διευθυντής της οποίας διώχθηκε στη νότια περιφέρεια της Νέας Υόρκης και ο Ερντογάν κατηγόρησε ότι ο δικαστής και το δικαστικό μας σύστημα διοικούνται από τον κληρικό Γκιουλέν στην Πενσυλβάνια, κάτι που είναι γελοίο».
Σε άλλη συνέντευξή του δηλώνει:
«Το μεγαλύτερο μέρος του υλικού που ερχόταν να τροφοδοτήσει την πολεμική μηχανή του ISIS, ερχόταν από τα σύνορα της Τουρκίας στη Συρία. Αν κοιτάξετε τη βόρεια περιοχή της Συρίας και διασχίσετε απλώς αυτό που είναι τώρα τα σύνορα με την Τουρκία στην επαρχία Idlib (που διοικούσε ο Γκολάνι), αυτή είναι μια περιοχή που δεν δραστηριοποιηθήκαμε εμείς. Είναι πραγματικά μια περιοχή πλήρους επιρροής για την Τουρκία, η οποία κυριαρχείται τώρα εξ ολοκλήρου από ομάδες με δεσμούς με την Αλ Κάιντα. Όλα τα συνοριακά περάσματα με την Τουρκία ελέγχονται από την Αλ Κάιντα».
Όπως αναφέρει το Nordic Monitor, η ίδια η Τουρκία είχε χαρακτηρίσει τον Γκολάνι τρομοκράτη και το HTS τρομοκρατική οργάνωση. Παρόλα αυτά, ο Χακάν Φιντάν δεν έκρυψε ποτέ τη συνεργασία μαζί τους.
– Η απόφαση του τουρκικού υπουργικού συμβουλίου να κατατάξει τον αρχηγό του HTS Ahmedal-Sharaa, γνωστό και ως Abu Muhammadal-Jolani, ως τρομοκράτη το 2015, δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια βιτρίνα, σχεδιασμένη να δίνει την όψη συμμόρφωσης χωρίς ουσιαστική δράση.
– Μια έκθεση του τουρκικού υπουργείου Εσωτερικών του 2021 για τον ISIS περιγράφει λεπτομερώς τις τρομοκρατικές δραστηριότητες του Ahmedal-Sharaa, γνωστού και ως Abu Muhammad al-Jolani(*) και του αναπληρωτή του, Anas Hasan Khattab. Το έγγραφο υπογραμμίζει τη συμμετοχή τους στην τρομοκρατία, ιδιαίτερα στη Συρία και τις διασυνδέσεις τους με τζιχαντιστικά δίκτυα.
-Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης στο γαλλικό κρατικό τηλεοπτικό κανάλι France 24, στις 20 Δεκεμβρίου 2024, ο Φιντάν παραδέχτηκε ότι είχε συνεργαστεί μυστικά με το HTS.
Είχαμε εξαιρετική συνεργασία [με το HTS]», είπε ο Φιντάν, υποστηρίζοντας ότι η ομάδα είχε παράσχει πληροφορίες σχετικά με την ηγεσία του ISIS. «Μας βοήθησαν πολύ, αλλά λόγω των ευαισθησιών, δεν το δημοσιοποιήσαμε εκείνη τη στιγμή», πρόσθεσε.
Επομένως, οι άνθρωποι που βρίσκονται τώρα στην εξουσία στη Συρία είναι εκτός από τρομοκράτες και άνθρωποι της Τουρκίας, με όλη τη σημασία της έκφρασης.
Ο Πρόεδρος Τραμπ έγινε ο πρώτος ηγέτης ο οποίος επίσημα, όσο επίσημα μπορούσε να το κάνει καθώς δεν έχει αναλάβει ακόμα καθήκοντα, έδειξε δύο φορές με το δάχτυλο την Τουρκία πίσω από την ανατροπή Άσαντ αλλά και την καινούργια «μεταβατική» κυβέρνηση.
Σε αυτό το σημείο λοιπόν η εξίσωση μοιάζει να γίνεται ξεκάθαρη, παρόλα αυτά, ας παραθέσουμε μερικά ακόμη στοιχεία.
(*)Το όνομα του είναι Αχμάνταλ Σάρα και το Αλ-Τζολάνι ή Αλ-Γκολάνι είναι στρατιωτικό παρατσούκλι. Έχει αξία η ανάγνωση του στα εβραϊκά, Γκολάνι, καθώς όπως ο ίδιος έχει δηλώσει στο παρελθόν εισήλθε στη τζιχάντ με την 2η Ιντιφάντα του 2000 και το Γκολάνι προέρχεται από τα όρη του Γκολάν.
Η επιβεβαίωση εντός των ΗΠΑ
Το σενάριο συνεργασίας εκείνων που επωφελήθηκαν από την πτώση του Άσαντ, πολύ πιθανόν έρχεται να επιβεβαιώσει η Νίκι Χέιλι, πρώην Κυβερνήτης της Νότιας Καρολίνας και Πρέσβης των ΗΠΑ στα Η.Ε. την περίοδο Τραμπ, δηλώνοντας πως οι ΗΠΑ θα πρέπει να κάνουν την Τουρκία στρατηγικό σύμμαχο τους στη Μέση Ανατολή, δίνοντάς της μάλιστα δύο στρατιωτικές βάσεις που η ίδια ζητάει με απώτερο στόχο να συνδράμει στην ανατροπή του Ιράν, της τελευταίας από της 7 χώρες προς αποσταθεροποίηση και ανατροπή του status quo.
