Σοκ στη Μεσσηνία: «Κατέρρευσε» η αιωνόβια Βελανιδιά – σύμβολο της Επανάστασης – Καταγγελίες για αμέλεια

Λίγο μετά το ξημέρωμα της 8ης Σεπτεμβρίου 2025, η Μεσσηνία ξύπνησε με ένα θλιβερό νέο: η αιωνόβια Βελανιδιά της Επανάστασης στους Κάτω Αμπελόκηπους του Δήμου Πύλου-Νέστορος, το δέντρο-σύμβολο της πρώτης αντίστασης των Ελλήνων κατά του Ιμπραήμ, κατέρρευσε εν μέρει. Ένας από τους μεγάλους βραχίονές της έσπασε, σηματοδοτώντας όχι μόνο την εύθραυστη φύση του μνημειακού δέντρου, αλλά και την αμέλεια των αρμόδιων αρχών που επί πέντε χρόνια γνώριζαν τον κίνδυνο και δεν έπραξαν τα δέοντα.

Η υπεραιωνόβια βελανιδιά, ηλικίας άνω των 400 ετών, είχε ήδη πληγεί το 2019 από ισχυρό κεραυνό, που άφησε τον κορμό της γυμνό και εκτεθειμένο. Από το 2020, επιστημονικές μελέτες είχαν καταγράψει σοβαρή προσβολή από το ξυλοφάγο έντομο Zeuzera. Παρά το πόρισμα του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων, καμία ουσιαστική παρέμβαση δεν υλοποιήθηκε για τη διάσωση του δέντρου. Το αποτέλεσμα ήταν μοιραίο: σταδιακή νέκρωση κλάδων και, σήμερα, η κατάρρευση ενός ιστορικού τμήματός του.

Ο ζωντανός «μάρτυρας» της Επανάστασης

Η Βελανιδιά της Επανάστασης δεν είναι απλώς ένα δέντρο. Είναι ο τελευταίος ζωντανός μάρτυρας της Μάχης στα Κάτω Μηνάγια το 1825, όταν οι Έλληνες ύψωσαν για πρώτη φορά το ανάστημά τους απέναντι στον στρατό του Ιμπραήμ. Η ίδια μνημονεύεται από τη Γαλλική Επιστημονική Αποστολή του Μοριά το 1829, που κατέγραψε την αξία των βελανιδιών της περιοχής για τον τόπο και τους ανθρώπους του. Στις ρίζες της συμπυκνώνεται μνήμη, παράδοση και το πείσμα ενός λαού για ελευθερία.

Το δέντρο, που πρόσφερε κλαδιά για τη δημιουργία του «Στεφάνου Ελευθερίας» στην επέτειο των 200 χρόνων της Επανάστασης, εντάσσεται στο Δίκτυο Αιωνόβιων Δέντρων της Ελληνικής Επανάστασης. Με τη στήριξη της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», έγινε ακόμη και πρωταγωνιστής σε σποτ-σύμβολο για την προβολή του Δικτύου. Η ίδια βελανιδιά που αποτέλεσε «πρεσβευτή μνήμης» στο παρελθόν, σήμερα φωνάζει μέσα από την πληγή της για φροντίδα και προστασία.

Σύμφωνα με το tharrosnews.gr το Ινστιτούτο Πολιτισμού Μεσσηνίας έχει ήδη κινητοποιηθεί, ενημερώνοντας το Δασαρχείο Καλαμάτας και τον Δήμο Πύλου-Νέστορος, ενώ ζητήθηκε επιστημονική συνδρομή από ερευνητικά ινστιτούτα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Το μήνυμα είναι σαφές: αυτό το μνημείο της φύσης και της Ιστορίας δεν πρέπει να χαθεί.