Ο Αλβάρο Μανίνιο, ένας «κανίβαλος» για ζωή που επέζησε της μοιραίας πτήσης στις Άνδεις του 1972, πέθανε στις 29 Μαρτίου, από πνευμονία.
Ο Μανίνιο που ήταν ένας από τους επιζώντες της ομάδας ράγκμπι που αναγκάστηκαν να φάνε πτώματα νεκρών συνεπιβατών τους για να επιβιώσεουν ετά την πτώση του αεροσκάφους στις Άνδεις το 1972, πέθανε σε ηλικία 71 ετών.
Η πτήση, που μετέφερε μέλη της ομάδας ράγκμπι Old Christians Club της Ουρουγουάης, έκανε αναγκαστική προσγείωση στα 3.600 μέτρα στα απομακρυσμένα βουνά των Άνδεων.
Στις 72 ημέρες που οι 16 ήταν εγκλωβισμένοι στο παγωμένο κρύο, οι επιζώντες έφαγαν τα λίγα υπολείμματα φαγητού που είχαν πριν αναγκαστούν αναπόφευκτα να στραφούν στον κανιβαλισμό τρώγοντας τα λείψανα των νεκρών.
«Στη συντριβή, έσπασε το πόδι του και πέρασε 72 ημέρες κουβαλώντας το σώμα του μέσα στο χιόνι. Παρά την αναπηρία του, οι άλλοι επιζώντες θα τον θυμούνται πάντα γιατί δεν σταμάτησε ποτέ να εργάζεται στα βουνά, λιώνοντας συνεχώς το χιόνι για να παρέχει νερό στους συμπαίκτες του».
Παρά το σπάσιμο του ποδιού, ο Μανίνιο επέζησε της καταστροφής και χρησιμοποίησε τη λίγη δύναμη που είχε για να λιώνει το χιόνι και να φέρει νερό στους συνεπιβάτες του.
Ο Μανίνιο, ο οποίος πέθανε λίγες μέρες πριν τα 72α γενέθλιά του, σπάνια μιλούσε για τη φρικτή δοκιμασία του.
Στο βιβλίο Snow Society, το οποίο ενέπνευσε την επιτυχημένη ταινία του Netflix, υποψήφια για Όσκαρ, Η Λέσχη του Χιονιού (Society of the Snow), ο Aλβάρο περιέγραψε την απόφαση να φάει τους συνεπιβάτες του ως «την πιο δύσκολη απόφαση που πήρα στη ζωή μου».
Ο σκηνοθέτης της ταινίας του Netflix, J.A. Bayona έγραψε στο Instagram στις 29 Μαρτίου: «Στη συντριβή, έσπασε το πόδι του και πέρασε 72 ημέρες κουβαλώντας το σώμα του μέσα στο χιόνι. Ωστόσο, παρά την αναπηρία του, οι άλλοι επιζώντες θα τον θυμούνται πάντα γιατί δεν σταμάτησε ποτέ να εργάζεται στα βουνά, λιώνοντας συνεχώς το χιόνι για να παρέχει νερό στους συμπαίκτες του».
«Είμαι ευλογημένος που τον γνώρισα» πρόσθεσε.
Μετά τη συντριβή, ο Μανίνιο μετακόμισε στη Βραζιλία προτού επιτρέψει στην Ουρουγουάη όπου έγινε πατέρας τεσσάρων παιδιών και εργάστηκε ως μηχανικός.
Οδύσσεια για ζωή
Η καταστροφική πτήση των Άνδεων είναι ένα από τα πιο διαβόητα αεροπορικά δυστυχήματα στην ιστορία, κυρίως λόγω των φρικιαστικών συνθηκών που έπρεπε να υπομείνουν οι επιζώντες για περισσότερες από 70 ημέρες.
Στους δύο μήνες που ήταν εγκλωβισμένοι στις παγωμένες Άνδεις, οι περισσότεροι τραυματίες υπέκυψαν γρήγορα στα τραύματά τους. Οι 16 που επέζησαν έπρεπε να φτιάξουν αυτοσχέδια καταφύγια για να προστατευτούν από τις καιρικές συνθήκες στους -30 βαθμούς Κελσίου.
Όσα τρόφιμα είχαν απομείνει στα συντρίμια ήταν λίγα, άγρια άγρια ζωή δεν υπήρχε και τα μέλη της ομάδας που επέζησαν της συντριβής αναγκάστηκαν να στραφούν στον κανιβαλισμό.
«Ο κοινός μας στόχος ήταν να επιβιώσουμε, αλλά δεν είχαμε τρόφιμα. Δεν υπήρχε τριγύρω ούτε χλωρίδα, ούτε πανίδα. Μετά από λίγες μόνο μέρες, τα σώματα μας είχαν αρχίσει να εξαντλούνται, οι δυνάμεις μας εγκατέλειπαν. Σε πολύ λίγο θα ήμασταν πολύ αδύναμοι για να συνέλθουμε από την πείνα. Ξέραμε την απάντηση, αλλά η απάντηση ήταν πολύ τρομακτική για να την ομολογήσουμε»

Ο Ρόμπερτ Κανέσα, ένας παίκτης ράγκμπι στην πτήση, είχε πει: «Ο κοινός μας στόχος ήταν να επιβιώσουμε, αλλά αυτό που μας έλειπε ήταν το φαγητό. Είχαμε προ πολλού ξεμείνει από τις πενιχρές συλλογές που βρίσκαμε στο αεροπλάνο και δεν υπήρχε τριγύρω ούτε χλωρίδα, ούτε πανίδα.
Μετά από λίγες μόνο μέρες, τα σώματα μας είχαν αρχίσει να εξαντλούνται, οι δυνάμεις μας εγκατέλειπαν. Σε πολύ λίγο θα ήμασταν πολύ αδύναμοι για να συνέλθουμε από την πείνα. Ξέραμε την απάντηση, αλλά η απάντηση ήταν πολύ τρομακτική για να τη ομολογήσουμε».
Την 61η ημέρα ο Κανέσα και δύο άλλοι επιζώντες ξεκίνησαν μια απελπισμένη αποστολή για να βρουν βοήθεια.
Μετά από δέκα μέρες περπάτημα συνάντησαν ανθρώπους. Την 71η και 72η μέρα μετά το δυστύχημα, οι υπόλοιποι επιζώντες διασώθηκαν.
Οι επιζώντες της συντριβής εξακολουθούν να συναντιούνται κάθε χρόνο στις 22 Δεκεμβρίου για να θυμούνται την ημέρα που η ζωή τους έκανε να κάνουν το αδιανόητο.
Η Λέσχη του Χιονιού στοιχειώνει
Όταν η ναυλωμένη πτήση ενός Fairchild FH-227D από το Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης προς το Σαντιάγο της Χιλής, συνετρίβη στα βουνά των Άνδεων στις 13 Οκτωβρίου 1972, αυτό που επακολούθησε έμεινε γνωστό ως το Θαύμα των Άνδεων.
Στην πτήση επέβαιναν 45 επιβάτες και πλήρωμα, συμπεριλαμβανομένων 19 μελών της ομάδας ράγκμπι Old Christians Club, μαζί με τις οικογένειες, τους υποστηρικτές και τους φίλους τους.
Τρία μέλη του πληρώματος και εννέα επιβάτες πέθαναν αμέσως. Αρκετοί άλλοι πέθαναν αμέσως μετά λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών και της σοβαρότητας των τραυματισμών τους.
Κατά τη διάρκεια των επόμενων 72 ημερών, οι επιζώντες υπέστησαν ακραίες κακουχίες, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσης στο εχθρικό περιβάλλον, της πείνας και μιας χιονοστιβάδας, η οποία οδήγησε στο θάνατο 13 ακόμη επιβατών.
«Αυτή είναι μια πολύ δυνατή αλλά και διδακτική ιστορία για τη δημιουργία χαρακτήρα, ειδικά στις σύγχρονες κοινωνίες που είμαστε τόσο υλιστές και δεν μπορούμε να φανταστούμε πως όταν το αεροπλάνο σου – κυριολεκτικό ή μεταφορικό – συντριβεί, τότε μόνο μπορείς να συνειδητοποιήσεις πόσο δυνατός μπορείς να γίνεις»
Αυτή η Λέσχη του Χιονιού συνεχίζει να υφίσταται μέχρι σήμερα: πολλοί από τους επιζώντες εξακολουθούν να ζουν στις ίδιες γειτονιές του Μοντεβιδέο, της πρωτεύουσας της Ουρουγουάης. Αντί για ενοχές ή αλληλοκατηγορίες, υπάρχει ένας βαθύς δεσμός μισού αιώνα μεταξύ τους έγραψε η Telegraph.
Οι υπόλοιποι επιβάτες κατέφυγαν στον κανιβαλισμό. Καθώς ο καιρός βελτιώθηκε με την άφιξη της άνοιξης, δύο επιζώντες, ο Νάντο Παράντο και ο Ρομπέρτο Κανέσα, σκαρφάλωσαν σε μία βουνοκορφή 4650 μέτρων χωρίς εξοπλισμό και πεζοπορία για 10 ημέρες στη Χιλή για να ζητήσουν βοήθεια, ταξιδεύοντας 61 χλμ.
Στις 23 Δεκεμβρίου 1972, δυόμισι μήνες σχεδόν μετά τη συντριβή, διασώθηκε ο τελευταίος από τους δεκάξι επιζώντες.
Την ιστορία αυτή αφηγήθηκε η ταινία Η Λέσχη του Χιονιού (Society Of The Snow), που προβάλλεται στο Netflix και είναι βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Ουρουγουανού συγγραφέα Pablo Vierci, που εκδόθηκε το 2008.
«Σωθήκαμε όχι επειδή αναγκαστήκαμε να φάμε ανθρώπινη σάρκα. Σωθήκαμε επειδή παλέψαμε»
Η Telegraph μίλησε με τον Κανέσα – τότε έφηβο φοιτητή ιατρικής και μέλος της ομάδας ράγκμπι που έγινε σήμερα παγκοσμίου φήμης παιδοκαρδιολόγο που μάλιστα έθεσε υποψηφιότητα για πρόεδρος της Ουρουγουάης το 2012 – πόσο δύσκολο ήταν να φτάσει σε αυτή την μακάβρια «πρωτοβουλία».
«Είναι πολύ ενδιαφέρον», είχε πει το 2023.
«Τότε στο βουνό ήμασταν φυσιολογικοί άνθρωποι που αντιμετώπιζαν τρομερές καταστάσεις. Δεν μπορούσε να υπάρχει δημοκρατία εκεί. Απλά είπα στους ανθρώπους γύρω μου ποια ήταν η ιδέα μου. Κατά σύμπτωση, και άλλοι άνθρωποι είχαν την ίδια ιδέα».
Εδώ και 50 χρόνια το κοινό έχει υιοθετήσει την «απλοϊκή προσέγγιση», ότι αυτός και οι συμπαίκτες του σώθηκαν «επειδή φάγαμε τους νεκρούς».
«Τότε στο βουνό ήμασταν φυσιολογικοί άνθρωποι που αντιμετώπιζαν τρομερές καταστάσεις. Δεν μπορούσε να υπάρχει δημοκρατία εκεί. Απλά είπα στους ανθρώπους γύρω μου ποια ήταν η ιδέα μου. Κατά σύμπτωση, και άλλοι άνθρωποι είχαν την ίδια ιδέα»
«Όχι, φίλε. Σωθήκαμε επειδή ήμασταν ομάδα. Επειδή παλέψαμε ενάντια στο κρύο. Επειδή ανεβήκαμε το βουνό σε 10 ημέρες», είχε πει ο Κανένα για το οδοιπορικό ζωής ή θανάτου στις Άνδεις που ανέλαβαν μαζί με τον Παράντο.
Η απόφαση τους έσωσε τους πάντες.
«Πιστεύω ότι ο κανιβαλισμός είναι κάτι που σε ελκύει με μακάβριο τρόπο στην ιστορία. Αλλά στη συνέχεια συνειδητοποιείς ότι είναι πολύ πιο σύνθετη και πολύ πιο ενδιαφέρουσα. Όταν κόβεις ένα κομμάτι ανθρώπινης σάρκας και σκέφτεσαι να το φας, λες στον εαυτό σου: ‘Δεν πρέπει να το κάνω αυτό. Κανείς δεν με υποχρέωσε. Γιατί να το κάνω;’» εξομολογήθηκε.
Οι επιζώντες έζησαν μια κόλαση πριν κάνουν αυτό που έπρεπε για να επιβιώσουν.
Αμαρτία, μετάνοια, ζωή
Ήταν όλοι τους βαθιά θρησκευόμενοι, Καθολικοί. Η σκέψη ότι αν έτρωγαν τις σάρκες των ήδη νεκρών συνεπιβατών τους θα καταδίκαζαν τις ψυχές τους σε αιώνια Κόλαση, τους στοίχειωσε.
Όμως ο μόνος τρόπος να επιζήσουν ήταν να σπάσουν ένα αιώνιο ταμπού. Κάποιοι από τους επιζώντες έπρεπε να πειστούν να φάνε ανθρώπινη σάρκα, με το επιχείρημα ότι επρόκειτο για ένα είδος θείας κοινωνία.
Μετά τη διάσωσή τους, έλαβαν την μετάνοια από ιερείς που τους διαβεβαίωσαν ότι δεν είχαν διαπράξει αμαρτία λόγω της ακραίας φύσης της κατάστασής τους.
Κάποιοι από τους επιζώντες έπρεπε να πειστούν να φάνε ανθρώπινη σάρκα, με το επιχείρημα ότι επρόκειτο για ένα είδος θείας κοινωνία
Μετά από τη φρίκη στις Άνδεις, η Λέσχη του Χιονιού ορκίστηκε να μην ξεχάσει ποτέ την ιστορία της.
Αντί για ενοχές ή αλληλοκατηγορίες, ένας συνατός, βαθύς δεσμός τους ένωσε για πάντα.
«Αυτή είναι μια πολύ δυνατή αλλά και διδακτική ιστορία για τη δημιουργία χαρακτήρα, ειδικά στις σύγχρονες κοινωνίες που είμαστε τόσο υλιστές και δεν μπορούμε να φανταστούμε πως όταν το αεροπλάνο σου – κυριολεκτικό ή μεταφορικό – συντριβεί, τότε μόνο μπορείς να συνειδητοποιήσεις πόσο δυνατός μπορείς να γίνεις» είχε πει ο Κανέσα.