Αδιανόητο: Νέο σκάνδαλο, με απευθείας αναθέσεις στον ΟΣΕ, μετά το έγκλημα’ των Τεμπών!

Για απευθείας αναθέσεις υπηρεσιών φύλαξης στον ΟΣΕ κάνει λόγο η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ καταθέτοντας ερώτηση προς τον Γιώργο Γεραπετρίτη.

«Ο Ν. 4506/2017 προέβλεπε ότι οι προσλήψεις προσωπικού με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου μπορούσαν να έχουν διάρκεια έως 18 μήνες, όμως μετά από δύο χρόνια περίπου σε σχετική απόφασή του ο ΟΣΕ, στις 05-04-2019, προκηρύσσει την πρόσληψη 160 ατόμων με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου 12 μηνών για την κάλυψη αναγκών φύλαξης ισόπεδων διαβάσεων και εγκαταστάσεων. Επίσης όταν άρχισαν αυτές οι προσλήψεις να υλοποιούνται, στις αρχές πλέον του 2021, με το Ν. 4765/2021 καταργήθηκε το όγδοο άρθρο του Ν. 4506/2017 για τις προσλήψεις, οδηγώντας την ανάθεση υπηρεσιών των φορέων του Δημοσίου σε ιδιώτες μέσω διαγωνισμών, χωρίς να δίνεται η δυνατότητα σε ήδη εκπαιδευμένους πολίτες να μπορούν να εργασθούν. Για το ζήτημα αυτό έχουμε καταθέσει σχετικές ερωτήσεις στο παρελθόν.

Επίσης μετά την ολοκλήρωση των 12μηνων αυτών συμβάσεων οι ανάγκες φύλαξης καλύπτονται με διαδοχικές συμβάσεις απευθείας αναθέσεων που συνάπτει ο Ο.Σ.Ε με εταιρείες security. Με αποτέλεσμα από τον 12/2020 μέχρι τις αρχές του 2023 να έχουν συναφθεί 76 διαδοχικές συμβάσεις απευθείας αναθέσεων, περιορισμένης διάρκειας 15-20 ημερών περίπου η κάθε μία και με συνολικό προϋπολογισμό 3,4 εκατ. ευρώ. Από τις συμβάσεις αυτές το 90% (περίπου 3 εκατ. ευρώ) έχουν ανατεθεί στον ίδιο ανάδοχο» επισημαίνουν οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ στην ερώτηση τους.

Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ζητά επίσης από τον αρμόδιο υπουργό να καταθέσει στη Βουλή:

-Την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την υπ’ αριθμ. 7837/19.02.2020 σύμβαση και τις πέντε (5) διαδοχικές τροποποιήσεις (συμπληρωματικές συμβάσεις).

-Τις οικονομικές προσφορές που έχουν κατατεθεί, οι οποίες συμφωνα με τη νομοθεσία για συμβάσεις κάτω των 30.000 ευρώ θα πρέπει να είναι τουλάχιστον τρείς, για τη σύναψη της κάθε μίας απευθείας ανάθεση.

Αναλυτικά, η ερώτηση του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ έχει ως εξής:
«ΕΡΩΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΚΕ

Προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, κ. Γ. Γεραπετρίτη

Θέμα: «Απευθείας αναθέσεις υπηρεσιών φύλαξης στον ΟΣΕ».

Κύριε Υπουργέ,

Η φύλαξη των ισόπεδων διαβάσεων του ΟΣΕ αποτελεί μια υπηρεσία ιδιαιτέρως σημαντική και απολύτως αναγκαία για την εξασφάλιση της ασφάλειας των πολιτών, καθώς σύμφωνα και με τις τελευταίες ετήσιες εκθέσεις ασφάλειας της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (Ρ.Α.Σ.), τα δυστυχήματα στις ισόπεδες διαβάσεις τρένων αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία ατυχημάτων στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Παρ’ όλα αυτά όμως περίπου το 45% των ισόπεδων διαβάσεων παραμένουν αφύλακτες.

