Διπλωματικό θρίλερ: Νon paper-«φάντασμα» για ένωση του Κοσόβου με την Αλβανία και διάλυση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης

Ένα «non paper φάντασμα» που αναφέρεται σε αλλαγές των συνόρων στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, όπως στην ειρηνική διάλυση της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης και την ένωση του Κοσόβου με την Αλβανία έχει προκαλέσει μεγάλο προβληματισμό στις χώρες της περιοχής αλλά και στις Βρυξέλλες, καθώς φαίνεται ότι παραλήπτης αυτού του ανεπίσημου διπλωματικού εγγράφου, του οποίου οι συγγραφείς είναι άγνωστοι, είναι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.

Από την περασμένη Δευτέρα, υπήρξαν εικασίες στη Σλοβενία, την Κροατία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη σχετικά με το εάν ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας Γιάνεζ Γιάνσα
έστειλε πραγματικά στις Βρυξέλλες ένα ανεπίσημο διπλωματικό έγγραφο (non paper), το οποίο αναφέρεται σε συνοριακές αλλαγές σε χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (το διπλωματικό σώμα της ΕΕ) δήλωσαν στο δίκτυο Euractiv, ότι έχουν πλήρη άγνοια για το εν λόγω έγγραφο, το γραφείο όμως του πρόεδρου Σαρλ Μισέλ ούτε αρνείται, αλλά ούτε επιβεβαιώνει την ύπαρξη αυτού του εγγράφου. Παράλληλα άγνοια δηλώνουν και Ευρωπαίοι διπλωμάτες, που υποστηρίζουν ότι δεν έχει παρουσιαστεί κανένα τέτοιο έγγραφο στους αντιπροσώπους των κρατών – μελών.

Ωστόσο μια ενημερωτική ιστοσελίδα στην Σλοβενία, και συγκεκριμένα η necenzurirano.si, δημοσίευσε τμήματα αυτού του παράξενου non paper, όπου κάνει λόγο για επαναπροσδιορισμό των συνόρων στην περιοχή για να επιλυθούν μακροχρόνια προβλήματα στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και το Κόσοβο.

Συγκεκριμένα το περίεργο αυτό έγγραφο αναφέρει ότι μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον που έληξε τον πόλεμο στη Βοσνία η ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών της περιοχής οδήγησε στη βελτίωση των σχέσεων και στη σταθερότητα, αλλά δεν έλυσε βασικά προβλήματα. Παράλληλα αναφέρει ότι είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς σήμερα ότι υπάρχει περίπτωση για γρήγορη ένταξη στην ΕΕ της Σερβίας και του Κοσόβου, ενώ άλλες χώρες, όπως η Τουρκία προσπαθούν να αυξήσουν την επιρροή τους στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και τη Βόρεια Μακεδονία.

Οι «λύσεις» που αναφέρονται στο έγγραφο είναι οι εξής.

α) Ενοποίηση του Κοσόβου και της Αλβανίας

β) Παραχώρηση, ως αντάλλαγμα, στη Σερβία του ευρύτερου μέρους της Republika Srpska, δηλαδή της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας

γ) Ένωση των κροατικών περιοχών της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης με την Κροατία ή παραχώρηση ειδικού καθεστώτος όπως αυτό που ισχύει στο Νότιο Τιρόλο.

δ) Το ίδιο καθεστώς προβλέπεται και για τις σερβικές περιοχές του Κοσόβου.

ε) Οι Βόσνιοι θα αποκτήσουν ανεξάρτητο κράτος και με δημοψήφισμα θα μπορούν να επιλέξουν είτε την ΕΕ, είτε την σύσφιξη των σχέσεων τους με άλλη χώρα, όπως η Τουρκία.

«Προς το παρόν, η συντριπτική πλειοψηφία των Βοσνίων τάσσονται υπέρ της ΕΕ, με την απότομη αύξηση της τουρκικής επιρροής και του ριζοσπαστικού Ισλάμ, η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί δραστικά την επόμενη δεκαετία» αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Κροατίας, Γκόρνταν Γκρλιτς ταξίδεψε στην πρωτεύουσα της Βοσνίας, Σεράγεβο στις 14 Απριλίου 2021 και ηρέμησε τα πνεύματα: η Κροατία σε κάθε περίπτωση υπερασπίζεται την ακεραιότητα της γειτονικής χώρας, ενώ για το «non paper – φάντασμα» είπε ότι δεν δεν υπάρχει καμία απόδειξη για τη γνησιότητά του.

Επίσης, σύμφωνα με Μέσα Ενημέρωσης στη Βοσνία, ο πρεσβευτής της Σλοβενίας στο Σεράγεβο κλήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών της χώρας για να εξηγήσει τις φήμες σχετικά με φερόμενα σχέδια της Λιουμπλιάνα για τη διάλυση της χώρας και τον επανασχεδιασμό των συνόρων στα Δυτικά Βαλκάνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Σλοβενία θα αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ την 1η Ιουνίου, και ο πρωθυπουργός της χώρας Γιάνεζ Γιάνσα έχει ήδη θέσει τα Δυτικά Βαλκάνια στην κορυφή της ατζέντας του.

Σύμφωνα με τη γερμανική έκδοση της Deutsche Welle, συντάκτης, ή τουλάχιστον ένας από τους συντάκτες αυτού του ανυπόγραφου εγγράφου, είναι ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας.

Τον περασμένο Μάρτιο, έξι κράτη- μέλη της ΕΕ και συγκεκριμένα η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Κύπρος, η Ουγγαρία και η Σλοβενία, είχαν συνυπογράψει ένα non paper με αφορμή τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις 22 του μήνα, τονίζοντας ότι η Βοσνία-Ερζεγοβίνη πρέπει «να παραμείνει στο επίκεντρο της ΕΕ».