COVID-19 
Οι Τούρκοι πολίτες προκάλεσαν το μεγαλύτερο εκλογικό πλήγμα στον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το κόμμα του την Κυριακή, σε μια εκλογική αναμέτρηση που επιβεβαίωσε την αντιπολίτευση ως πολιτική δύναμη και ενίσχυσε τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου ως κύριο αντίπαλο του προέδρου, αναφέρει σε ανάλυσή του το Reuters.
Με την καταμέτρηση των περισσότερων ψήφων, ο Ιμάμογλου προηγήθηκε με 10 ποσοστιαίες μονάδες στην κούρσα για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, της μεγαλύτερης πόλης της Τουρκίας, ενώ το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) διατήρησε την Άγκυρα και κέρδισε άλλες 15 δημαρχιακές έδρες σε πόλεις σε όλη την επικράτεια.
Η χθεσινή βραδιά σηματοδότησε τη χειρότερη ήττα για τον Ερντογάν και το κόμμα του (AKP) στις δύο και πλέον δεκαετίες που βρίσκονται στην εξουσία και θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια αλλαγή στο διχασμένο πολιτικό τοπίο της χώρας. Ο Ερντογάν έκανε λόγο για “σημείο καμπής” σε μεταμεσονύκτια ομιλία του.
Ο ίδιος και το ΑΚΡ τα πήγαν χειρότερα από ό,τι προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις λόγω της εκτίναξης του πληθωρισμού, των δυσαρεστημένων ισλαμιστών ψηφοφόρων και, στην Κωνσταντινούπολη, της απήχησης του Ιμάμογλου πέρα από την κοσμική βάση του CHP, όπως δήλωσαν αναλυτές.
“Αυτοί που δεν καταλαβαίνουν το μήνυμα του έθνους θα χάσουν τελικά”, δήλωσε ο 53χρονος Ιμάμογλου σε χιλιάδες πανηγυρίζοντες υποστηρικτές του αργά την Κυριακή, μερικοί από τους οποίους φώναζαν τον Ερντογάν να παραιτηθεί.
Ανάλυση Reuters: Γιατί οι Τούρκοι τιμώρησαν τον Ερντογάν – Πιθανός διεκδικητής της προεδρίας ο Ιμάμογλου
“Απόψε, 16 εκατομμύρια πολίτες της Κωνσταντινούπολης έστειλαν ένα μήνυμα τόσο στους αντιπάλους μας όσο και στον πρόεδρο”, δήλωσε ο πρώην επιχειρηματίας, ο οποίος εισήλθε στην πολιτική το 2008 και τώρα προβάλλεται ευρέως ως πιθανός διεκδικητής της προεδρίας.
Ο Ερντογάν, ο οποίος τη δεκαετία του 1990 ήταν επίσης δήμαρχος της γενέτειράς του, της Κωνσταντινούπολης, είχε κάνει σκληρή προεκλογική εκστρατεία ενόψει των δημοτικών εκλογών, τις οποίες οι αναλυτές περιέγραψαν ως μέτρο τόσο της υποστήριξής του όσο και της ανθεκτικότητας της αντιπολίτευσης.
Απευθυνόμενος σε πλήθος κόσμου που είχε συγκεντρωθεί στα κεντρικά γραφεία του AKP στην Άγκυρα, ο Ερντογάν δήλωσε ότι η συμμαχία του είχε “χάσει ύψος” σε όλο το έθνος και ότι θα λάβει μέτρα για να αντιμετωπίσει το μήνυμα των ψηφοφόρων.
“Αν κάναμε λάθος, θα το διορθώσουμε τα επόμενα χρόνια”, είπε. “Αν μας λείπει κάτι, θα το συμπληρώσουμε”.
Σε άλλο σημείο της Άγκυρας, χιλιάδες ακόμη υποστηρικτές είχαν νωρίτερα ανεμίσει τουρκικές και κομματικές σημαίες για μια ομιλία του επανεκλεγέντος δημάρχου του CHP Μανσούρ Γιαβάς, ο οποίος νίκησε τον αντίπαλό του από το AKP σε μια ακόμη απογοήτευση για τον Ερντογάν.
