Τρία χρόνια μετά την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία και την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σταματήσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, η κατάσταση έχει αλλάξει ριζικά. Οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες, και ειδικά οι γερμανικές, αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές συνέπειες από την εξάρτηση τους από το ακριβό αμερικανικό LNG, και τώρα ζητούν την επαναφορά του ρωσικού αερίου για να ανακάμψουν. Η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, αποτελεί μια πολύπλοκη πρόκληση με πολλαπλές διαστάσεις, που συνδέονται με την εξάρτηση από εξωτερικές πηγές ενέργειας, την αναγκαία μετάβαση σε πιο βιώσιμες πηγές και τις αυξανόμενες τιμές ενέργειας που επιβαρύνουν την κοινωνία και τις επιχειρήσεις.
Ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη: Επιτακτική η επιστροφή του ρωσικού αερίου για τη βιομηχανία – Τι ζητούν οι γερμανικές επιχειρήσεις και ποια είναι η θέση της Ελλάδας
Η Γερμανία, η οποία στηρίχθηκε για χρόνια στο φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο για να ενισχύσει τη βιομηχανία της και να διατηρήσει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα της, βρίσκεται σε δύσκολη θέση μετά την αποκοπή των ενεργειακών της δεσμών με τη Ρωσία. Την ίδια στιγμή, οι τιμές του LNG από τις ΗΠΑ παραμένουν υψηλές και η εισαγωγή περισσότερων ποσοτήτων από το Κατάρ καθυστερεί, αφήνοντας την Ευρώπη σε αδιέξοδο.
Η κατάσταση είναι ακόμα πιο ανησυχητική για τις βιομηχανίες που στηρίζονται σε μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου, όπως η χημική βιομηχανία στη Γερμανία. Ο διευθύνων σύμβουλος της InfraLeuna, Christof Guenther, δήλωσε ότι το χημικό πάρκο Leuna, το οποίο φιλοξενεί μεγάλες εταιρίες όπως η Dow Chemical και η Shell, έχει περικόψει θέσεις εργασίας για πέντε συνεχόμενα τρίμηνα, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί τα τελευταία 30 χρόνια. Αν η Ρωσία επανέφερε τις ροές φυσικού αερίου, οι τιμές θα μειώνονταν άμεσα, προσφέροντας μία ανακούφιση στις πληγείσες βιομηχανίες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία είχε δεσμευτεί να σταματήσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέχρι το 2027, τώρα αναγνωρίζει ότι αυτή η απόφαση έχει φέρει απώλειες για την οικονομία της. Η εξάρτηση από το αμερικανικό LNG, ενώ αναγκαία για την ενεργειακή ασφάλεια, είναι επίσης μια ακριβή λύση, ενώ οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν έχουν καταφέρει να καλύψουν το κενό που άφησε η Ρωσία.
Η επιστροφή του ρωσικού αερίου θεωρείται από πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρίες ως η μόνη πραγματική λύση για την ανάκαμψη της βιομηχανίας. Ο Didier Holleaux, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της γαλλικής Engie, αναφέρει ότι με τη λήξη της σύγκρουσης στην Ουκρανία, η Ευρώπη θα μπορούσε να επαναφέρει 60 με 70 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, ποσοστό αρκετό για να καλύψει τις ανάγκες της.
Οι ΗΠΑ, από την άλλη, δεν έχουν κανένα λόγο να προσφέρουν το LNG σε χαμηλές τιμές στην Ευρώπη, ειδικά όταν η Γερμανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους οικονομικούς ανταγωνιστές τους. Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, είχε επιβάλει δασμούς για να μειώσει το εμπορικό έλλειμμα της χώρας, και το ακριβό LNG ήταν ένας τρόπος να μειωθεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Αυτό έχει οδηγήσει σε μία κρίση που πλήττει τις βιομηχανίες και την καθημερινή ζωή των Ευρωπαίων.
Ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη: Επιτακτική η επιστροφή του ρωσικού αερίου για τη βιομηχανία – Τι ζητούν οι γερμανικές επιχειρήσεις και ποια είναι η θέση της Ελλάδας
Η Ελλάδα, ως μέλος της ΕΕ, δεν μένει ανεπηρέαστη από την ενεργειακή κρίση. Η χώρα εξαρτάται από εισαγόμενες μορφές ενέργειας, κυρίως φυσικό αέριο, για τη θέρμανση, την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και την τροφοδοσία της βιομηχανίας. Ειδικά στην βιομηχανία και τις επιχειρήσεις, οι υψηλές τιμές ενέργειας έχουν οδηγήσει σε αυξανόμενα κόστη παραγωγής, γεγονός που πλήττει την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητά τους.
Η Ελλάδα, ενώ έχει κάνει σημαντικά βήματα στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή και αιολική ενέργεια, η μετάβαση στην πλήρη απεξάρτηση από το φυσικό αέριο και τα ορυκτά καύσιμα είναι ακόμη αργή και δαπανηρή. Η χώρα αντιμετωπίζει επίσης προκλήσεις στην αποθήκευση και τη διαχείριση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, καθώς αυτές εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες και δεν παρέχουν πάντα σταθερή προσφορά.
Προς το παρόν, η συζήτηση για την επιστροφή του ρωσικού αερίου στην Ευρώπη παραμένει πολιτικά φορτισμένη, αλλά είναι σαφές ότι η ενεργειακή κρίση απαιτεί πρακτικές λύσεις. Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται, οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να αναθεωρήσουν τη στρατηγική τους για την ενέργεια και να προσδιορίσουν πιο βιώσιμες και συμφέρουσες λύσεις, είτε με τη βοήθεια της Ρωσίας είτε με τη διαφοροποίηση των προμηθευτών.
Η αλήθεια είναι ότι η Ευρώπη χρειάζεται επειγόντως φθηνή και αξιόπιστη ενέργεια για να διατηρήσει τη βιομηχανία της ζωντανή και ανταγωνιστική. Ωστόσο, το μέλλον της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ είναι αβέβαιο, καθώς οι πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες επηρεάζουν το ποια θα είναι η λύση και ποιες συνέπειες θα έχει για τις σχέσεις της Ευρώπης με τη Ρωσ