Έτσι, η Νίκι Χέιλι, επιβεβαιώνει πως οι ΗΠΑ για να επιτύχουν το 20ετές game plan τους είναι διατεθειμένες να συνεργαστούν με την Τουρκία για την πτώση του Ιράν. Γιατί όχι και του Άσαντ λοιπόν;
Όπως είδαμε και όπως αναφέρει και ο καθηγητής Τζέφρι Σακς οι ΗΠΑ έχουν κάνει πολλές φορές συμφωνίες ακόμη και με το «διάβολο», συμφωνίες «κάτω από το τραπέζι» για να επιτύχει το 20ετές σχέδιό τους.
Η τοποθέτηση της Νίκι Χέιλι είναι πολύ σημαντική, πέρα από ότι δείχνει ευθέως τη συνεργασία ΗΠΑ-Τουρκίας και προτρέπει σε περαιτέρω ανάπτυξή της. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολύ νωρίς ο Τραμπ ανακοίνωσε μετά την εκλογή του πως η Νίκι Χέιλι και ο Μάικ Πομπέο δεν θα βρεθούν στη νέα κυβέρνηση μετά από πολλές πιέσεις από επιφανείς φωνές του κινήματος ΜAGA. Οι φωνές αυτές έλεγαν πως Χέιλι και Πομπέο εκφράζουν τις ίδιες απόψεις με το βαθύ κράτος. Πολλές από αυτές τις φωνές είναι πλέον στην κυβέρνηση, όπως οι Τούλσι Γκάμπαρντ, Μπομπ Κένεντι, Τιμ Γουάλτζ και φυσικά ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς.
Έτσι, εάν το βαθύ κράτος προσπαθεί να παρεισφρήσει ακόμη και στην κυβέρνηση Τραμπ για να συνεχίσει το έργο του και οι εκφραστές του υποστηρίζουν τη συμμαχία ΗΠΑ-Τουρκίας, τότε αυτή η συμμαχία/συνεργασία πολύ πιθανόν να έχει πραγματοποιηθεί από την κυβέρνηση Μπάιντεν ή μάλλον Σάλιβαν-Μπλίνκεν-Πάιατ. Ο Άντονι Μπλίνκεν, μάλιστα, έκανε και μια παρασκηνιακή κίνηση που ταιριάζει στην φράση «Έκανε το κρυφό τόσο προφανές ώστε όλοι απόρησαν αν είναι αυτό πράγματι το μυστικό τους», αποκαλύπτοντας με τον πιο προφανή τρόπο το πιθανό παρασκήνιο συνεργασίας:
O εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάθιου Μίλλερ, δήλωσε στις 28 Δεκεμβρίου:
«Ο Υπουργός Μπλίνκεν μίλησε σήμερα με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν για τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία. Οι δύο Υπουργοί συζήτησαν τον κοινό στόχο να αποτραπεί η τρομοκρατία να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια της Τουρκίας και της Συρίας».
Η σκληρή πραγματικότητα;
Με την πτώση του Άσαντ, οι ΗΠΑ επιτυγχάνουν το 20ετές σχέδιο αλλαγής του status quo στη Συρία, το οποίο απέτυχαν να κάνουν το 2011 με την επιχείρηση Timber Sycamore.
Από την άλλη, με την πτώση του Άσαντ, η Τουρκία επιτυγχάνει το δικό της 20ετές πλάνο «υπερεπέκτασης» κατά τα Οθωμανικά πρότυπα, το οποίο έφερε ο Ερντογάν στο προσκήνιο και την πράξη από το την πρώτη εκλογή του ως Πρωθυπουργός το 2003.
Με τα γεγονότα, την πληροφόρηση και τις εξελίξεις να δείχνουν όλα προς τα εκεί, πόσο πιθανό είναι τα διασταυρωμένα συμφέροντα του «βαθέως κράτους» των ΗΠΑ και της Τουρκίας να έχουν οδηγήσει και στη διασταύρωση των δυνάμεων ή την εκατέρωθεν ανοχή;
Άλλωστε, οι ΗΠΑ έχουν παρελθόν στη συνεργασία με «κακούς» για να πέσουν άλλοι «κακοί». Για εκείνους που γνωρίζουν τα παρασκήνια καλύτερα και γνωρίζουν «εκείνα που γίνονται αλλά δεν λέγονται», είναι πλέον δεδομένο.
(*) Ο Εμμανουήλ Μπέζας είναι τελειόφοιτος του Τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και αρθρογραφεί για πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα και ειδικότερα για θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας.
*Ο Εμμανουήλ Μπέζας είναι δημοσιογράφος και τακτικός αρθρογράφος του europost.gr. Με εξειδίκευση σε θέματα γωστρατηγικής και γεωπολιτικής των ΗΠΑ, με ιδιαίτερη έμφαση και προσοχή στη νέα πολιτική του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα