O «πόλεμος» του πετρελαίου και οι απρόβλεπτες συνέπειες – Ποιές θα είναι οι νέες κινήσεις της Μόσχας;

Η Ρωσία εισάγει νέα μέτρα για να ξεπεράσει τις πετρελαϊκές κυρώσεις που ανακοίνωσε η Δύση και αυτή τη φορά πρόκειται για πολύ ισχυρά εργαλεία καθώς οι Ρώσοι πετρελαιοπαραγωγοί μειώνουν την παραγωγή μαύρου χρυσού κάτι που θα έχει επιπτώσεις τόσο στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου όσο και στον ρωσικό προϋπολογισμό, με σκοπό να κερδίσουν χρόνο μέχρι να γίνει ο πλήρης επαναπροσανατολισμός των εξαγωγικών ροών προς άλλους σταθερούς και αξιόπιστους καταναλωτές.

Επιπλέον, θεωρεί το 2024 ως την χρονιά που θα αποδώσει εκ νέου καλά κέρδη στον προϋπολογισμό της η εξαγωγή του ρωσικού πετρελαίου.

Οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν κατά 2,50 δολάρια μετά τις αναφορές ότι η Μόσχα θα μειώσει την παραγωγή κατά 500.000 βαρέλια τον Μάρτιο.

Πέρυσι, η παραγωγή πετρελαίου στη Ρωσία, σε αντίθεση με πολλές προβλέψεις, αυξήθηκε κατά 2% – έως και 535 εκατομμύρια τόνους, ή 10,7 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Ωστόσο, μια σειρά νέων κυρώσεων από τη Δύση αναγκάζει τη Ρωσία να λάβει αντίμετρα.

«Σήμερα πουλάμε πλήρως ολόκληρο τον όγκο του παραγόμενου πετρελαίου, ωστόσο, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, δεν θα πουλήσουμε πετρέλαιο σε όσους τηρούν άμεσα ή έμμεσα το μέτρο του «ανώτατου ορίου τιμών».

Από αυτή την άποψη, η Ρωσία θα μειώσει οικειοθελώς την παραγωγή κατά 500 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα τον Μάρτιο. Αυτό θα συμβάλει στην αποκατάσταση των σχέσεων αγοράς», δήλωσε προχθές ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Alexander Novak.

Κατά τη λήψη περαιτέρω αποφάσεων, η Μόσχα θα ενεργήσει με βάση την κατάσταση της αναδυόμενης αγοράς, πρόσθεσε.

Αποδεικνύεται ότι τον Μάρτιο η Ρωσία μπορεί να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου στα 9,3-9,4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο η παραγωγή αναμένεται στα επίπεδα των 9,8-9,9 εκατ. βαρελιών την ημέρα.

Από τις 5 Δεκεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει απαγορεύσει τη χρήση ναυτιλιακών ασφαλειών, χρηματοδότησης και μεσιτικών υπηρεσιών που παρέχονται από τη Δύση για την προμήθεια ρωσικού πετρελαίου δια θαλάσσης σε τιμή άνω των 60 $ ανά βαρέλι.

Και στις 5 Φεβρουαρίου, η ΕΕ επέβαλε επίσης απαγόρευση στην αγορά ρωσικών πετρελαϊκών προϊόντων και έθεσε ανώτατα όρια τιμών.

Τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου; «Μια μείωση της παραγωγής κατά 0,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα είναι σημαντική για το παγκόσμιο ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης, θα πρέπει να οδηγήσει σε αύξηση των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου, ας πούμε, κατά 3-5 δολάρια το βαρέλι, όλα τα άλλα είναι ίσα» λέει ο Ronald Smith, ανώτερος αναλυτής στο BCS World of Investments.

Ωστόσο, υπάρχουν παράγοντες που μπορούν να αντισταθμίσουν αυτή τη μείωση.

«Νωρίτερα, το καρτέλ πετρελαίου του ΟΠΕΚ συχνά μείωνε την παραγωγή πετρελαίου κατά 400-500 χιλιάδες βαρέλια ημερησίως προκειμένου να επιτευχθεί ισορροπία προσφοράς και ζήτησης στην αγορά πετρελαίου, η Σαουδική Αραβία αναλάμβανε συχνότερα το κύριο «φορτίο». Ωστόσο, αυτό συνέβη πριν συμβεί η επανάσταση του σχιστόλιθου των ΗΠΑ.

Και σήμερα, μια μείωση της παραγωγής κατά 500.000 μπορεί γρήγορα να αντισταθμιστεί από την αύξηση της παραγωγής πετρελαίου στις ΗΠΑ. Ως εκ τούτου, είναι πιθανό οι τιμές του πετρελαίου να παραμείνουν στον τρέχοντα διάδρομο των 80-90 δολαρίων το βαρέλι, ακόμα κι αν η Ρωσία μειώσει την παραγωγή», λέει η Natalya Milchakova, κορυφαία αναλύτρια της Freedom Finance Global.