Σύμφωνα με το 92,92% των ψηφοδελτίων που άνοιξαν στην Κωνσταντινούπολη, τη μεγαλύτερη πόλη της Ευρώπης και οικονομική ατμομηχανή της χώρας, ο Ιμάμογλου εξασφάλισε το 50,92% των ψήφων, έναντι 40,05% του διεκδικητή του AKP Μουράτ Κουρούμ, πρώην υπουργού στην κυβέρνηση του Ερντογάν.
Οι δημοσκοπήσεις είχαν προβλέψει μια αμφίρροπη αναμέτρηση στην Κωνσταντινούπολη και πιθανές απώλειες του CHP σε ολόκληρη τη χώρα.
Ωστόσο, τα μερικά επίσημα αποτελέσματα που ανακοίνωσε το κρατικό πρακτορείο Anadolu έδειξαν ότι το ΑΚΡ και ο κύριος σύμμαχός του έχασαν τα πρωτεία σε 19 βασικούς δήμους, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων πόλεων Μπούρσα και Μπαλικεσίρ στο βιομηχανοποιημένο βορειοδυτικό τμήμα, γεγονός που ενδεχομένως αντανακλά τις πιέσεις στους μισθωτούς.
Το CHP προηγήθηκε σε εθνικό επίπεδο με σχεδόν 1% των ψήφων, για πρώτη φορά μετά από 35 χρόνια, όπως έδειξαν τα αποτελέσματα.
Τι λένε οι αναλυτές
Το 2019, ο Ιμάμογλου είχε επιφέρει ένα ισχυρό εκλογικό πλήγμα στον Ερντογάν όταν κέρδισε για πρώτη φορά την Κωνσταντινούπολη, τερματίζοντας 25 χρόνια διακυβέρνησης της πόλης από το ΑΚΡ και τους ισλαμιστές προκατόχους του, συμπεριλαμβανομένης της θητείας του ίδιου του Ερντογάν ως δημάρχου της τη δεκαετία του 1990. Το CHP κέρδισε επίσης την Άγκυρα εκείνο το έτος.
Ο Ερντογάν αντεπιτέθηκε το 2023 εξασφαλίζοντας την επανεκλογή του και μία κοινοβουλευτική πλειοψηφία με τους εθνικιστές συμμάχους του, παρά την κρίση ακρίβειας που πιέζει εκατομμύρια πολίτες στη χώρα.
Οι αναλυτές είπαν ότι οι οικονομικές πιέσεις, συμπεριλαμβανομένου του πληθωρισμού σχεδόν 70% και της επιβράδυνσης της ανάπτυξης που προκλήθηκε από ένα επιθετικό καθεστώς νομισματικής σύσφιξης, ώθησαν τους ψηφοφόρους να τιμωρήσουν το ΑΚΡ αυτή τη φορά.
ΤΟΥΡΚΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
“Η οικονομία ήταν ο αποφασιστικός παράγοντας”, δήλωσε ο Hakan Akbas, ανώτερος σύμβουλος στην Albright Stonebridge Group. “Ο τουρκικός λαός απαίτησε αλλαγή και ο Ιμάμογλου είναι πλέον η νέμεση του προέδρου Ερντογάν”.
Ο Mert Arslanalp, επίκουρος καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Bogazici της Κωνσταντινούπολης, δήλωσε ότι πρόκειται για τη “σοβαρότερη εκλογική ήττα” του Ερντογάν από τότε που ανέβηκε στην εξουσία το 2002.
“Ο Ιμάμογλου απέδειξε ότι μπορούσε να υπερβεί τις βαθιές κοινωνικοπολιτικές διαιρέσεις που καθορίζουν το εκλογικό σώμα της αντιπολίτευσης στην Τουρκία, ακόμη και χωρίς τη θεσμική υποστήριξή τους”, είπε. “Αυτό τον καθιστά τον πιο πολιτικά ανταγωνιστικό αντίπαλο του καθεστώτος του Ερντογάν”.
