Το τρόφιμο – έκπληξη που μειώνει δραστικά το λίπος στο ήπαρ

Μία δίαιτα υψηλής, και όχι χαμηλής, περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες και μειωμένη σε θερμίδες οδήγησε σε μείωση του συσσωρευμένου λίπους στο ήπαρ κατά 40%, βάσει των ευρημάτων γερμανικής μελέτης που εξέτασε την επίδραση του διατροφικού σχήματος στη μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος, την πιο συχνή αιτία χρόνιας ηπατοπάθειας παγκοσμίως.

Ερευνητική ομάδα του Γερμανικού Ινστιτούτου Διατροφής Potsdam-Rehbruecke (DifE), υπό την Δρ. Olga Ramich και τον καθηγητή Andreas Pfeiffer, είχε εντοπίσει ήδη σε προγενέστερες μελέτες πως μία δίαιτα υψηλή σε πρωτεΐνες είναι πιο αποτελεσματική έναντι της χαμηλής σε πρωτεΐνες, και σε νέα μελέτη -που δημοσιεύεται στο Liver– ρίχνει τώρα φως στο μηχανισμό λειτουργίας της συγκεκριμένης διατροφής.

Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος χαρακτηρίζεται από συσσώρευση λίπους στο ήπαρ και συχνά σχετίζεται με παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2, υψηλή αρτηριακή πίεση και διαταραχές των λιπιδίων. Εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκυμονεί κίνδυνο εκδήλωσης κίρρωσης του ήπατος και μπορεί να απειλήσει τη ζωή του πάσχοντος.

Τα αίτια της νόσου κυμαίνονται από έναν ανθυγιεινό τρόπο ζωής -κατανάλωση πολλών τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και σάκχαρα, καθώς και έλλειψη σωματικής άσκησης- έως γενετικούς παράγοντες.

Στο πλαίσιο της νέας μελέτης, οι ερευνητές εξέτασαν πώς η περιεκτικότητα τροφίμων σε πρωτεΐνες επηρεάζει την ποσότητα του ηπατικού λίπους σε παχύσαρκα άτομα που πάσχουν από μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος.

Δεκαεννέα συμμετέχοντες ακολούθησαν δίαιτα με υψηλή ή χαμηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες για τρεις εβδομάδες. Στη συνέχεια, υποβλήθηκαν σε βαριατρική χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας κατά την οποία ελήφθησαν δείγματα ήπατος.

Η ανάλυση των δειγμάτων έδειξε ότι η χαμηλή σε θερμίδες και υψηλή σε πρωτεΐνες δίαιτα μείωσε το λίπος του ήπατος πιο αποτελεσματικά από τη δίαιτα χαμηλή τόσο σε θερμίδες, όσο και σε πρωτεΐνες. Στην πρώτη περίπτωση η ποσότητα του λίπους είχε μειωθεί κατά 40%, ενώ στη δεύτερη παρέμεινε αμετάβλητη.

Οι συμμετέχοντες και στις δύο ομάδες έχασαν συνολικά περίπου πέντε κιλά.

«Εάν τα αποτελέσματα συνεχίσουν να επιβεβαιώνονται σε μεγαλύτερες μελέτες, η σύσταση για αυξημένη πρόσληψη πρωτεΐνης σε συνδυασμό με μία υγιεινή διατροφή χαμηλών λιπαρών θα μπορούσε να βρει το δρόμο της στην ιατρική ως σκέλος μίας αποτελεσματικής θεραπείας για το λιπώδες ήπαρ» δηλώνει ο Andreas Pfeiffer.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η θετική επίδραση αυτής της δίαιτας έγκειται κυρίως στο γεγονός ότι η πρόσληψη, αποθήκευση και σύνθεση του λίπους καταστέλλεται. Αυτό υποδηλώνουν οι εκτεταμένες γενετικές αναλύσεις των δειγμάτων του ήπατος που διεξήγαγε ακολούθως ο καθηγητής Stephan Herzig και η ομάδα του στο ερευνητικό κέντρο Helmholtz Zentrum München.

Βάσει αυτών των αναλύσεων, πολλά γονίδια που είναι υπεύθυνα για την απορρόφηση, την αποθήκευση και τη σύνθεση του λίπους στο ήπαρ ήταν λιγότερο ενεργά μετά τη δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες συγκριτικά μετά τη χαμηλή.

Παράλληλα, ερευνήθηκαν και τα μιτοχόνδρια με αναπάντεχα αποτελέσματα, σύμφωνα με την Δρ Olga Ramich, η οποία διεξήγαγε τη σχετική έρευνα από κοινού με συναδέλφους της στο Τμήμα Φυσιολογίας και Ενεργειακού Μεταβολισμού του Γερμανικού Ινστιτούτου Διατροφής Potsdam-Rehbruecke.

«Η μιτοχονδριακή δραστηριότητα ήταν πολύ παρόμοια και στις δύο ομάδες. Αυτό μας εξέπληξε. Αρχικά υποθέσαμε ότι η δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες θα αύξανε τη δραστηριότητα των μιτοχονδρίων και έτσι θα συνέβαλε στη μείωση του ηπατικού λίπους» δήλωσε η επικεφαλής του Τμήματος Φυσιολογίας και Ενεργειακού Μεταβολισμού, Susanne Klaus.

Τους ερευνητές εξέπληξε, επίσης, το γεγονός ότι τα επίπεδα στον ορό του αυξητικού παράγοντα ινοβλαστών 21 ήταν χαμηλότερα μετά τη δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες που μείωσε το λίπος του ήπατος απ’ ότι μετά τη χαμηλή σε πρωτεΐνες δίαιτα.