«Πιθανότατα, η τρέχουσα άνοδος των τιμών του πετρελαίου στα 86 δολάρια είναι το όριο. Ο λόγος είναι η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και η πιθανότητα παγκόσμιας ύφεσης», δήλωσε ο Artem Deev, επικεφαλής του τμήματος ανάλυσης της AMarkets.

Ωστόσο, υπάρχουν παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τις τιμές του πετρελαίου. Αυτό απαιτεί αύξηση της ζήτησης. Και είναι δυνατό από την πλευρά της Κίνας, όπως και της Ινδίας. Εάν η ζήτηση αυξηθεί κατά επιπλέον 500-600 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα, οι τιμές του πετρελαίου μπορεί να επιστρέψουν και πάλι στα 100 δολάρια το βαρέλι και να αυξηθούν ακόμη περισσότερο, αναφέρει η Milchakova.

Οι φόβοι της αγοράς μπορούν να παίξουν υπέρ της Ρωσίας. «Με την πάροδο του χρόνου, η αγορά μπορεί να λάβει την κίνηση της ρωσικής κυβέρνησης ως υπαινιγμό ότι η παραγωγή θα μπορούσε να μειωθεί περαιτέρω, και έτσι ένα ασφάλιστρο κινδύνου θα μπορούσε να εισχωρήσει στις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου», είπε ο Smith.

Επιπλέον, προσθέτει, η έκπτωση στα Ουράλια μπορεί ακόμη και να συρρικνωθεί λόγω της μείωσης της προσφοράς ρωσικού πετρελαίου στην αγορά για όσους μπορούν και θέλουν να το αγοράσουν. Επιπρόσθετα, υπάρχει πιθανότητα πτώσης της ζήτησης για μεταφορά πετρελαίου και αυτό θα μειώσει τα υψηλά ασφάλιστρα που λαμβάνουν τώρα οι μεταφορείς, υποστηρίζει ο ειδικός.

«Αυτό θα δημιουργήσει μια κατάσταση όπου, τουλάχιστον, δεν θα είναι τόσο κερδοφόρο για τους πελάτες να διαπραγματεύονται με τη χώρα μας. Οι αγοραστές θα συνεχίσουν να ζητούν έκπτωση από τις εταιρείες μας και θα παρέχεται. Αλλά, ίσως, με την πάροδο του χρόνου, η έκπτωση θα γίνει ακόμα μικρότερη», σημειώνει ο Deev.

Εκτιμά το καθαρό αποτέλεσμα για τους Ρώσους πετρελαιοπαραγωγούς από ουδέτερο σε θετικό.

«Αν το αποτέλεσμα της τιμής είναι όπως αναμένουμε, τότε η μείωση της παραγωγής κατά 5% είναι πιθανό να αντισταθμιστεί πλήρως ή περισσότερο από την αύξηση των πραγματικών τιμών για τις ρωσικές εταιρείες πετρελαίου και τα φορολογικά έσοδα θα μπορούσαν ακόμη και να αυξηθούν.

Οι ρωσικοί φορολογικοί νόμοι έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε τα φορολογικά έσοδα τείνουν να είναι πιο ευαίσθητα στις αλλαγές των τιμών παρά στις αλλαγές όγκου», αναμένει ο Smith.

Και όμως υπάρχει ο κίνδυνος να μην αυξηθούν οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου φέτος, και αυτό θα επηρεάσει την κατάσταση του ρωσικού κρατικού προϋπολογισμού.

«Τα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο μπορεί να αποδειχθούν περίπου 1 τρισεκατομμύριο ρούβλια χαμηλότερα από τα προγραμματισμένα 9 τρισεκατομμύρια ρούβλια, εάν μόνο ο όγκος της παραγωγής πετρελαίου μειωθεί και οι τιμές παραμείνουν στο τρέχον επίπεδο. Εάν υποθέσουμε ότι δεν θα υπάρξει έλλειψη πετρελαίου και οι τιμές θα πέσουν αντίστοιχα κάτω από τα 60 δολάρια το βαρέλι, τότε η Ρωσία θα λάβει λιγότερα έσοδα από πετρέλαιο και φυσικό αέριο κατά 1,5-2 τρισεκατομμύρια ρούβλια, ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα θα υπερβεί τα προγραμματισμένα 2,9 τρισεκατομμύρια ρούβλια.» προβλέπει η Milchakova .

Σύμφωνα με αυτήν, η Ρωσία θα είναι σε θέση να εξουδετερώσει τις συνέπειες του εμπάργκο και των «ανώτατων ορίων τιμών» για το ρωσικό πετρέλαιο μόνο το 2024-2025.

Δηλαδή, ο πλήρης επαναπροσανατολισμός των εξαγωγικών ροών θα διαρκέσει ένα ή δύο χρόνια ακόμη. Μόνο μετά από αυτό θα είναι δυνατόν να είμαστε σίγουροι ότι η Ρωσία έχει βρει νέους σταθερούς καταναλωτές των υδρογονανθράκων της, καταλήγει ο ειδικός.