Ο Ν. 4506/2017 προέβλεπε ότι οι προσλήψεις προσωπικού με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου μπορούσαν να έχουν διάρκεια έως 18 μήνες, όμως μετά από δύο χρόνια περίπου σε σχετική απόφασή του ο ΟΣΕ, στις 05-04-2019, προκηρύσσει την πρόσληψη 160 ατόμων με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου 12 μηνών για την κάλυψη αναγκών φύλαξης ισόπεδων διαβάσεων και εγκαταστάσεων. Επίσης όταν άρχισαν αυτές οι προσλήψεις να υλοποιούνται, στις αρχές πλέον του 2021, με το Ν. 4765/2021 καταργήθηκε το όγδοο άρθρο του Ν. 4506/2017 για τις προσλήψεις, οδηγώντας την ανάθεση υπηρεσιών των φορέων του Δημοσίου σε ιδιώτες μέσω διαγωνισμών, χωρίς να δίνεται η δυνατότητα σε ήδη εκπαιδευμένους πολίτες να μπορούν να εργασθούν. Για το ζήτημα αυτό έχουμε καταθέσει σχετικές Ερωτήσεις στο παρελθόν.

Επίσης μετά την ολοκλήρωση των 12μηνων αυτών συμβάσεων οι ανάγκες φύλαξης καλύπτονται με διαδοχικές συμβάσεις απευθείας αναθέσεων που συνάπτει ο Ο.Σ.Ε με εταιρείες security. Με αποτέλεσμα από τον 12/2020 μέχρι τις αρχές του 2023 να έχουν συναφθεί 76 διαδοχικές συμβάσεις απευθείας αναθέσεων, περιορισμένης διάρκειας 15-20 ημερών περίπου η κάθε μία και με συνολικό προϋπολογισμό 3,4 εκατ. ευρώ. Από τις συμβάσεις αυτές το 90% (περίπου 3 εκατ. ευρώ) έχουν ανατεθεί στον ίδιο ανάδοχο.

Ωστόσο ενώ οι αλλεπάλληλες συμβάσεις απευθείας αναθέσεων πραγματοποιούνται με μια ατέρμονη διαδικασία, παράλληλα βρίσκεται σε εξέλιξη και η διαγωνιστική διαδικασία ανοιχτού διαγωνισμού, ο οποίος δεν ολοκληρώνεται λόγω εμπλοκών από τους διαγωνιζόμενους. Η προσπάθεια του ΟΣΕ για την ανάθεση του εν λόγω έργου με τη διαδικασία της «διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού», ανακόπηκε ύστερα από την αρνητική απάντηση της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ), ΓΝΩΜΗ Δ75/2021, σε σχετικό ερώτημα που είχε υποβάλλει ο ΟΣΕ, επισημαίνοντας από την πλευρά της ότι δεν προέκυπταν επαρκείς λόγοι για την τεκμηρίωση του κατεπείγοντος, οφειλόμενου σε απρόβλεπτα γεγονότα, ότι ο ΟΣΕ είχε ήδη, επί 1,5 έτος, κάνει χρήση «…όλων των συναφών με την πανδημική κρίση διατάξεων της νομοθεσίας, ενώ σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στον φάκελο του αιτήματος, το σύνολο, πλην δυο, των προαναφερομένων είκοσι τεσσάρων (24) υποβληθεισών συμβάσεων, έχει ανατεθεί στον ίδιο οικονομικό φορέα – ανάδοχο…» και χαρακτηριστικά καταλήγοντας ότι “…Σε κάθε περίπτωση, υπογραμμίζεται ότι οι υπηρεσίες φύλαξης αποτελούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες των αναθετουσών αρχών/ αναθετόντων φορέων, οι οποίες οφείλουν να προγραμματίζουν έγκαιρα τις προπαρασκευαστικές των διαδικασιών ανάθεσης αυτών ενέργειες, συνεκτιμώντας τυχόν καθυστερήσεις. Στο πλαίσιο αυτό επισημαίνεται ότι ο ορθός προγραμματισμός των συμβάσεων αφορά τόσο στην έγκαιρη εκκίνηση των διαδικασιών σύναψης, όσο και στην επιλογή των κατάλληλων εργαλείων και μέσων/διαδικασιών που παρέχονται από το δίκαιο των δημοσίων συμβάσεων προς επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου.

Κατά συνέπεια προκύπτει ότι η εν λόγω τακτική της εταιρείας δεν αποτελεί καλή πρακτική και δε συνάδει με τον ορθό προγραμματισμό των παγίων και διαρκών αναγκών της. ”

Με βάση τα ανωτέρω ερωτάσθε κ. Υπουργέ:

1. Για ποιους λόγους η διαγωνιστική διαδικασία υπ’ αριθμ.: 20001/2020 σχετικά με τις υπηρεσίες φύλαξης του ΟΣΕ δεν ξεκίνησε σε χρονική στιγμή, κατά την οποία οποιαδήποτε καθυστέρηση να μην δημιουργεί πρόβλημα στην εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών;

2. Δεδομένου ότι πρόκειται για διαγωνισμό για πάγιες και διαρκείς ανάγκες, με καθορισμένο και σύνηθες αντικείμενο, μπορούσε να οριστεί η προκήρυξη νωρίτερα, ώστε να υπάρχει γρηγορότερα ανάδοχος;

3. Γιατι η καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών παρατάθηκε έως την 17-09-2020; Πρόκειται για ιδιαίτερα μεγάλο χρονικό διάστημα από την ημερομηνια της προκήρυξης του διαγωνισμού και σύμφωνα με το ιστορικό που αναγράφεται στην γνωμοδότηση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ, δεν προκύπτει άσκηση προδικαστικής προσφυγής κατά των όρων της σχετικής διακήρυξης.

4. Σε ποιες ενέργειες έχετε προβεί για την υπ’ αριθμ. 7837/19.02.2020 σύμβαση, η οποία με τις 5 διαδοχικές τροποποιήσεις που έχει λάβει, το συνολικό ποσό της σύμβασης έχει ξεπεράσει κατά πολύ το όριο του 1.000.000 ευρώ που αποτελεί κατά το άρθρο 235 το κατώτατο όριο για τις κοινωνικές και άλλες ειδικές υπηρεσίες που ανατίθενται στο πλαίσιο του Βιβλίου ΙΙ ν. 4412/2016;

4.α. Υπάρχει η σύμφωνη γνώμη του Ελεγκτικού Συνεδρίου;

4.β. Αν δεν υπάρχει σύμφωνη γνώμη του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή είναι αρνητική έχει προβεί ο αρμόδιος υπουργός σε ακύρωση της σύμβασης;

5. Όπως φαίνεται στον επισυναπτόμενο Πίνακα 1, η υπηρεσία έκανε 76 απευθείας διαδοχικές αναθέσεις σε διάστημα 2 ετών. Σύμφωνα με το νόμο 4412/2016 αρ. 330 και την συνήθη πρακτική που ακολουθείται στο Ελληνικό Δημόσιο, η πρόσκληση για συμβάσεις κάτω των 30.000 ευρώ (απευθείας αναθέσεις) δίδονται τουλάχιστον σε τρείς (3) οικονομικούς φορείς.

5.α. Ακολουθήθηκε η συγκεκριμένα διαδικασία και αν ναι, βρίσκονται στα αρχεία της υπηρεσίας οι υπόλοιπες προσφορές;

5.β. Διαφοροποιήθηκαν οι προσκλήσεις προς τους οικονομικούς φορείς ανά γεωγραφική περιοχή, ώστε λόγω εντοπιότητας να προκύψει ώφελος για το Ελληνικό Δημόσιο;

6. Πως εξηγείται ότι το 90% (3.069.909,22 ευρώ) του συνολικού ποσού των 3.432.405,11 ευρώ που δόθηκε με τις απευθείας αναθέσεις έχει ανατεθεί σε έναν μόνο ανάδοχο;

6.α. Έγινε πρόσκληση σε περισσότερους από τρεις (3) οικονομικούς φορείς, εφόσον η υπηρεσία έκρινε να επιλέγεται η διαδικασία της απευθείας ανάθεσης και μάλιστα για ένα μεγάλο ποσό;

6.β. Τηρήθηκαν οι όροι διαφάνειας και προστασίας του Δημόσιου Συμφέροντος;

7. Για ποιους λόγους δεν παρατάθηκαν οι συμβάσεις των 160 υπαλλήλων φύλαξης, αλλά επιλέχθηκε η ανάθεση με τη διαδικασία των απευθείας αναθέσεων; Ποιο ήταν το όφελος του Ελληνικού Δημοσίου από την ενέργεια αυτή;

Παρακαλείσθε να καταθέσετε:

1. Την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την υπ’ αριθμ. 7837/19.02.2020 σύμβαση και τις πέντε (5) διαδοχικές τροποποιήσεις (συμπληρωματικές συμβάσεις).

2. Τις οικονομικές προσφορές που έχουν κατατεθεί, οι οποίες συμφωνα με τη νομοθεσία για συμβάσεις κάτω των 30.000 ευρώ θα πρέπει να είναι τουλάχιστον τρείς, για τη σύναψη της κάθε μίας απευθείας ανάθεση».