Η Ευρωπαϊκή Ένωση βάζει φρένο στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, υπογραμμίζοντας πως η δημοκρατία και το κράτος δικαίου δεν αποτελούν διαπραγματεύσιμα μεγέθη. Με σκληρή γλώσσα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδικάζει την αυξανόμενη αυταρχικότητα του τουρκικού καθεστώτος και τις διώξεις της αντιπολίτευσης.
Σε απόλυτο τέλμα οδηγείται η ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως καταγράφεται σε σχέδιο έκθεσης της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου, το οποίο εγκρίθηκε με 48 ψήφους υπέρ, 3 κατά και 23 αποχές. Η έκθεση αυτή, που αναμένεται να τεθεί προς ψήφιση στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα: χωρίς ουσιαστική πρόοδο σε ζητήματα δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεν μπορεί να υπάρξει επανεκκίνηση της ενταξιακής διαδικασίας.
Το κείμενο της έκθεσης αναφέρει πως, παρά τις φιλοευρωπαϊκές προσδοκίες πολλών Τούρκων πολιτών, η κυβέρνηση της χώρας δεν έχει προβεί στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την άρση των θεσμικών και δημοκρατικών ελλείψεων. Μάλιστα, εκφράζεται έντονη ανησυχία για την «συστηματική υπονόμευση» της δημοκρατίας, με αποκορύφωμα την πρόσφατη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου – μια ενέργεια που χαρακτηρίζεται πολιτικά κατευθυνόμενη και στοχευμένη απομάκρυνση πολιτικού αντιπάλου.
Η έκθεση τονίζει ότι η τουρκική ηγεσία προωθεί ένα πλήρως αυταρχικό μοντέλο διακυβέρνησης, επιβάλλοντας σοβαρούς περιορισμούς στις ελευθερίες έκφρασης και συνάθροισης. Οι ευρωβουλευτές καλούν την Άγκυρα να τερματίσει τις διώξεις κατά κομμάτων της αντιπολίτευσης και να αποκαταστήσει το κράτος δικαίου.
Παράλληλα, αναγνωρίζεται η γεωπολιτική σημασία της Τουρκίας και ο ρόλος της ως στρατηγικού εταίρου της Ε.Ε. σε θέματα ασφάλειας, μετανάστευσης και ενέργειας. Ωστόσο, επισημαίνεται πως οι στρατηγικές σκοπιμότητες δεν μπορούν να υπερισχύσουν των δημοκρατικών αρχών, οι οποίες αποτελούν θεμελιώδη προϋπόθεση για την ευρωπαϊκή ένταξη.
Ο εισηγητής της έκθεσης, Ισπανός ευρωβουλευτής Nacho Sánchez Amor, δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Η ένταξη στην ΕΕ δεν είναι ζήτημα γεωπολιτικής διαπραγμάτευσης. Είναι δέσμευση στη δημοκρατία. Όσο η Τουρκία επιλέγει τον αυταρχισμό, απομακρύνεται από την Ευρώπη».
Οι ευρωβουλευτές καταλήγουν πως, ακόμη και αν η ενταξιακή πορεία έχει παγώσει, υπάρχει περιθώριο για στενότερη στρατηγική συνεργασία με την Τουρκία σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος – εφόσον τηρούνται βασικές δημοκρατικές προϋποθέσεις.